Các bị cáo tại tòa - Ảnh: TUYẾT MAI

Đó là nội dung mà các luật sư bào chữa tập trung làm rõ khi xét hỏi các bị cáo Hoàng Văn Toàn, Trần Sơn Nam vào chiều ngày 10-5.

Chênh lệch việc định giá quá lớn

Theo đó, theo định giá của công ty Trust Asset trong vụ án căn nhà số 5 Phạm Ngọc Thạch có giá trị 1.268 tỉ đồng. Tuy nhiên, khi Bộ công an trưng cầu hội đồng định giá trong tố tụng hình sự TP.HCM thì kết luận nhà đất này chỉ có giá trị 154 tỉ đồng tại thời điểm năm 2012. Như vậy, mức giá mà công ty Trust Asset đã định giá cao hơn giá thị trường 8 lần.

Bị cáo Hoàng Văn Toàn khai mình bị khởi tố vào đầu năm 2017 còn việc định giá trong tố tụng hình sự diễn ra vào năm 2015, khi ông chưa bị khởi tố. Tuy nhiên ông Toàn không được tham gia lúc định giá tài sản.

Ông Toàn cho biết căn nhà số 5 Phạm Ngọc Thạch tọa lạc giữa đường Nguyễn Thị Minh Khai đến khu vực Hồ Con Rùa. Trong vụ án, hội đồng định giá đã định giá căn nhà số 5 Phạm Ngọc Thạch theo phương pháp so sánh với nhà đất tại đường Nguyễn Đình Chiểu - Lý Chính Thắng. 

Theo ông Toàn nhà đất ở số 5 Phạm Ngọc Thạch sẽ có giá cao hơn nhiều so với nhà đất mà Hội đồng định giá dùng để so sánh.

Tương tự, bị cáo Trần Sơn Nam, Ngô Kim Huệ cũng khai mình không được tham dự và không được biết kết quả việc định giá của hội đồng định giá tại thời điểm đó.

Tại tòa, người có nghĩa vụ và quyền lợi liên quan Phan Thành Mai (Nguyên tổng giám đốc VNCB) cho biết Ngân hàng Xây Dựng (VNCB) được chuyển giao căn nhà số 5 Phạm Ngọc Thạch từ ngân hàng Đại Tín và giữ nguyên hiện trạng và tiếp tục khai thác kinh doanh như trước đó.

Tuy nhiên, đầu năm 2014, VNCB thua lỗ, việc bán tài sản nằm trong phương án tái cơ cấu ngân hàng này. VNCB định giá tài sản này 160 tỉ.

"Chúng tôi đã làm văn bản gửi ngân hàng nhà nước xin bán tài sản này, nhưng thời điểm đó ngân hàng đang mất thanh khoản, đang lỗ nên phải bán với giá thấp, giảm 20% -30% tổng giá trị tài sản trên sổ sách (trên sổ sách căn nhà trên giá 1.260 tỉ) mới bán được" - ông Mai nói.

Chi cục thuế tính lợi cho Hứa Thị Phấn gần 200 tỉ?

Sau khi luật sư xét hỏi các bị cáo và người liên quan, HĐXX đã quay lại xét hỏi đại diện chi cục thuế quận 3.

Cáo trạng xác định rằng bà Hứa Thị Phấn mua căn nhà số 5 Phạm Ngọc Thạch từ công ty Lam Giang với giá 450 tỉ và bán lại cho ngân hàng Đại Tín với giá 1.260 tỉ. Thương vụ này, Hứa Thị Phấn đã nộp 25,2 tỉ đồng tiền thuế.

Tuy nhiên, theo cơ quan chức năng bà Phấn đã kê khai nộp thuế sai lệnh, số tiền thuế phải nộp đối với thương vụ kể trên là 202,4 tỉ, tức chênh lệch hơn 177 tỉ đồng.

Trả lời HĐXX, đại diện chi cục thuế Quận 3 cho rằng Thuế bà Phấn đóng là thuế thu nhập cá nhân từ việc chuyển nhượng bất động sản. Có 2 cách tính thuế theo việc lựa chọn thuế suất, cách thứ nhất là tính thuế suất 25% trên chênh lệch giữa giá chuyển nhượng và giá vốn và cách thứ 2 là tính thuế suất 2 % trên giá chuyển nhượng so với giá nhà nước.

Vị này lý giải sau khi được hướng dẫn nếu người nộp thuế cung cấp đầy đủ các hóa đơn, chứng từ theo quy định để xác định giá vốn và có đơn yêu cầu áp dụng tính thuế theo cách này thì mới áp dụng.

Còn trường hợp không xác định được giá vốn, không có đề nghị của người nộp thuế…thì tính theo thuế suất 2%.

Khi HĐXX truy vấn về việc chi cục thuế Quận 3 đã yêu cầu bà Phấn cung cấp chứng cứ gì để chứng minh giá vốn thì vị này không chỉ ra được.

Theo đại diện chi cục thuế Quận 3, lý do áp dụng cách tính 2% là do đương sự không nộp hóa đơn chi phí khác, vị này cũng không chỉ ra được đó là những chi phí gì. Trong khi đó, HĐXX cho rằng ngoài phí công chứng thì không còn chi phí nào khác.

"HĐXX làm bài tính rất đơn giản Chi cục thuế Quận 3 tính thuế theo cách 2 đã làm lợi cho bị cáo Hứa Thị Phấn gần 200 tỉ đồng vì giá bà Phấn nhận chuyển nhượng từ công ty Lam Giang chỉ 450 tỉ" - chủ tọa phiên tòa nói.

Đồng thời, thẩm phán Toản cũng cho rằng chi cục thuế có nghĩa vụ phải thu thuế cho nhà nước chứ không phải đợi người nộp thuế đề nghị, vì người nộp thế thường có tâm lý muốn trốn thuế nhà nước.

Tuy nhiên, đại diện chi cục thuế Quận 3 vẫn giữ nguyên quan điểm đã thu thuế đúng quy định.

TTO - Các bị cáo Bùi Thế Nghiệp, Nguyễn Công Tụ đã thẩm định nâng giá trị căn nhà số 5 Phạm Ngọc Thạch lên gấp 8 lần giá thị trường, gây thiệt hại cho Ngân hàng Đại Tín hàng ngàn tỉ.