Phóng to

Hàng loạt xe nằm dài trên đường dẫn vào Khu công nghiệp Hàm Kiệm (Bình Thuận), chờ có cơ hội là chạy ra quốc lộ 1 và nối đuôi nhau phóng qua trạm cân - Ảnh: N.Nam

Tại cuộc họp, các chủ hàng lớn bày tỏ ủng hộ xử lý xe quá tải dù cước vận tải tăng khiến họ gặp khó khăn. Việc chuyển hàng sang đường sắt, đường thủy được các chủ hàng đánh giá là cơ hội tốt để tái cơ cấu các loại hình vận tải.

Đường sắt: chờ đợi quá lâu

Theo Bộ GTVT, đường sắt hiện có giá cước chở hàng chỉ bằng 50% so với đường bộ, nếu tối ưu hóa thời gian quay vòng và xếp hàng sẽ tăng thêm được 30% năng lực vận tải hàng hóa. Tuy nhiên, bà Vũ Thị Hiền Đức - tổng giám đốc Tổng công ty Mía đường 1 - cho biết có hợp đồng chở 10.000 tấn đường xuất khẩu sang Trung Quốc tới hết tháng 5-2014, công ty ký hợp đồng với đường sắt nhưng sau một tuần vẫn chưa được xếp hàng lên toa xe, phải nhắn tin nhờ Bộ trưởng Đinh La Thăng can thiệp.

Tương tự, ông Đỗ Doãn Hùng - tổng giám đốc Đạm Hà Bắc - cũng nói vận chuyển bằng đường sắt đảm bảo hơn nhưng đến nay chỉ có 10% sản phẩm của đơn vị này vận chuyển bằng đường sắt. Theo ông Hùng, khi làm việc với đường sắt vẫn thấy tính bao cấp, độc quyền, chưa cần đến nhau lắm. Vừa rồi cần vận chuyển bằng đường sắt vào miền Trung nhưng sáu ngày chưa xếp được hàng lên toa. Nhiều đại biểu cho biết cước đường sắt rẻ hơn đường bộ nhưng quá trình chuyển hàng từ kho đến ga, từ ga lên tàu, từ tàu xuống ga có chi phí xếp dỡ nhiều, tính chung lại cao hơn đường bộ.

Trước ý kiến của các chủ hàng, ông Nguyễn Văn Chung - tổng giám đốc Công ty Vận tải hành khách đường sắt Hà Nội - cho biết các tuyến đường sắt đi Quảng Ninh, Lạng Sơn nhu cầu gần như không có nhưng tuyến Lào Cai quá tải. Có ngày gần 450 toa xe ách tắc do xếp dỡ phía ga Lào Cai, nên không còn toa xe để chuyên chở. Hiện đường sắt tăng cường xếp dỡ hàng ban đêm nhưng khách hàng ngại chi phí tăng gấp đôi. “Vậy không phải do năng lực đường mà do năng lực xếp dỡ. Khi ký hợp đồng phải nói rõ với khách hàng là ngày nào có toa xe, bên nào chậm bị phạt” - Bộ trưởng Đinh La Thăng nói.

Phải nắm lấy cơ hội

Ông Vũ Tá Tùng - tổng giám đốc Công ty Vận tải hành khách đường sắt Sài Gòn - cho biết không có cơ hội nào tốt hơn cho vận tải đường sắt vào lúc này. Từ ngày 1-4, hàng đến rất nhiều, nhu cầu tăng lên gấp đôi (130.000 tấn/tháng) và 50% hàng hóa từ phía Nam xuất khẩu sang Trung Quốc qua Lào Cai. Giải quyết được việc xếp dỡ ở Lào Cai mới giải quyết được năng lực.

Trước tình hình này, ông Đinh La Thăng đề nghị ông Nguyễn Đạt Tường, tổng giám đốc Tổng công ty Đường sắt VN, kiểm soát chi phí xếp dỡ tại các nhà ga. “Nếu giao cho đường sắt làm trọn gói kể cả xếp dỡ thì giá xếp dỡ còn cao không?”. Ông Tường cho biết giá thấp thì phải phụ thuộc nguồn hàng đều. “Thế đường sắt cứ há miệng chờ sung rụng à? Nếu tổ chức tốt, quản lý tốt thì khách hàng sẽ tự tìm đến chứ không tư duy kiểu quả trứng hay con gà có trước” - ông Thăng phê bình.

Trước nhu cầu hàng hóa đường bộ chuyển sang đường sắt, đường thủy, ông Thăng cho rằng đây là cơ hội để hai lĩnh vực này phát triển. Ông Thăng đề nghị phải chủ động để khách hàng tìm đến chứ không phải “nếu có nhu cầu thì mới tăng cường năng lực”. “Từng đơn vị phải nâng cao năng lực của mình, cải cách hành chính, hạn chế thủ tục. Vận tải không thể phân khúc mà phải tính trọn gói các khâu thì khách hàng mới đến với mình” - ông Thăng yêu cầu.

Ông Thăng cũng giao các đơn vị xem xét điều tiết lại cước phí sao cho phù hợp, nghiên cứu đưa ra khung giá cước. Ông còn yêu cầu ngành đường sắt tập trung ưu tiên vận chuyển nhanh các mặt hàng nông sản, đặc biệt là hàng tươi sống, phân bón, nguyên liệu phục vụ sản xuất nông nghiệp để giảm ảnh hưởng cho bà con nông dân khi cước vận tải tăng trong giai đoạn đầu kiểm soát xe quá tải.

TUẤN PHÙNG

------------------------------------

* Tin bài liên quan: