Ngày 18-12, Khu quản lý đường bộ 4 và Ban quản lý dự án 8 (Cục Đường bộ Việt Nam) đã tổ chức hội nghị tổng kết công tác năm 2024 và triển khai nhiệm vụ năm 2025. 

Trong đó, một trong những nhiệm vụ quan trọng là chuẩn bị hồ sơ các tuyến quốc lộ để phân cấp phân quyền về cho các địa phương quản lý.

Đã làm việc với 19 địa phương về dự kiến bàn giao các tuyến quốc lộ

Tại hội nghị, ông Nguyễn Văn Thành - giám đốc Khu quản lý đường bộ 4 (Cục Đường bộ Việt Nam) - cho biết hiện đơn vị được giao quản lý các tuyến quốc lộ và các dự án cao tốc trải dài qua 22 tỉnh thành phía Nam từ Ninh Thuận, Lâm Đồng đến Cà Mau. Tổng chiều dài các tuyến đường quản lý khoảng 5.352km.

Trong đó, đơn vị trực tiếp quản lý bảo dưỡng thường xuyên trên 31 tuyến quốc lộ và một số đoạn, tuyến cao tốc với chiều dài 3.074km. Thực hiện quản lý 14 dự án BOT quốc lộ đang khai thác với 456km, 3 dự án BOT cao tốc dài 138km. Đồng thời quản lý khu vực 26 đoạn tuyến quốc lộ đã ủy quyền cho 11 sở giao thông vận tải các tỉnh thành.

Theo ông Thành, thời gian qua công tác chuẩn bị hồ sơ phân cấp quốc lộ về địa phương cũng đã được đơn vị quan tâm đặc biệt. Đơn vị đã làm việc với 19 sở giao thông vận tải địa phương về dự kiến bàn giao các tuyến quốc lộ.

Khi nghị định hướng dẫn chi tiết Luật Đường bộ 2024 được ban hành, Khu quản lý đường bộ 4 sẽ triển khai ngay công tác bàn giao cho địa phương.

Các dự án BOT cần chuẩn bị hồ sơ trước ngày dừng thu phí

Từ thực tiễn quản lý, Khu quản lý đường bộ 4 đã kiến nghị Cục Đường bộ Việt Nam chủ động rà soát các dự án BOT đường bộ còn lại và yêu cầu nhà đầu tư lập phụ lục danh mục tài sản để hoàn thiện hồ sơ xác lập sở hữu toàn dân. Quá trình này cần được thực hiện ít nhất 6 tháng trước thời điểm dự kiến dừng thu phí.

Đề xuất này nhằm tránh tình trạng cơ quan nhà nước bị động trong việc hoàn thiện hồ sơ và chuyển giao tài sản. Đồng thời cơ quan có thẩm quyền cần ban hành quyết định chấm dứt hợp đồng ngay khi nhà đầu tư BOT thông báo dừng bảo trì kết cấu hạ tầng. Đây là cơ sở để trình cấp thẩm quyền xem xét việc bố trí vốn bảo trì cho đoạn tuyến tiếp nhận trong thời gian chờ xác lập sở hữu toàn dân.

Thông tin về tình hình dự án BOT quốc lộ 51, đại diện Văn phòng quản lý đường bộ IV.2 (Khu quản lý đường bộ 4) cho hay tuyến đường dài 73,6km đi qua hai địa phương Đồng Nai và Bà Rịa - Vũng Tàu. Hiện lưu lượng xe qua tuyến này lên tới 60.500 xe/ngày đêm (gấp 5-6 lần so với thiết kế ban đầu). Trong khi đó, BOT quốc lộ 51 đã dừng thu phí từ tháng 1-2023. Từ đó nhà đầu tư cũng dừng thực hiện công tác duy tu, đảm bảo an toàn giao thông.

Trong năm 2024, ngoài nguồn kinh phí bảo dưỡng thường xuyên hằng năm, tuyến quốc lộ 51 đã được bố trí thêm kinh phí để sửa chữa các đoạn hư hỏng có tính chất cấp bách. Tuy nhiên do đã khai thác trong thời gian dài (10 - 12 năm), cùng với lượng xe ngày càng tăng, đặc biệt là xe tải nặng, quốc lộ 51 đang phát sinh nhiều vấn đề về hư hỏng mặt đường, hệ thống thoát nước...

Vì vậy để đảm bảo an toàn giao thông, quốc lộ 51 cần được bố trí thêm kinh phí để tiếp tục sửa chữa hư hỏng. Bên cạnh đó, dự án cần sớm hoàn thành thủ tục xác lập sở hữu tài sản toàn dân để thuận lợi cho công tác quản lý. Về lâu dài cần kế hoạch đại tu, nâng cấp toàn tuyến đường này.

Phân quyền quản lý quốc lộ: Nâng trách nhiệm của địa phương

Theo Luật Đường bộ Việt Nam (có hiệu lực từ ngày 1-1-2025), quốc lộ sẽ được phân quyền cho UBND cấp tỉnh, thành phố chịu trách nhiệm quản lý.