Read this on Tuoitrenews.vn

Phóng to

Dù bị cấm nhưng một số hộ gia đình vẫn thuê người xây bao, chiếm đất nghĩa trang - Ảnh: Vũ Toàn

Sáng 16-5, từ TP Vinh (Nghệ An) đến xã Đồng Văn, chúng tôi hỏi mua đất xây mộ, một người phóng xe gắn máy đến hỏi nhỏ: “Sếp tìm được mối chưa. Có người bán đấy”. Nói xong, anh chỉ người đàn ông đang ngồi trên xe bò lốp đầy cát rẽ lên nghĩa trang, mách nước: “Hỏi ông này sẽ có”. Ông chủ xe bò lốp dừng xe, bảo: “Nếu cần mua đất nghĩa trang xã Thanh Đồng ở gần đây thì có ngay”. Tôi bảo khó đấy vì ai dám tự do bán đất núi, đồi như thế, ông cả quyết: “Chỉ cần làm qua xã, có tiền là xong hết”. Thế ở núi Động có đất bán không?”. Ông lắc đầu: “Mấy hôm nay dư luận lùm xùm quá nhưng vẫn còn một cửa. Sếp cứ lên nghĩa trang xem, thích đám nào thì đánh dấu rồi “đáy” cho tôi, tôi chịu trách nhiệm xây khuôn viên khu mộ theo ý của sếp. Chỉ có cách đó mới lọt êm được”.

Đua nhau “xí phần”

Hiện nay tuy nghĩa trang núi Động mới qua cơn “sốt” tranh giành đất xây mộ của người dân ba xóm Luân Phượng, Luân Phú, Phú Xuân (xã Đồng Văn) và một số người dân từ thị trấn Dùng (huyện Thanh Chương) nhưng vẫn còn một số người dân cố tình lén lút xây bao chiếm chỗ. Tôi hỏi chuyện người đàn ông đang xây bao khu mộ rộng hơn 100m² phía bắc núi Động nhưng ông này nói: “Tôi đi xây thuê, chủ chỉ đất ở đâu là xây ở đó chứ không biết gì hơn”. Hỏi chủ là ai thì ông ta nói lảng sang chuyện khác.

Dạo một vòng quanh núi Động rộng khoảng 1,5ha, có thể thấy bên những khuôn viên cũ đã có mộ hiện lên chi chít những khuôn viên chưa có mộ vừa xây, vây kín cả hai mái núi. Đa số khuôn viên rộng cỡ 100m² trở lên. Nhiều khuôn viên chạy song song với nhau kéo dài từ chân đến gần đỉnh núi được “giật” tam cấp. Một người dân địa phương tên H. giải thích: “Sở dĩ những khu mộ được “giật” tam cấp là giành cho ba thế hệ trong gia đình từ ông già, bà lão đến trung niên và thanh thiếu niên. Ở Đồng Văn nhiều người còn rất trẻ nhưng cũng được gia đình ẵm sẵn cho một khu mộ rồi”.

Ông H. kể: “Bắt đầu từ ngày

30-4, lợi dụng cán bộ địa phương nghỉ lễ, người dân xung quanh nghĩa trang đua nhau lên núi chiếm chỗ để giành đất. Chiếm chỗ, đánh dấu xong, đêm họ dùng xe máy đèo ximăng; xe bò lốp chở cát, gạch lên nghĩa trang và dồn sức xây ngày xây đêm, xong càng sớm càng tốt. Không ít những cuộc cãi nhau bởi phần đất mới được đánh dấu chiều hôm nay nhưng sáng mai đã lọt vào tay người khác. Trong trận giành đất loạn xị này, mạnh ai nấy được”.

Ông H. dẫn tôi đi về phía những ngôi mộ giả mới đắp còn phơi màu sỏi đỏ. Có những khuôn viên mới xây bao quanh 2-3 ngôi mộ giả phía trong. Có những ngôi mộ giả đang nằm trong rãnh đất mới đào xung quanh. Bên cạnh là những đống cát, gạch ngổn ngang do chưa kịp xây lên.

“Tôi vừa đi làm xa về nghe nói vừa rồi dân làng đua nhau lên đây chiếm chỗ, xây bao để giữ đất nên cả nhà cũng giành được hai dằm (khuôn viên). Ở đây không ai cấm nhưng cũng không ai cho nên khi nghe đồn sắp tới huyện giao UBND xã Đồng Văn bàn giao một nửa núi Động cho thị trấn Dùng làm nghĩa trang thì đất ở đây sẽ tăng giá từ 1,2-1,5 triệu đồng/dằm. Thế là nhà nào cũng tranh thủ lên núi xí phần. Không ít người đơn thân cũng giành giật được ít dằm để sau này bán lại cho người khác. Đây là lý do khiến những gia đình xây khuôn viên khu mộ từ năm 1999 nhưng nay thấy ai cũng có thể chiếm được đất nên phá bỏ khuôn viên cũ, nới rộng để giành thêm đất” - ông H. cho biết.

“Sốt” đất nghĩa trang

Chủ tịch UBND xã Đồng Văn Trần Đình Túy cho biết: “Năm 1999 có một số hộ gia đình tự động lên nghĩa trang núi Động xây sẵn mộ cho người đang sống nhưng lúc đó không “sốt” như dịp vừa rồi. Hiện có gần 15.000m² đất đã bị chiếm chỗ xây bao, làm mộ giả. Từ ngày 12-5 chúng tôi phối hợp UBND thị trấn Dùng tổ chức hai đợt thanh tra, tiếp đó tiến hành họp xóm và thông báo quyết định đình chỉ việc chiếm đất, xây bao của những người dân tự tiện làm trên nghĩa trang. Đồng thời yêu cầu người dân không tung tin thất thiệt về việc bàn giao núi Động và giá cả đất đai làm phức tạp tình hình”.

Chủ tịch UBND thị trấn Dùng Nguyễn Doãn Quý khẳng định: “Sắp tới chúng tôi sẽ mời các hộ gia đình xây bao, chiếm chỗ trên nghĩa trang núi Động để lập biên bản vi phạm. Gia đình nào xây bao nhưng không có mộ hoặc làm mộ giả sẽ được yêu cầu dỡ bỏ trước khi bị cưỡng chế vì những việc làm này vi phạm về quản lý và sử dụng đất đai”.

“Thực tế chuyện xây bao, chiếm đất trên nghĩa trang núi Động đã gây dư luận không tốt trong xã hội. Chúng tôi phải chấn chỉnh kịp thời nếu không thì còn “sốt” đất nghĩa trang ở nhiều nơi. Không thể để việc làm sai của người dân quê vô tình tạo nên một hủ tục mới là xây mộ cho cả những người còn sống từ việc chiếm đất trái pháp luật để xây bao. Giải quyết dứt điểm sự vụ này sẽ đáp ứng nội dung thiết thực của chương trình xây dựng nông thôn mới ở huyện miền núi Thanh Chương” - phó bí thư Huyện ủy Thanh Chương Đặng Anh Dũng nói.