Vậy tại sao các tổ chức quốc tế WHO, UNICEF khuyến cáo lùi thời gian ăn dặm đến sáu tháng thay vì bốn tháng như trước đây?

Ăn giặm sớm dễ mắc bệnh dị ứng

Ở trẻ nhỏ, hệ miễn dịch chưa phát triển nên nếu tiếp xúc với dị nguyên trong thức ăn khác nhau sớm quá sẽ gia tăng nguy cơ dị ứng, đặc biệt ở những trẻ có cha mẹ bị bệnh dị ứng (chàm, mề đay, hen suyễn, viêm mũi dị ứng). Nếu ăn giặm sớm quá, trẻ có nguy cơ bị dị ứng với các triệu chứng ngoài da như phù, nổi mề đay, ngứa; triệu chứng đường hô hấp như nghẹt mũi, sổ mũi, ho, khò khè; triệu chứng ở đường tiêu hóa như tiêu lỏng, táo bón, nôn ói, hăm vùng tã. Những thực phẩm có nguy cơ gây dị ứng cao thường là nhóm thực phẩm giàu đạm và sữa gồm sữa bò, thịt bò, thịt gà, hải sản, trứng.

Do vậy các tổ chức y tế khuyến cáo bà mẹ cho trẻ bú mẹ hoàn toàn đến tròn sáu tháng rồi mới bắt đầu ăn giặm. Ở trẻ có cha mẹ mắc các bệnh dị ứng nhưng thôi bú mẹ sớm hơn sáu tháng cũng không nên cho trẻ ăn giặm sớm, mà chuyển sang dùng sữa công thức có đạm thủy phân một phần hay toàn phần cho đến sáu tháng để giảm nguy cơ dị ứng cho trẻ. Từ sáu tháng có thể cho trẻ uống sữa công thức bình thường và bắt đầu ăn giặm.

Khi ăn giặm người mẹ cho trẻ bắt đầu với các thực phẩm ít có nguy cơ gây dị ứng trước rồi sau đó mới tập tiếp đến các thực phẩm có nguy cơ dị ứng cao hơn. Với từng loại thực phẩm, khi mới bắt đầu thì nên tập cho trẻ ăn ít nhất ba ngày để trẻ vừa làm quen mùi vị, vừa kiểm tra khả năng bị dị ứng với thực phẩm đó ở trẻ.

Dễ bị tiêu chảy

Ăn giặm sớm khi hệ tiêu hóa chưa trưởng thành cũng làm gia tăng nguy cơ tiêu chảy nhiễm trùng do tác nhân từ thực phẩm và nguy cơ loạn khuẩn đường ruột.

Ngoài ra, trung bình khoảng sáu tháng trẻ mới có thể được đặt ở tư thế ngồi với đầu giữ vững, trẻ có thể phối hợp mắt, tay và miệng, tức là có thể thấy thức ăn, với lấy thức ăn và có thể tự đưa thức ăn vào miệng, cuối cùng là nuốt thức ăn mà không lè ra khi được đút bột. Bên cạnh đó bà mẹ cho con bú mẹ hoàn toàn trong sáu tháng sẽ chậm khôi phục chu kỳ kinh nguyệt (giúp tránh thai), giúp giảm cân tốt và lấy lại vóc dáng sau sinh.

Một số trẻ cần ăn giặm sớm hơn sáu tháng nhưng cũng không trước bốn tháng. Các trường hợp này gồm trẻ rất chậm tăng cân trong thời gian dài khi bú mẹ và có bổ sung sữa ngoài; trẻ không thể bú mẹ và cũng không thể bổ sung bằng sữa ngoài ví dụ như mẹ phải đi làm, kinh tế khó khăn không có điều kiện mua sữa công thức, bé bị dị ứng với sữa công thức, bé không chịu bú sữa ngoài... Những trẻ ăn giặm sớm cần hạn chế ăn các thực phẩm có nguy cơ dị ứng cao.