Cô bé Bella đã khiến nhiều người bất ngờ nhờ khả năng ngôn ngữ - Ảnh: Russia Beyond

'Không phải thần đồng'

Từ năm 4 tuổi, Bella Devyatkina (Moscow, Nga) trở nên nổi tiếng khắp thế giới nhờ một đoạn video trong chương trình Amazing People (Những con người đáng kinh ngạc) của Nga. Trong đó, cô bé trả lời câu hỏi, hát và giới thiệu bản thân bằng 7 thứ tiếng khác nhau.

Cô Yulia Devyatkina, mẹ của Bella, cho rằng con gái mình không phải là một thần đồng, chỉ đơn giản là họ đã bỏ nhiều thời gian và công sức cho sự phát triển của cô bé. Cô Yulia nhận định: "Không phải đứa trẻ nào cũng cần nói tới 6 ngôn ngữ, nhưng mọi đứa trẻ đều có khả năng thông thạo 2-3 ngôn ngữ".

Bố mẹ Bella cũng hiểu rằng con gái họ sẽ không dùng tất cả ngôn ngữ đó trong cuộc sống thường ngày. Cô Yulia nói: "Khi con đi học, chúng tôi tập trung vào tiếng Anh, tiếng Pháp và tiếng Trung. Chúng tôi cũng không lo Bella không hứng thú với việc học. Con có mức hiểu biết ngang với trẻ 4 tuổi thông thường, nhưng có thể thảo luận những chủ đề đó với nhiều ngôn ngữ khác nhau".

Mẹ của Bella là nhà ngôn ngữ học, dạy tiếng Anh cho trẻ em trong 7 năm. Bố cô bé làm ở Viện nghiên cứu và phát triển radio có trụ sở tại Moscow. Gia đình có mức thu nhập tầm trung, nhưng bố mẹ cô bé quyết định đặt sự phát triển của con gái làm ưu tiên hàng đầu.

Ban đầu, bố mẹ Bella muốn cô bé nói tiếng Anh như người bản địa. Yulia nói với Bella bằng tiếng Anh và tiếng Nga từ lúc cô bé ra đời, mỗi ngày một thứ tiếng. Cô không pha trộn ngôn ngữ và không để Bella thêm từ tiếng Nga vào cuộc trò chuyện bằng tiếng Anh.

Khi Bella 10 tháng tuổi, bố mẹ cô bé giới thiệu thêm tiếng Pháp. Cô bé chưa thể nói nhưng có thể chỉ vào những vật được nhắc tới. Bella có thể đọc trước khi biết nói nhờ các thẻ học đặc biệt được bố mẹ sử dụng từ khi 5 tháng tuổi. Ví dụ, khi 10 tháng tuổi, Yulia cho Bella thấy chữ "tay" được viết bằng tiếng Nga và tiếng Anh, cô bé sẽ giơ tay lên. Đến năm 1 tuổi, Bella đã thành thục 60 thẻ và đọc được dễ dàng từ năm 2 tuổi.

Năm 2 tuổi, Bella đã có thể nói các câu ngắn và đọc được 3 ngôn ngữ. Khi cô bé sắp tròn 3 tuổi, bố mẹ Bella đưa thêm tiếng Trung vào chương trình học của cô bé. Theo Yulia, Bella rất thích với ngôn ngữ mới này và muốn xem phim hoạt hình bằng tiếng Trung.

Khi 3 tuổi 2 tháng, Bella tỏ ra hứng thú với việc học tiếng Tây Ban Nha và tiếng Đức, cũng như các môn khiêu vũ, violin và thanh nhạc. Sau đó, cô bé còn học thêm tiếng Ả Rập. Bella vẫn chạy nhảy, chơi đùa và đọc sách dành cho thiếu nhi, chỉ là trong các ngôn ngữ khác nhau. Tất cả giờ học ngôn ngữ của cô bé được thực hiện dưới dạng trò chơi.

Bố mẹ Bella tổ chức các cuộc gặp thường xuyên với người bản địa cho Bella. Cô bé cũng thường xuyên tới dự CLB nhạc kịch tiếng Anh, học vẽ bằng tiếng Pháp, khiêu vũ bằng tiếng Tây Ban Nha và học trượt băng với người Đức bản địa. Ngoài ra, bố mẹ cô bé còn tổ chức các lớp học tiếng cho Bella và bạn bè đa ngôn ngữ.

Cô bé vẫn tiếp tục học thêm ngôn ngữ mới - Ảnh: Sara Womack/Youtube

Tiếp xúc với người bản địa là một thuận lợi  

Các nhà khoa học cho biết con người có khả năng nói nhiều ngôn ngữ, và chuyển từ ngôn ngữ này sang ngôn ngữ khác, phụ thuộc vào sự tương tác của khu vực khác nhau trong não. Chúng được kích hoạt dựa trên đặc điểm ngữ âm, hệ thống ngữ pháp, hình ảnh và thậm chí giọng điệu của ngôn ngữ đó.

Nhà tâm lý học Tatyana Dyachenko cho biết: "Mọi trải nghiệm mới đều được phản ánh trong não thông qua sự phát triển của các kết nối thần kinh mới. Hồ hải mã - khu vực lưu giữ ký ức - kích thích sự phát triển của các neuron mới. Thể tích một số phần của não vẫn tăng lên".

Kira Ivanova, chuyên gia tại Viện nghiên cứu ngôn ngữ (ILS) thuộc Học viện Khoa học Nga, cho biết: "Đa ngôn ngữ có tác động tích cực lên sự phát triển chung của một đứa trẻ, dù có thể gây ra một chút trục trặc trong việc phát triển tiếng nói ở giai đoạn đầu, so với trẻ lớn lên với một ngôn ngữ duy nhất".

Tuy nhiên, việc đào tạo từ sớm không đảm bảo trẻ sẽ thông thạo ngoại ngữ đó trong tương lai. Maria Molina, một nhà nghiên cứu ở ILS, cho biết: "Tôi biết một bà mẹ nói chuyện với con chỉ bằng tiếng Anh cho tới lúc cậu bé 3 tuổi. Giờ đây, cậu bé rất khó khăn khi theo học tại một người tiếng Nga bình thường".

Với Bella, điều quan trọng là cô bé có hứng thú với việc học các ngôn ngữ mới. Năm 2017, cô bé cùng gia đình đã tới Trung Quốc, Việt Nam, Ý, Úc, Mỹ, Canada và Hà Lan. Tại mỗi quốc gia, cô bé đã có cơ hội giao tiếp bằng tiếng bản địa hoặc tiếng Anh. Năm nay lên 6, cô bé đã nói được 8 thứ tiếng và tiếp tục có những trải nghiệm thú vị.

Khi được hỏi có nghĩ rằng Bella có thể trở thành người nói nhiều ngôn ngữ nhất thế giới hay không, cô Yulia cho biết cô và chồng không đặt ra các mục tiêu mang tính tham vọng cho tương lai của cô bé. Với họ, điều quan trọng là Bella tìm thấy điều cô bé thực sự yêu thích trong cuộc sống.

TTO - Em bé lai Mỹ - Philippines mới đây trở nên nổi tiếng trên mạng xã hội sau khi đoạn video ghi lại cảnh em làm phiên dịch viên Anh - Việt cho mẹ lúc đi taxi lan truyền trên mạng.