Họp bàn giao nhiệm vụ thường trực và tổ giúp việc Ban chỉ đạo xử lý một số dự án, doanh nghiệp chậm tiến độ, kém hiệu quả thuộc ngành công thương - Ảnh: Bộ Công Thương

Ông Dương Duy Hưng - vụ trưởng Vụ Kế hoạch (Bộ Công thương) - cho biết các nhiệm vụ chưa hoàn thành và đang tập trung xử lý gồm 3 nhóm vấn đề: xử lý dứt điểm vướng mắc để quyết toán hợp đồng EPC và quyết toán toàn bộ dự án; cơ cấu lại các khoản vay nợ, trích giãn khấu hao, điều chỉnh lãi suất vay; xây dựng phương án thoái vốn.

Một số DN có lợi nhuận, khởi động lại

Theo đó, tình hình chuyển biến ở các dự án, doanh nghiệp tới nay có kết quả như sau: Trong số 6 nhà máy trước đây có hoạt động sản xuất kinh doanh nhưng thua lỗ thì đến năm 2018 đã có 2 nhà máy hoạt động sản xuất kinh doanh bước đầu có lãi (Nhà máy sản xuất phân bón DAP số 1-Hải Phòng đã có lợi nhuận đạt 195,55 tỉ đồng, tăng 180,767 tỉ đồng so với năm 2017; Nhà máy thép Việt-Trung có lợi nhuận 456,8 tỉ đồng, tăng 290,6 tỉ đồng so với năm 2017).

Đến hết quý I, Nhà máy sản xuất phân bón DAP số 1-Hải Phòng tiếp tục hoạt động sản xuất kinh doanh có lãi (lợi nhuận đạt 18,263 tỉ đồng) và đang được xem xét để đưa ra khỏi Danh sách dự án, doanh nghiệp chậm tiến độ, kém hiệu quả. 4 dự án còn lại vẫn tiếp tục từng bước khắc phục khó khăn để ổn định sản xuất.

Trong số 3 dự án trước đây bị dừng sản xuất kinh doanh đến nay có 2 dự án vận hành sản xuất trở lại và 1 dự án đã hoàn tất công tác chuẩn bị để khởi động trở lại nhà máy. Dự án Nhà máy sản xuất xơ sợi polyester Đình Vũ đã vận hành trở lại 3 dây chuyền của phân xưởng sợi Filament từ ngày 20-4-2018 và nâng lên 10 dây chuyền từ ngày 13-1-2019.

Dự án Nhà máy sản xuất nhiên liệu sinh học Quảng Ngãi đã vận hành lại từ ngày 14-10-2018 theo hợp đồng hợp tác gia công với Công ty CP Xuất nhập khẩu tạp phẩm (Tocontap). Dự án Nhà máy sản xuất nhiên liệu sinh học Bình Phước cũng đã xử lý xong các khâu liên quan và sẵn sàng khởi động để vận hành thương mại ngay khi điều kiện thị trường thuận lợi.

Với 3 dự án xây dựng dở dang, Tổng công ty Giấy Việt Nam đã phối hợp cùng các đơn vị tư vấn định giá lại dự án và đã trình Bộ Công thương phê duyệt kết quả để tiếp tục xây dựng phương án và tổ chức triển khai bán đấu giá dự án theo quy định.

Dự án Nhà máy sản xuất nhiên liệu sinh học Phú Thọ tiếp tục gặp khó khăn do PVOil không phải là cổ đông chính (chiếm 39,76%), các cổ đông ngoài ngành chiếm hơn 60% không góp thêm vốn để tiếp tục triển khai dự án.

Dự án mở rộng sản xuất giai đoạn 2 Nhà máy gang thép Thái Nguyên chưa giải quyết được tranh chấp Hợp đồng EPC với MCC và các nhà thầu phụ.

Ông Nguyễn Hoàng Anh - chủ tịch Ủy ban Quản lý vốn nhà nước - Ảnh: Bộ Công Thương

Xác định trách nhiệm rõ

Bộ trưởng Trần Tuấn Anh cho biết với 12 dự án còn tồn đọng, trong quá trình xử lý còn những tồn tại bất cập trong thực thi pháp luật, không đơn giản, như tranh chấp giữa chủ đầu tư với nhà thầu, tổng thầu, có nhân tố nước ngoài; đầu tư không còn phù hợp về công nghệ; thiếu pháp lý trong thủ tục xử lý, ví dụ trường hợp bán đấu giá Giấy Phương Nam…

"Đặc biệt là vấn đề không bỏ thêm đồng vốn nhà nước nào để xử lý. Tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp luật về thể chế để tránh xảy các trường hợp như sau này", ông Trần Tuấn Anh nói việc chuyển giao sang Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước sẽ giúp xử lý nốt tồn đọng dự án mà còn là hoàn thiện thể chế, quản lý vốn nhà nước cho hiệu quả trên cơ sở rút kinh nghiệm.

Bộ trưởng đề nghị chủ tịch Ủy ban quản lý vốn chỉ đạo tiếp quản ngay quy chế, quy định cơ chế hoạt động để thực hiện, trong đó tập trung như rà soát quy định, thúc đẩy thị trường tiêu thụ sản phẩm các nhà máy đang vận hành như xơ sợi Đình Vũ, sản phẩm hóa chất, DAP...

Nhìn nhận đây là việc bàn giao "nặng nề nhất", ông Nguyễn Hoàng Anh - chủ tịch Ủy ban Quản lý vốn nhà nước - cho rằng vấn đề quan trọng là xác định trách nhiệm của các đơn vị liên quan.

"Trách nhiệm của chủ tịch, tổng giám đốc tập đoàn rất chặt chẽ, nặng nề và đây sẽ là một trong những tiêu chí đánh giá hoàn thành hay không hoàn thành nhiệm vụ hàng năm. Hai năm không hoàn thành là có chuyện theo Luật doanh nghiệp", ông Hoàng Anh nói.

TTO - Trong 12 đại dự án thua lỗ ngàn tỉ của ngành công thương, đã có những dự án có lãi. Nhưng đó vẫn chỉ là con số ít vì vẫn còn những nhà máy tiếp tục đắp chiếu nhiều năm, hay những dự án rao bán mà chẳng người mua nào thèm hỏi tới.