Bà Hoàng Như Lan nhận bằng khen Chính phủ Nhật Bản truy tặng cho chồng vào ngày 17-10 tại Đại sứ quán Nhật, Hà Nội - Ảnh: BÙI HÀ

Chiều 17-10, tại Hà Nội, thay mặt Chính phủ Nhật Bản, Đại sứ Umeda Kunio đã truy tặng bằng khen của Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Nhật Bản Kono Taro cho cố Giáo sư , Chủ tịch Danh dự Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam, nguyên Phó Chủ tịch Hội Hữu nghị Việt - Nhật.

Trong bằng khen, Ngoại trưởng Nhật Bản Kono Taro ghi rõ: "Tôi xin bày tỏ lòng cảm ơn sâu sắc trước những cống hiến to lớn của ông trong việc xúc tiến giao lưu học thuật Nhật - Việt, đào tạo các chuyên gia nghiên cứu về Nhật Bản cũng như giới thiệu cho người dân về ‘Phong trào Đông Du’, một sự thật lịch sử trong quan hệ giao lưu hai nước, qua đó góp phần tăng cường sự hiểu biết lẫn nhau giữa nhân dân hai nước Nhật Bản và Việt Nam".

Phía Nhật cho biết vào năm 1987, khi quan hệ giữa Việt Nam và Nhật Bản đang trong giai đoạn khó khăn, GS. Phan Huy Lê đã đảm nhiệm vai trò Phó Chủ tịch Hội Hữu nghị Việt - Nhật và tham gia tổ chức nhiều sự kiện giao lưu văn hoá, đặc biệt phải kể đến hoạt động nghiên cứu với chủ đề Bảo tồn di tích phố cổ Hội An năm 1990.

Nghiên cứu này đã làm sáng tỏ mối quan hệ gắn bó mang tính lịch sử giữa Hội An và Nhật Bản từ khoảng thế kỷ 16, góp phần xây dựng nền móng quan hệ hai nước.

Cùng với đó, với cương vị là Chủ tịch Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam, GS Phan Huy Lê đã tổ chức nhiều sự kiện nhằm kỷ niệm ‘Phong trào Đông Du’ cũng như tình bạn thuỷ chung giữa trí sĩ Phan Bội Châu và bác sĩ Asaba Sakitaro, vốn được coi là một trong những thành tựu quan trọng trong lịch sử bang giao hai nước.

GS. Phan Huy Lê cũng là người phát triển chuyên ngành Nhật Bản học tại Việt Nam từ năm 1995, đào tạo ra nhiều cán bộ nghiên cứu về Nhật Bản.

Tại buổi lễ, Đại sứ Umeda Kunio đã xúc động kể lại những cuộc gặp mặt với GS. Phan Huy Lê: "Tôi luôn tâm niệm những lời của Giáo sư, quyết tâm nỗ lực thúc đẩy quan hệ song phương giữa hai nước chúng ta. Xin cảm ơn Giáo sư!".

Đại diện cho gia đình, bà Hoàng Như Lan, vợ cố GS. Phan Huy Lê, bày tỏ lòng biết ơn chân thành đến Ngoại trưởng Kono Taro cũng như Đại sứ quán Nhật Bản tại Việt Nam. Bà chia sẻ: "Chúng tôi hy vọng mạng lưới hợp tác học thuật giữa hai nước mà chồng tôi đã dành công sức xây dựng sẽ tiếp tục phát triển mạnh mẽ hơn nữa."

TTO - Rất nhiều người từ khắp mọi miền đất nước đã về Hà Nội sáng 27-6 để tiễn đưa giáo sư Phan Huy Lê, nhà sử học lỗi lạc, bậc danh sư của Việt Nam về nơi an nghỉ cuối cùng.