Phóng to

Nhà lãnh đạo Kim Jong Un vẫy chào trong một sự kiện ở Bình Nhưỡng hồi tháng 4-2012 - Ảnh: Reuters

Ngày 21-7, Reuters dẫn “một nguồn tin thân cận từ Bình Nhưỡng và Bắc Kinh” tiết lộ việc ông Ri Yong Ho ra đi sẽ mở đường cho những thay đổi về kinh tế và nông nghiệp tại CHDCND Triều Tiên. Đây có thể là một trong những đợt cải tổ lớn nhất của Bình Nhưỡng trong hàng chục năm qua dưới thời Kim Jong Un với sự hỗ trợ của người chú rể Jang Song Thaek.

Từng dự báo chính xác cuộc thử hạt nhân đầu tiên của CHDCND Triều Tiên năm 2006 và sự thăng chức của ông Jang Song Thaek, nguồn tin này khẳng định ông Ri phải ra đi vì chống đối cải cách. “Ri Young Ho là người ủng hộ mạnh mẽ nhất chính sách tiên quân của cố lãnh đạo Kim Jong Il” - nguồn tin này cho biết. Ông Ri không đồng ý việc chính phủ giành quyền kiểm soát nền kinh tế từ tay quân đội.

Giành quyền kiểm soát kinh tế

Theo Reuters, chính quyền Bình Nhưỡng đã thành lập một ban chính trị đặc biệt để giành quyền tiếp quản nền kinh tế từ tay quân đội. Ông Kim Jong Un cũng thành lập một “nhóm cải cách kinh tế” thuộc Đảng Lao động để xem xét các cải tổ kinh tế và nông nghiệp, học hỏi kinh nghiệm từ nước láng giềng Trung Quốc. Chưa rõ ai sẽ lãnh đạo các cơ quan mới này nhưng chắc chắn sẽ có thay đổi. “Trong quá khứ, nội các không có tiếng nói trong khi quân đội kiểm soát kinh tế. Nhưng từ bây giờ sẽ thay đổi” - nguồn tin của Reuters nhấn mạnh.

Trong khi đó, báo New York Times dẫn trang mạng Trung tâm thông tin chiến lược CHDCND Triều Tiên của các công dân CHDCND Triều Tiên trốn sang Hàn Quốc cho biết thêm Bình Nhưỡng đang bắt đầu tước các đặc quyền xuất khẩu của quân đội. Trong bài phát biểu hồi tháng 4-2012, ông Kim Jong Un tuyên bố sẽ siết chặt ngành xuất khẩu khoáng sản vốn nằm trong tay quân đội. “Một số kẻ đang khai thác vô tội vạ nguồn tài nguyên giá trị dưới lòng đất với cái cớ là xuất khẩu để kiếm ngoại tệ” - nhà lãnh đạo trẻ cáo buộc.

Theo những thông tin chưa được kiểm chứng, kể từ giữa tháng 6-2012 Đảng Lao động đã chuyển toàn bộ các hoạt động giúp quân đội thu ngoại tệ về tay chính phủ và một ủy ban độc lập. “Từ bây giờ đảng và nhà nước sẽ cung cấp súng và đạn cho quân đội. Quân đội chỉ nên tập trung vào việc chiến đấu sao cho tốt nhất”- một phát ngôn không được công bố của ông Kim Jong Un khẳng định.

Các chuyên gia về CHDCND Triều Tiên đánh giá những diễn biến mới đây cho thấy sự thay đổi ở Bình Nhưỡng. “Ông Kim Jong Un có vẻ đã có nghiên cứu đáng kể về cải tổ và đang thực hiện theo hướng phù hợp với tình hình và chính sách hiện tại - Reuters dẫn lời chuyên gia Yoo Ho Yeol thuộc ĐH Hàn Quốc ở Seoul nhận định. “Sự ra đi của ông Ri Yong Ho không phải là kết thúc mà là sự khởi đầu” - chuyên gia Cho Han Bum viết trên trang mạng của Viện Thống nhất quốc gia Triều Tiên của Hàn Quốc.

Cơn sốt tin đồn

Những gì đang diễn ra tại Bình Nhưỡng đã tạo nên làn sóng tin đồn ồn ào ở Hàn Quốc. Trước đó, báo Korean Times dẫn lời một quan chức quân đội giấu tên cho biết có khả năng xảy ra đụng độ khi ông Ri Yong Ho bị bãi nhiệm. “Nhóm an ninh của ông Ri đã nổ súng với các binh sĩ được triển khai để cách chức ông Ri” - quan chức này nói. Nhưng chính ông này thừa nhận: “Cần thêm thời gian để xác minh”. Còn báo Chosun Ilbo loan tin ông Ri bị thương hoặc thậm chí đã thiệt mạng trong vụ đụng độ và “khoảng 20-30 binh lính bị giết”.

Tuy nhiên, Hãng AP dẫn lời một số chuyên gia Hàn Quốc chỉ trích việc báo chí nước này dẫn lời các quan chức giấu tên công bố những thông tin rất giật gân nhưng không được kiểm chứng. “Chúng ta càng biết ít về một quốc gia thì ta càng tạo ra tin đồn về nó - chuyên gia Kim Byeong Jo thuộc ĐH Quốc phòng Hàn Quốc nhận định - Khi sự tò mò gia tăng, tin đồn càng trở nên giật gân”. Cơ quan Tình báo quốc gia Hàn Quốc (NIS) cũng tuyên bố không hiểu là báo Chosun Ilbo lấy tin đụng độ tại Bình Nhưỡng từ đâu. NIS đang tìm hiểu vụ việc.

Trước đó, ở Hàn Quốc cũng dấy lên hàng loạt tin đồn về biến động quân sự ở CHDCND Triều Tiên kiểu như ông Kim Jong Un bị ám sát trong một cuộc đọ súng ở Đại sứ quán CHDCND Triều Tiên tại Bắc Kinh. Hay tin lực lượng an ninh Bình Nhưỡng đã bắt giữ 200 quan chức nhằm củng cố quyền lực chuẩn bị cho sự nhậm chức của ông Kim Jong Un... Tuy nhiên đây đều là những tin không xác thực.