Phóng to

Những nhãn hiệu thuốc lá “đời mới” đang được bày bán nhiều ở một số chợ TP.HCM

TT (TP.HCM) - Trên thị trường TP.HCM gần đây xuất hiện nhiều loại thuốc lá có nhãn hiệu khá lạ. Theo giới kinh doanh thuốc lá tại các chợ thuốc lá sỉ tại TP.HCM, những loại thuốc lá này đều là hàng lậu. Tuy nhiên, các cơ quan chức năng vẫn chưa xác định những loại thuốc lá này nhập vào theo đường nào?

Giá “siêu rẻ”

Các tủ thuốc lá lớn nhỏ tại chợ thuốc lá Học Lạc (Q.5, TP.HCM) đều có những loại thuốc lá lậu mới, hỏi mua số lượng bao nhiêu cũng có. Có đến gần chục loại nhãn hiệu thuốc lậu mới toanh: Texas 5, Centori, Long Beach, Gates, Marble...

Đặc điểm chung của những nhãn hiệu thuốc mới này là không ghi tên công ty sản xuất hoặc có tên công ty nhưng không ghi địa chỉ, xuất xứ nước nào. Hầu hết đều ghi chung chung là sản xuất theo sự cho phép của các công ty Anh, Mỹ. Các loại thuốc lá lậu này có mức giá “bèo” đến không ngờ: 2.000 đồng/gói 10 điếu, 3.000-4.000đ/gói 20 điếu.

Theo ông Trịnh Long, chuyên viên phụ trách thị trường phía Nam của Tổng công ty Thuốc lá VN (Vinataba), hai loại thuốc lá lậu mới nhất vừa xâm nhập thị trường VN là Texas 5 và Marble. Trước đây nhà sản xuất có bỏ tờ 1 USD vào trong bao thuốc Texas 5 để kích thích người tiêu dùng, hiện nay Marble cũng đang sử dụng hình thức khuyến mãi này. Hai loại thuốc lá này lượng nhập vào tăng đáng kể và bán lẻ khá chạy tại TP.HCM. Các loại thuốc lá lậu mới này xâm nhập VN qua ngả biên giới Campuchia, còn sản xuất ở đâu thì chưa thể xác định được. Ví dụ như Marble ghi “hàng miễn thuế Singapore”, nhưng nhiều ý kiến cho rằng sản xuất tại Campuchia hoặc các nước trong khu vực như Malaysia, Indonesia. Theo phân tích của ông Long, tuy là mặt hàng rẻ nhất trong các loại thuốc lá lậu, nhưng mức giá 2.000 - 4.000đ/gói có thể vẫn có lời đối với nhà sản xuất chứ chưa phải là bán dưới giá thành. Tính ra với mức giá bán sỉ tại chợ Học Lạc 3.800đ/gói loại 20 điếu thì những nhãn hiệu thuốc Texas 5, Marble có mức giá chênh lệch giữa bên kia biên giới với VN tối thiểu phải là 1.000đ/gói, vì rủi ro và phí vận chuyển rất cao. Như vậy giá bên kia biên giới khoảng 2.500 đến gần 3.000đ/gói. Ở chợ Học Lạc, mức lời đối với người bán sỉ khoảng 200 - 300đ/gói. Giá mặt hàng thuốc lá lậu này rẻ có thể do chính sách thuế ở nước của nhà sản xuất.

Một chị bán tủ thuốc ngay đầu chợ Học Lạc cho biết: “Bán chạy nhất hiện nay là loại Texas 5 bao nhỏ 10 điếu/gói, loại này có cả thuốc nhẹ mùi và thuốc nặng mùi. Mua nguyên cây (10 gói) Texas 5 loại 10 điếu giá 18.500đ, còn Texas 5 loại lớn 20 điếu giá chỉ 32.000đ”.

Theo một số người bán thuốc lá sỉ trong chợ Học Lạc, những hiệu thuốc lá lậu mới này từ Campuchia, Thái Lan đi theo ngả biên giới Tây Ninh và các tỉnh miền Tây về TP.HCM.

Ở chợ Trần Quốc Toản (Q.3, TP.HCM), một nơi nằm trong “sổ bìa đen” của quản lý thị trường về buôn bán “ngầm” thuốc lá lậu, cũng có bán một số nhãn hiệu thuốc lá mới như Marble, Centori, Texas...

Chị T., một chủ sạp, cho biết những mặt hàng này hiện bán rất chạy. Trong khi giá các loại thuốc lá lậu khác tăng vùn vụt như hiệu 555 trong một năm tăng hơn 100.000đ/cây, trước 145.000đ/cây nay xấp xỉ 300.000đ/cây làm nhiều người ngán tiền thì những loại thuốc mới, giá rẻ, hút được ùa vào, chiếm khách hàng dễ dàng.

Ba ngày nay giá các loại thuốc này tăng 1.000-1.500đ/cây vì hiện tình hình ở biên giới đang căng, “tàu” không về.

Chị T. nói: “Mua hàng qua trung gian, cần bao nhiêu đặt sẵn trước cho mối, hàng sẽ về sau”. Ghé một sạp khác, nhìn quanh không thấy các mẫu thuốc lạ nào trên quầy, nhưng chúng tôi đánh tiếng mua thuốc Texas 5 với số lượng lớn. Chủ sạp lôi từ trong tủ kính ra một cây mẫu nói: “Muốn mua nhiều thì chịu khó đợi 10 - 15 phút sẽ có”.

Chợ Tôn Thất Đạm (Q.1, TP.HCM) cũng được xem là nơi hoạt động ngầm của thuốc lá lậu. Cả chợ chỉ có bốn quầy hàng bày bán thuốc lá nhưng quầy nào cũng chất đầy thuốc cao ngất, có trên vài chục nhãn hiệu trong nước lẫn ngoài nước.

Một chị bán thuốc lá tại chợ cho biết trong các loại thuốc mới về thì Texas 5 bán chạy nhất, một ngày bán được 20-25 cây vì giá rẻ, hiện giá bán 18.500đ/cây, xê xích giá thuốc lá trong nước.

“Đây là hàng về qua đường Campuchia, chúng tôi ngồi tại chợ có người đem hàng đến bỏ mối. Khách cần loại nào, bao nhiêu hàng cũng có. Đối với những nhãn hiệu hơi lạ chúng tôi không có sẵn, nhưng nếu người mua cần thì đặt trước vài ngày” - chị bán thuốc lá nói.

Thuốc lá lậu vào ngõ nào?

Một cán bộ Chi cục Quản lý thị trường (QLTT) TP.HCM cho rằng có khả năng đây là loại thuốc mượn danh những hãng nổi tiếng của Anh, Mỹ sản xuất tại Campuchia vì công nghệ in ấn, làm thuốc lá bên đó cũng rất “nhuyễn”.

Còn dân sành thuốc lá cho rằng những loại thuốc lậu có nhãn hiệu lạ kể trên “có gu thuốc nhẹ kiểu châu Á, được sản xuất ở các nước trong khu vực Đông Nam Á”.

Ông Huỳnh Văn Hữu - chi cục trưởng Chi cục QLTT tỉnh Long An - cho biết: “Thuốc lá chiếm tỉ lệ lớn, hơn 50% trong số các mặt hàng nhập lậu vào tỉnh. Gần đây tỉ lệ này đã bắt đầu “chồm” cao hơn bình thường do nhiều “con buôn” đi hàng chuẩn bị mùa tết....

Tuy nhiên, thuốc lá lậu đổ về chủ yếu vẫn là những loại “truyền thống” như Jet, Hero, chưa bắt được lô hàng thuốc lá lậu nào có những hiệu mới, lạ như trên.

Tương tự, tình hình buôn lậu thuốc lá ở tỉnh Tây Ninh lúc nào cũng căng ở mức báo động. Song Phòng Cảnh sát kinh tế tỉnh Tây Ninh khẳng định: “Trước nay trong danh sách các mặt hàng nhập lậu bị bắt không thấy xuất hiện các nhãn hiệu mới, phần lớn chỉ có Hero, Jet, 555”.

QLTT tỉnh Tây Ninh cho biết chưa bắt được hàng thuốc lá lậu loại mới, nhưng trên thị trường đã thấy lác đác vài điểm bán lẻ ở huyện Gò Dầu loại Texas 5 gói 10 điếu. Hiện lực lượng QLTT tỉnh này đang lần theo các ngả hàng lậu xem loại thuốc này về theo đường nào.

Trong khi đó theo Phòng Cảnh sát kinh tế tỉnh Long An, trung bình một ngày có khoảng 100 thùng thuốc lá nhập lậu vượt biên giới Campuchia về VN nhưng chỉ bắt được 100-200 cây thuốc/ngày.

Trong đó đã có những nhãn hiệu thuốc lá mới như Roman, Docset (Mỹ), Davidog (Hàn Quốc), Petdupoc (Anh)... xuất hiện, chiếm khoảng 10% các mặt hàng thuốc lá nhập lậu tại Long An.

Theo nhận định của cảnh sát kinh tế Long An, có thể thời gian này mới bắt đầu những đợt đưa các loại thuốc lá mới thăm dò thị trường nên chưa có khuynh hướng buôn lậu số lượng nhiều. Lực lượng QLTT Kiên Giang kiểm tra ở các điểm nóng dọc biên giới cũng báo về: lượng thuốc lá lậu bắt đầu đổ về nhiều cho mùa cuối năm nhưng cũng chưa phát hiện được những loại mới.

Trưởng phòng nghiệp vụ Phạm Ngọc Toàn nhận định: “Có thể những loại thuốc lá mới nhập về bán ở TP.HCM đi qua ngả biên giới của Kiên Giang nhưng chúng tôi chưa bắt được lô hàng lậu nào thuộc loại này. Chúng tôi sẽ chỉ đạo hai đội ở sát biên giới tích cực phát hiện tình hình này”.

Làn sóng thuốc lá lậu giá rẻ này rõ ràng đang trở thành mối đe dọa đáng lo ngại cho sức khỏe người tiêu dùng trong nước. Trước đây các loại thuốc lá lậu bình dân nhất giá cũng chỉ ở mức 7.000 - 8.000đ/gói 20 điếu.

Mức giá rẻ hết cỡ của loại “thuốc lá lậu đời mới” càng khuyến khích số đông người tiêu dùng bỏ tiền ra mua hút nhiều hơn. Thực tế ở một số chợ thuốc lá tại TP.HCM cho thấy loại thuốc này đang bán khá chạy.