Chính phủ sẽ tập trung sửa đổi quy định khống chế chi phí lãi vay ở mức 20% đảm bảo nguyên tắc công khai, minh bạch - Ảnh: THÀNH CHUNG

Đó là khẳng định của Phó thủ tướng Vương Đình Huệ khi chủ trì cuộc họp về việc sửa đổi quy định áp mức chi phí lãi vay vào chi phí hoạt động của DN để nộp thuế theo nghị định số 20/2017/NĐ-CP của Chính phủ.

Theo quy định, nếu chi phí lãi vay vượt mức 20% tổng lợi nhuận thuần của DN thì khoản vượt đó không được tính vào chi phí hoạt động của DN, khiến cho nhiều DN có giao dịch liên kết gặp nhiều khó khăn.

Doanh nghiệp nội "kêu" vì giảm lợi nhuận

Bà Nguyễn Thị Thu Hiền, trưởng ban tài chính của Tập đoàn Vingroup, cho rằng quy định trên không được nêu rõ trong Luật thuế thu nhập DN là chưa phù hợp.

Trên thực tế so với các DN FDI, DN Việt Nam phụ thuộc vào vốn vay nhiều hơn và không có động cơ về việc chuyển giá thông qua chi phí lãi vay. Việc điều chỉnh loại chi phí lãi vay làm tăng lợi nhuận ảo, dẫn đến phải nộp thuế thu nhập DN cao hơn và lợi nhuận thật của DN bị giảm đáng kể, không ít DN bị lỗ nặng.

Phó tổng giám đốc Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) Nguyễn Xuân Nam cũng cho biết Chính phủ cho phép công ty mẹ EVN là chủ thể vay để cho vay lại tới các tổng công ty phát điện (GENCO).

Trong khi thực chất, mối liên kết này không phải EVN vay về để cho vay lại nhằm mục đích chuyển giá theo tinh thần nghị định 20. Nhưng theo quy định của nghị định 20 thì EVN phải nộp thuế tăng đến 500 tỉ đồng.

Vingroup và đại diện VCCI đề nghị Chính phủ tạm dừng thi hành khoản 3 diđu 8 của nghị định số 20, còn EVN thì đề nghị Chính phủ đưa các DN như EVN ra khỏi đối tượng điều chỉnh của nghị định này.

Thứ trưởng Bộ Tài chính Trần Xuân Hà cho biết nghị định 20 được xây dựng phù hợp với thông lệ quốc tế và khuyến cáo của OECD, nhằm khắc phục tình trạng "vốn mỏng", "chuyển giá", "ngăn chặn chuyển giá"...

Từ khi thực hiện nghị định 20, đã có khoảng 11.970 đơn vị kê khai quan hệ liên kết, trong đó DN có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) chiếm khoảng 85%. Việc thực hiện quy định này giúp cơ quan thanh kiểm tra thu về ngân sách mỗi năm 11.089 tỉ đồng.

"Không thể xem nghị định 20 như tội phạm cản trở phát triển"

Tuy nhiên, ông Hà cũng nhìn nhận qua 2 năm triển khai có bất cập là phạm vi đối tượng áp dụng rộng, cho tất cả các đơn vị có giao dịch liên kết; gây khó cho các hoạt động của DN trung chuyển vốn vay - cho vay lại (holding), hay việc vay nợ giữa công ty con với công ty mẹ trong cùng một tập đoàn, tổng công ty ở trong nước...

Ủy viên trường trực Ủy ban Tài chính - ngân sách Quốc hội Trần Quang Chiểu bày tỏ ủng hộ rằng Nghị định số 20 có tác dụng rõ ràng về chống chuyển giá.

"Nói Nghị định 20 như một 'tội phạm' trong cản trở phát triển kinh tế tôi không đồng ý. Nếu không có quy định này, tôi xin khẳng định diễn biến (chuyển giá - PV) phức tạp hơn rất nhiều", ông Chiểu nhấn mạnh từ khi có nghị định 20, việc chuyển giá, chuyển lợi nhuận ra nước ngoài đối với doanh nghiệp FDI hầu như không phát sinh.

Song đồng tình với phản ánh về khó khăn của DN khi áp dụng nghị định 20, ông Chiểu cho rằng Chính phủ chỉ cần tập trung xử lý bất cập cho 15% là các DN trong nước trong tổng số các giao dịch liên kết hiện nay.

Hướng sửa theo ông Chiểu là nâng chi phí mức lãi vay từ 20% như hiện nay lên 30% và kèm theo điều kiện loại trừ một số trường hợp và cho phép hạch toán chi phí lãi vay vào số lỗ được chuyển giao theo quy định pháp luật về thuế thu nhập DN.

Đồng tình, Thứ trưởng Bộ KH-ĐT Vũ Đại Thắng cho rằng: "Nếu nâng mức trần chi phí lãi vay lên 30% sẽ cao hơn mức huy động lãi suất ngân hàng thì doanh nghiệp sẽ thấy thỏa đáng".

Thanh tra chống chuyển giá giảm lỗ tới hơn 40.000 tỉ đồng

TTO - Tại phiên thảo luận về Luật Quản lý thuế sửa đổi sáng 24-5, bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng cho hay qua thanh tra, kiểm tra thuế đã giảm lỗ của các doanh nghiệp tới hơn 37.000 tỉ đồng năm 2017 và hơn 40.000 tỉ đồng năm 2018.