Đã rõ sự đáng sợ của bụi mịn, việc phòng tránh thì ta đang ở “cửa dưới”. Tuy nhiên, không phải là không có cách… 

Xổ toẹt khẩu trang vải, không nên!

Thật sự là rất không nên “phủ nhận sạch trơn” khẩu trang vải-vốn bị coi là không đủ “trưởng thành” với đám bụi bé hơn sợi tóc chẻ hai mươi, ba mươi! Rất vô lý nếu cho rằng khẩu trang vải không chặn được móng bụi nào. Để sổng sư đoàn, nhưng hẳn chặn được đôi ba trung đội, lớp này ngã lớp khác thay, tại sao không? Chưa nói đám bụi to xác hơn, chẳng hạn PM 10, là vận tải cơ có hạng cho  PM 2.5 và đồng bọn đu theo. Mấy chiếc khẩu trang “áo vải cờ Đào” chặn tốt đám bự con này, nên cũng ngăn một ít bọn đu càng. Nếu không sắm được khẩu trang đặc dụng thì có chi xài nấy. Người ta máy bay, tàu chiến, ta tầm vông vạt nhọn. Vậy thôi! 

Ở trong nhà “mài dao đợi bụi”

Một cách có vẻ cam chịu là hạn chế ra đường tránh bụi mịn. Nhưng không có nghĩa là đám PM 2.5 tha cho tổ ấm chúng ta, bất kể nhà mặt phố, biệt thự... Kích cỡ tí ti làm nên tên tuổi PM 2.5, cũng chỉ mặt luôn khả năng vân du, len lỏi hang cùng ngõ hẻm của bụi mịn. Bị động trên đường khiến ta gần như bám víu vào chiếc khẩu trang, trong khi ở nhà, gia chủ hoàn toàn có đủ chiêu “mài dao” đợi địch. Mọi phương tiện bắt bụi từ thau nước, chậu cây xanh, vườn cảnh, đĩa than hoạt tính, màn cửa… đều có thể tạo thế trận toàn dân. Thêm nữa, nói cho cùng WHO đâu cấm ta… mang khẩu trang trong nhà! 

Xuất hành né bụi

Cả khi bám đường mưu sinh, di chuyển nhiều vẫn có cửa binh. Dễ đoán bụi mịn dậy trời vào giờ cao điểm, tan tầm (7-9 giờ sáng, 18-19 giờ chiều), tùy thời tiết, giao thông, dân cư. Chịu khó canh giờ, canh đường xuất hành là một ý không nên bỏ qua cho bất kỳ ai ra đường. 

Coi chừng giặc từ cái bếp than

Khí thải nhiên liệu hóa thạch là lò đào tạo bụi mịn có cầu chứng. Nhiều người xỉa xói mấy ống pô xe máy, ô tô, khói nhà máy nhưng bình nhiên hít vào thở ra cạnh bếp dầu, lò than trong nhà, trong quán. Chết vì chọn giặc làm bạn!

Sống về đêm,  vậy mà hay!

Tại sao khi xe cộ, hàng quán, máy móc tạm lắng buổi đêm, ta không nhân thế làm những việc đáng lẽ phải làm ban ngày, để né bụi mịn? Sống về đêm, coi vậy là ý “thế thời thì phải thế” đáng cân nhắc, trong thời bụi trần ô nhiễm khắp nơi!

Bớt thở lại! 

Bụi vào đường thở thì bớt thở lại! Chuyện này không huề vốn chút nào, nhưng nhiều người chủ quan, bỏ qua cảnh báo hạn chế hoạt động thể lực ở nơi nhuốm bụi trần. Vận động mạnh sinh thở nhiều, thở gấp, uống oxy ừng ực, vừa mở cửa vừa dọn đường cho PM 2.5 nhanh lọt vào máu qua phổi! Điều này khó cho  người lao động đường phố; nhưng khả thi với những ai thảnh thơi hơn- chẳng hạn các cô, dì, chị nên bớt ba điều bốn chuyện khi tham gia giao thông.

Về nhà đừng chia bụi cho… vợ con

Nhiều người quên chính chúng ta là ổ phát tán bụi mịn lợi hại. Ông bố đi làm về, lao vào nhà đã rủ bụi trần từ quần áo, giày, mũ về chung, và chia một mớ cho vợ con. Vì vậy, nên dừng vài phút trước cửa phủ bụi, mũ, ô, dép giày để ở ngoài, là một ý không tồi cho người về từ đường phố!

Bụi vào rồi tính sao?

Hầu hết cái ta xoay sở là ngăn bụi. Còn khi bụi đã vào phổi, vào máu thì tính sao? Chuyện đã khó và tinh vi hơn. Không chắc những “hàng rào” bên trong như tăng cường miễn dịch, chống oxy hóa, chống gốc tự do, thanh lọc cơ thể... làm được bao nhiêu để giảm thiểu tổn thất từ bụi mịn, nhưng thà chống chọi còn hơn đầu hàng xụi lơ! Thực phẩm giàu vitamin C, A, E, các biện pháp thanh lọc, uống đủ nước, thể dục thể thao đều  xứng có một vé. 

Một số “hộ vệ” chống bụi mịn

Thực phẩm giàu đạm, vitamin còn trực tiếp hỗ trợ khởi tạo hệ nhày đường hô hấp bắt bụi, cũng góp công góp sức chứ không phải toàn đá bổng như nhiều người nghĩ. Đối đầu với ung thư-cú chốt hạ đáng sợ mà bụi mịn dành cho chúng ta, gần như chỉ trông cậy vào những “hộ vệ tự thân”, khi chiếc khẩu trang bại từ ngoài ải! Mọi sự lắm khi đơn giản hơn ta tưởng như uống đủ nước, vận động đủ là đủ tất tay với PM 2.5 rồi!

Rau quả chứa lycopene, flavonol, anthocyanin, resveratrol, vitamin C, E, A... cũng có khả năng thanh lọc, chống oxy hóa, chống ung thư mạnh được nhiều chuyên gia đề cử, góp thêm tay cho công cuộc chống bụi mịn như dưa hấu, xoài, chanh, dứa, cam, dâu tây, kiwi, nho, anh đào, vải, táo, ổi...