08/02/2018 09:56 GMT+7

Chuyện buồn về bầy thiên nga hồ Gươm

LÊ KIÊN

TTO - Một tá thiên nga được nhập từ châu Âu xa xôi về thả ở hồ Gươm chưa đầy 24 giờ nhưng đã khiến dư luận dậy sóng.

Có không ít người ủng hộ việc nuôi thiên nga ở hồ Gươm. Trước hết là vì hình ảnh bầy thiên nga lạ, vui mắt.

Chúng như bước ra đời thực từ những truyện cổ tích, bản nhạc, vũ điệu của châu Âu đầy cuốn hút, bởi thiên nga mang biểu tượng của tình yêu và lòng chung thủy. Còn về đặc điểm sinh học thì thiên nga họ nhà vịt, gần giống với ngỗng, trưởng thành có thể nặng chục ký, dễ thích nghi với môi trường nước ao, hồ.

Những người phản đối thì cho rằng không nên thả một sinh vật lạ xuống hồ Gươm. Bởi trước hết hồ Gươm đã gắn với huyền sử Rùa Thần - Vua Lê mấy trăm năm qua. Hình ảnh hồ Gươm trong văn hóa gắn với tháp Rùa trầm mặc, đền Ngọc Sơn và tháp Bút uy nghiêm, không phù hợp với các sinh vật hiếu động.

Rồi thì cụ Rùa qua đời chưa lâu, không nên biến hồ Gươm thành "hồ thiên nga". Và cũng chưa thấy đánh giá tác động (về sinh học, văn hóa, xã hội) khi có một bầy thiên nga tồn tại ở hồ Gươm...

Mỗi người đều có lý do khi nêu quan điểm ủng hộ hay phản đối. Đó là những phản ứng bình thường trước cái mới, mà cụ thể ở đây đã được đơn vị thả thiên nga xuống hồ giải thích là quá trình thí điểm.

Nhưng một điều hết sức lạ lùng là quá trình "thí điểm" ấy chỉ diễn ra trong thời gian không quá 24 giờ. Người ta thả thiên nga xuống hồ Gươm vào ban ngày và vội vàng bắt nó đi vào ban đêm với lý do "còn nhiều ý kiến khác nhau".

Như một phản ứng giật mình, sợ hãi trước dư luận, đây có lẽ là một thí điểm ngắn ngủi đối với môi trường cảnh quan và văn hóa trên địa bàn thủ đô Hà Nội.

Và đó mới chính là câu chuyện đáng nói nhất về bầy thiên nga ở hồ Gươm.

Tại sao mọi thứ diễn ra nhanh đến ngỡ ngàng như vậy? Những người thực hiện không phân biệt được hồ Gươm - một danh thắng lịch sử trung tâm thủ đô Hà Nội - với một cái ao làng, nên họ không thực hiện những thủ tục tối thiểu như xin ý kiến các cơ quan chức năng, thăm dò ý kiến người dân? Đơn vị thực hiện có lường trước được những phản ứng của dư luận không?

Nếu thí điểm đó là việc đáng làm, có lợi cho cảnh quan hồ Gươm, thì tại sao họ không quyết liệt bảo vệ quan điểm của mình? Có nhiều câu hỏi cần được trả lời trước vụ việc này. Và qua đó cũng thấy rằng dường như đơn vị chức năng Hà Nội không rút được kinh nghiệm gì qua vụ đề xuất dựng mô hình 3D King Kong tại hồ Gươm diễn ra cách đây ít lâu.

Và vì vậy, chuyện về bầy thiên nga ở hồ Gươm là chuyện buồn với bài học cũ về những ý tưởng bất chợt được thực hiện và nhanh chóng chấm dứt.