* Học bổng “Cùng bạn vượt khó”dành cho 308 học sinh THCS và THPT mồ côi, vượt khó 7 tỉnh thành Đông Nam bộ. * Tổ chức: Báo Tuổi Trẻ; 7 tỉnh, thành đoàn và sở GD-ĐT khu vực Đông Nam bộ. * Tài trợ: Công ty TNHH Amway VN.

Phóng to

Thầy Tạ Xuân Đĩnh (thứ ba từ phải sang) cùng cô giáo chủ nhiệm Băng Trâm (bìa phải) trò chuyện cùng phụ huynh em Thị Hương - Ảnh: Ngô Thiên Phúc

Từ sự thành công của mô hình này, du lịch cộng đồng đã được nhân rộng tại khắp các trường học trên toàn tỉnh Đồng Nai, giúp các em học sinh nghèo vững tin đến lớp.

Tiếp sức từ bữa ăn gia đình

Em Thị Hương, học sinh lớp 6/9 Trường THCS Nguyễn Trãi, đã phải dở dang việc học một năm trước. Hoàn cảnh gia đình khó khăn, ba hay bệnh tật, mẹ ngày ngày phải lam lũ ruộng vườn nhưng cũng không thể nuôi nổi bảy anh em Hương. Trong năm học này được sự vận động của thầy Tạ Xuân Đĩnh và chính quyền địa phương, Hương được đến lớp trở lại. Những ngày đầu đến lớp, cô bé rất mặc cảm với bạn bè, ít nói, rụt rè, thầy cô rất lo lắng em dễ bỏ học thêm lần nữa. Tuy nhiên, thầy Tạ Xuân Đĩnh đã quyết định họp nhanh với cô giáo chủ nhiệm và các bạn ban cán sự lớp để triển khai chương trình “Homestay - thân thiện và yêu thương - giúp bạn đến trường” với Thị Hương.

Ngoài chi phí 200.000 đồng/chương trình homestay dành cho bữa ăn trưa, cô giáo chủ nhiệm Nguyễn Ngọc Băng Trâm còn tự bỏ tiền túi cùng số tiền nhỏ của các bạn trong lớp quyên góp mua tặng Hương một chiếc xe đạp, tạo điều kiện cho Hương đến trường. Đến thăm nhà Hương, thấy cô học trò nghèo của mình không có nổi chiếc bàn để học bài, cô Trâm cũng trích thêm tiền của mình mua thêm chiếc bàn tặng em. Cô Trâm cho biết: “Khi chương trình homestay triển khai đưa các bạn trong lớp đến sinh hoạt hằng ngày với Hương như đi chợ, nấu ăn, trang trí góc học tập... đã phần nào giúp em cởi mở hơn và không còn suy nghĩ đến chuyện nghỉ học”.

Cách nhà Hương không xa, một nhóm học sinh nam lớp 6/2 đang ngồi tách giấy giúp gia đình bạn Lê Thị Chinh. Dưới bếp, các bạn nữ người rửa rau, người đun nước, nấu cơm chuẩn bị bữa trưa cho gia đình Chinh. “Do mồ côi cha, mẹ bị tâm thần nên Chinh rất mặc cảm và tự ti khi tiếp xúc với bạn bè. Sau những ngày bạn bè đến nhà như vậy, Chinh đã vui vẻ và dễ gần hơn, tập trung nhiều cho việc học” - thầy Nguyễn Chiến Bình, chủ nhiệm lớp Chinh, tâm sự.

“Đó chỉ là hai trong số hàng nghìn chương trình homestay đã được triển khai tại Trường THCS Nguyễn Trãi. Mỗi câu chuyện là mỗi hoàn cảnh khác nhau, khi được bạn bè đến sẻ chia, sự quan tâm của giáo viên đã khiến nhiều em có thêm động lực để bước tiếp con đường học vấn của mình” - thầy Tạ Xuân Đĩnh cho biết.

Đưa du lịch vào trường học

Từ một câu chuyện tình cờ trong chuyến đi “homestay” tại liên hoan đội viên xuất sắc toàn quốc, thầy Đĩnh đã đưa ra ý tưởng “homestay” thân thiện giúp giảm thiểu số lượng học sinh bỏ học với thầy hiệu trưởng và được hội đồng sư phạm nhà trường triển khai ngay sau đó.

Và trong năm học đầu tiên triển khai chương trình (2008-2009), thầy Đĩnh đã rà soát và lập ra danh sách 72 học sinh trong trường có khả năng bỏ học cao. Đó là những học sinh có hoàn cảnh gia đình khó khăn, học sinh cá biệt, và cả học sinh có gia đình khá giả nhưng ba mẹ ít quan tâm... Danh sách này sẽ được phân về các lớp, giáo viên chủ nhiệm và ban cán sự lớp sẽ thường xuyên đến nhà thăm hỏi, nấu ăn và học tập cùng các bạn. Thật bất ngờ, ngay năm đầu tiên thực hiện mô hình đã giảm 50% học sinh bỏ học, trong đó những học sinh nằm trong diện homestay không bỏ học em nào. Và đến năm học vừa qua (2012-2013) toàn trường chỉ có một em bỏ học giữa chừng, nhưng năm nay nhà trường đã vận động được em đi học lại.

Mô hình homestay này hiện đã được thầy Đĩnh phát triển sâu rộng hơn trong các lớp như mở nhiều diễn đàn cho các bạn được tiếp sức, lập ra quỹ “Thắp sáng ước mơ” từ sự hỗ trợ của các nhà hảo tâm..., trao học bổng cho những bạn nghèo học giỏi với 300.000 đồng/tháng.

Chị Bùi Thị Bích Thủy, chủ tịch Hội đồng Đội tỉnh Đồng Nai, nhận xét: “Mô hình homestay của thầy Đĩnh là một phép thử rất sát sườn, vì Xuân Lộc là địa bàn phức tạp của Đồng Nai với nguy cơ học sinh bỏ học rất cao. Mô hình này đã giúp giáo viên hiểu thêm tâm tư nguyện vọng của học sinh, giúp các em vượt qua mặc cảm, vững tin đến lớp, góp phần rất lớn trong việc ngăn dòng bỏ học tại địa phương...”.