Thủ lĩnh phe thiểu số Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi phát biểu tại cuộc họp báo ngày 20-1 - Ảnh: REUTERS

Kế hoạch bỏ phiếu thông qua ngân sách lúc 1h sáng thứ Hai (giờ Mỹ) đã bị dời lại đến 12h cùng ngày.

Thủ lĩnh phe đa số ở Thượng viện Mỹ - TNS Mitch McConnell đã chìa cành ô liu cho phe Dân chủ với cam kết sẽ mang dự luật nhập cư ra thảo luận tại Thượng viện vào đầu tháng 2 nếu đến lúc đó nó chưa được giải quyết xong. 

"Ý định của tôi là thúc đẩy dự luật về DACA, an ninh biên giới và các vấn đề liên quan. Tôi cũng muốn bàn bạc dự luật về tăng chi tiêu quốc phòng, khắc phục thiên tai và các vấn đề quan trọng khác" - TNS McConnell thông báo về ý thiện ý thỏa hiệp. 

Hiện vẫn chưa chắc chắn 100% rằng đảng Dân chủ sẽ chịu bỏ phiếu trong ngày 22-1 đế thông qua ngân sách tạm thời cho Chính phủ Mỹ hoạt động.

Trong bối cảnh vở kịch "Chính phủ đóng cửa" mở màn trên Đồi Capitol, hai phe Dân chủ và Cộng hòa thay phiên công kích nhau để tranh thủ sự ủng hộ từ công chúng. Kết quả sẽ ảnh hưởng đến cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ năm nay.

Đảng Cộng hòa và Nhà Trắng thay nhau "dập" đối thủ bằng luận điểm: Đảng Dân chủ đang bảo vệ "người nhập cư bất hợp pháp" và sẽ không có thương lượng gì hết trong khi chính phủ còn đóng cửa, vì điều đó chẳng khác nào tạo ra tình huống bắt giữ con tin.

Đòn tấn công này đến giờ tỏ ra không hiệu quả. Một ngày sau khi ngân sách liên bang cạn kiệt, đảng Dân chủ không có dấu hiệu động đậy. 

Duy chỉ có cuộc khẩu chiến càng lúc càng nóng lên, mỗi phe đều cố gắng tìm kiếm một thông điệp giúp họ chiến thắng trong cuộc chiến giành sự ủng hộ của công chúng.

Thư ký báo chí Nhà Trắng Sarah Huckabee Sanders cũng góp công thổi lửa: "Chúng tôi sẽ không thương lượng về tình trạng người nhập cư bất hợp pháp chừng nào các thành viên Dân chủ còn bắt các công dân của chúng ta làm con tin để đưa ra những đòi hỏi thiếu suy nghĩ. Đây là hành vi của những kẻ thua cuộc phá hoại, không phải nhà lập pháp".

Thủ lĩnh phe đa số tại Thượng viện Mỹ, TNS Mitch McConnell thì tấn công trực diện đối thủ Schumer: "Người dân Mỹ không thể hiểu được tại sao thủ lĩnh Dân chủ ở Thượng viện nghĩ toàn bộ chính phủ phải đóng cửa đến khi ông ta đạt được điều mong muốn về nhập cư bất hợp pháp".

Đối mặt với phần lớn các chỉ trích trên, Đảng Dân chủ tỏ ra không nao núng, họ phản đòn bằng cách công kích bản thân ông Trump. TNS Brian Schatz từ Hawaii còn mạnh miệng gọi mẩu quảng cáo của ông Trump là "hèn hạ".

Theo trang Politico, không rõ ông Schumer, dù đang ở đỉnh cao của sự nghiệp chính trị, sẽ chịu được sức ép này trong bao lâu, đặc biệt nếu tình trạng tê liệt của chính phủ kéo dài sang tuần sau hoặc hơn.

Du khách từng chưng hửng trong một lần khu Tượng Nữ thần Tự do danh tiếng ở New York phải ngưng hoạt động do chính phủ 'đóng cửa'. Lần này, ban quản lý quyết định mở lại từ ngày 22-1 - Ảnh: AFP

"Ông ta đang cố diễn dịch sai chúng tôi. Ông ta thường xuyên làm điều đó. Nếu ông ta muốn đoàn kết đất nước, ông ta nên chiến đấu cho những người thợ mỏ của mình như tôi đang làm" - Thượng nghị sĩ Bob Casey (bang Pennsylvania) lên án Tổng thống Trump.

Phe Dân chủ cũng đổ lỗi cho đối thủ gây ra cuộc khủng hoảng hiện nay, rằng chính ông Trump hồi tháng 9-2017 là người quyết định chấm dứt chương trình bảo vệ dành cho người nhập cư bất hợp pháp vào Mỹ khi còn nhỏ (DACA).

"Tại sao ông ta gọi họ là bất hợp pháp? Ai làm họ trở nên bất hợp pháp? - thượng nghị sĩ Tim Kaine (Virginia) chất vấn - Khi ông ta đứng lên và gọi những đứa trẻ DACA là bất hợp pháp - họ lúc đó đang hợp pháp. Họ nhận được sự bảo vệ từ tổng thống (Obama)".

Tuy nhiên, dù cãi nhau nảy lửa, các nhà lập pháp thuộc hai đảng Dân chủ và Cộng hòa hiểu rất rõ áp lực thật sự đối với họ chỉ bắt đầu từ ngày thứ Hai (22-1), khi hàng trăm ngàn viên chức liên bang phải nghỉ làm vì tình thế đối đầu bế tắc.

Phe Dân chủ tin rằng họ có thể gắn mác "vai ác" cho ông Trump vì đã để chính phủ đóng cửa. Đây là lần đầu tiên các viên chức liên bang phải nghỉ làm dù chỉ có một đảng kiểm soát cả Nhà Trắng và Quốc hội.

"Đó là trách nhiệm của Tổng thống và phe Cộng hòa trong Quốc hội. Lãnh đạo Cộng hòa không thể bắt ông tổng thống lộn xộn đồng ý với bất cứ điều gì, và họ không cho chúng tôi bất cứ sự thỏa hiệp nào" - thủ lĩnh Dân chủ Schumer kêu gào tại Thượng viện ngày 20-1.

Kể lại nội dung cuộc họp 90 phút với ông Trump ngày thứ Sau, ông Schumer cho biết đã đề nghị duyệt chi ngân sách cho bức tường biên giới với Mexico, đổi lại là sự bảo vệ cho những người thuộc chương trình DACA.

Ông Schumer nói ông "tưởng" có đạt được "sự tiến bộ" với Tổng thống, tuy nhiên phút chót ông Trump gọi lại cho ông và tuyên bố hủy giao kèo.

Trong mẩu quảng cáo trên mạng sau đó, nhóm ông Trump còn gọi đảng Dân chủ là "đồng lõa" trong bất cứ vụ án mạng nào do người nhập cư bất hợp pháp gây ra ở Mỹ. Nội dung này đã gây ra một phản ứng giận dữ.

"Đây là một hành động không biết xấu hổ của ông Tổng thống nhằm đánh lạc hướng việc chính phủ đóng cửa" - người phát ngôn của ông Schumer lên án.

Phe Cộng hòa cũng không vừa, đáp trả lại bằng hashtag #SchumerShutdown.

Và như vậy, vở kịch chưa có dấu hiệu sẽ sớm hạ màn, trừ khi các diễn viên của nó có những toan tính bất ngờ nào đó, chẳng hạn khi họ cảm thấy đã kiếm đủ số phiếu cho cuộc bầu cử cuối năm nay?