Nhiều người đã thiệt mạng và bị thương, sập một tòa nhà chọc trời đang được xây dựng ở thủ đô Bangkok của Thái Lan và đổ sập nhiều công trình ở nước láng giềng Myanmar, buộc chính quyền quân sự nơi đây ban bố tình trạng khẩn cấp ở một số khu vực.

Myanmar: kinh hoàng và đau lòng

Theo Cơ quan Khảo sát địa chất Mỹ (USGS), thủ đô Myanmar nằm cách tâm chấn khoảng 250km về phía nam. Trận động đất mạnh 7,7 độ đã làm rung chuyển khu vực tây bắc thành phố Sagaing. Chỉ vài phút sau, một dư chấn mạnh 6,4 độ tiếp tục tấn công khu vực này.

Sau trận động đất là những cảnh tượng kinh hoàng và đau lòng. Tại Myanmar, hàng dài người bị thương nằm bên ngoài khoa cấp cứu của một bệnh viện 1.000 giường tại thủ đô Naypyidaw trong ngày 28-3, một số quằn quại trong đau đớn trong lúc những người khác bàng hoàng. Dòng người thương vong liên tục được đưa đến bệnh viện, một số trên ô tô, số khác trên xe bán tải, và nhiều người được khiêng trên cáng với cơ thể bê bết máu, phủ đầy bụi bặm.

"Đây là khu vực có thương vong hàng loạt" - một nhân viên bệnh viện chia sẻ với Hãng tin AFP. Chính bệnh viện này cũng rung chuyển dữ dội do cơn địa chấn kinh hoàng, trong đó khoa cấp cứu bị tàn phá nghiêm trọng, lối vào đổ sập. 

"Người bị thương liên tục được đưa đến, tôi chưa bao giờ chứng kiến điều gì như thế này trước đây. Chúng tôi đang cố gắng kiểm soát tình hình. Tôi đã kiệt sức" - một bác sĩ tại bệnh viện kể lại. Thống tướng Min Aung Hlaing, lãnh đạo chính quyền quân sự Myanmar, đã đến thăm bệnh viện này.

Trận động đất đã khiến nhiều tòa nhà và các công trình khác ở ít nhất năm thành phố và thị trấn sụp đổ. Tại Mandalay, một cư dân chia sẻ với Hãng tin Reuters: "Tất cả chúng tôi chạy ra khỏi nhà khi mọi thứ bắt đầu rung chuyển. Tôi chứng kiến một tòa nhà năm tầng sụp đổ ngay trước mắt mình. Mọi người trong thị trấn của tôi đều chạy ra đường và không ai dám quay lại bên trong các tòa nhà".

Thái Lan cũng bị ảnh hưởng

Tại thủ đô Vientiane của Lào, các tòa nhà cao hơn ba tầng đã rung chuyển đáng kể, cư dân bên trong các tòa nhà cao tầng cảm nhận sự chao đảo mạnh mẽ bên trong. Các tòa nhà ở thủ đô Bangkok của Thái Lan cũng rung lắc dữ dội. Tại Hà Nội và TP.HCM, người dân trong một số tòa nhà cao tầng cũng cảm nhận được rung lắc rõ rệt.

Ông Worapat Sukthai, phó cảnh sát trưởng quận Bang Sue của Bangkok, cho biết ông có thể nghe thấy tiếng mọi người kêu cứu khi bị mắc kẹt trong đống đổ nát sau khi một tòa nhà 30 tầng đang xây dựng bị đổ sập. 

"Tôi nghe thấy mọi người kêu cứu. Chúng tôi ước tính có hàng trăm người bị thương, nhưng chúng tôi vẫn đang xác định con số thương vong. Tôi lo ngại rằng nhiều người đã mất mạng. Chúng tôi chưa bao giờ trải qua một trận động đất có sức tàn phá như vậy trước đây" - ông nói.

Người dân Bangkok đã quen với những cơn rung lắc và họ biết cần phải tìm một nơi an toàn bên ngoài nếu có thể, nhưng nhiều người chia sẻ trận động đất ngày 28-3 thực sự khiến họ bị sốc. "Tôi đang mua sắm bên trong trung tâm thương mại thì nhận thấy một số biển hiệu chuyển động, vì vậy tôi nhanh chóng chạy ra ngoài. Tôi biết mình phải đến một nơi trống trải, đó là bản năng" - Attapong Sukyimnoi, một cư dân, kể lại.

Khắc phục hậu quả động đất

Nhà địa chấn học Fabrice Cotton tại Trung tâm GFZ nhận định trận động đất này có quy mô tương đương với trận động đất xảy ra ở Thổ Nhĩ Kỳ vào năm 2023. Hơn 55.000 người được cho là đã thiệt mạng ở Thổ Nhĩ Kỳ và Syria trong thảm họa đó.

Trong một động thái hiếm hoi, chính quyền quân sự Myanmar đã kêu gọi quốc tế viện trợ nhân đạo cho quốc gia Đông Nam Á này sau trận động đất, đồng thời ban bố tình trạng khẩn cấp tại 6 khu vực. "Chúng tôi mong cộng đồng quốc tế viện trợ nhân đạo càng sớm càng tốt" - ông Zaw Min Tun, người phát ngôn chính quyền quân sự Myanmar, nói.

Tình trạng khẩn cấp được ban bố tại 6 khu vực bị ảnh hưởng nặng nề nhất, bao gồm: Sagaing, Mandalay, Magway, bang Shan (phía đông bắc), Naypyidaw và Bago. Ông Zaw Min Tun cho biết các bệnh viện tại Mandalay, Naypyidaw và Sagaing đang cần được hiến máu. 

Lời kêu gọi hiếm hoi từ chính quyền quân sự Myanmar làm dấy lên lo ngại về viễn cảnh thương vong và thiệt hại to lớn, khi hệ thống y tế và cơ sở hạ tầng của Myanmar vốn đã bị tàn phá kể từ chính biến tháng 2-2021.

Theo Hãng tin Khit Khit (Myanmar), ít nhất 10 người thiệt mạng khi một nhà thờ Hồi giáo sụp đổ ở Mandalay sau trận động đất. Trong khi đó, khoảng 20 người thiệt mạng sau khi được đưa tới bệnh viện đa khoa 1.000 giường ở thủ đô Naypyidaw... Con số thương vong có thể đang tiếp tục tăng lên.

Hiện nay chưa thể xác định mức độ thiệt hại thật sự ở Myanmar do trận động đất mạnh 7,7 độ trong bối cảnh xung đột và bất ổn chính trị suốt 4 năm qua tại nước này khiến việc thu thập thông tin đáng tin cậy trở nên khó khăn. 

Tuy nhiên, các nhà khoa học và chuyên gia đã đưa ra một số manh mối về mức độ tàn phá trên thực địa tại Myanmar - quốc gia vốn không được trang bị đầy đủ để ứng phó với thiên tai.

Chia sẻ với Đài CNN, ông Hari Kumar, kỹ sư xây dựng và điều phối viên khu vực của tổ chức phi chính phủ GeoHazards International tại Nam Á, nói ông đã nhận được tin từ bạn bè cho biết Bệnh viện đa khoa Mandalay ở Myanmar đã quá tải và không còn tiếp nhận bệnh nhân. 

"Điều này thực sự đau lòng, bởi đây là bệnh viện duy nhất trong khu vực phục vụ công chúng. Rõ ràng có rất nhiều người bị thương đang đổ tới bệnh viện" - ông nói.

Tại xứ sở chùa vàng, Thủ tướng Thái Lan Paetongtarn Shinawatra đã ban bố tình trạng khẩn cấp tại Bangkok. Phó thủ tướng Thái Lan Phumtham Wechayachai thông tin ít nhất 3 công nhân đã thiệt mạng khi một tòa nhà 30 tầng đang xây dựng bị sập ở Bangkok sau trận động đất. Ông cho biết 81 người đã bị mắc kẹt trong đống đổ nát sau vụ sập tòa nhà.

Đến tối 28-3 (giờ địa phương), Thủ tướng Thái Lan Paetongtarn Shinawatra đánh giá tình hình tại nước này sau động đất đang dần ổn định và người dân có thể quay trở vào trong nhà an toàn. "Những công trình gặp vấn đề là các tòa nhà đang trong quá trình xây dựng, nơi cả kết cấu lẫn độ ổn định của tường đều đáng lo ngại" - bà chỉ ra.

Nhà lãnh đạo Thái Lan thông tin có khoảng 12 dư chấn đã được ghi nhận kể từ trận động đất, nhưng không có nguy cơ xảy ra sóng thần vì trận động đất xảy ra đủ xa trong đất liền. 

"Chúng tôi muốn trấn an công chúng rằng các dư chấn sau trận động đất này sẽ không gây ra mối đe dọa đáng kể. Cư dân tại các tòa nhà cao tầng bị hư hại nhẹ có thể trở về nơi cư trú của họ an toàn" - bà Shinawatra cho biết.

Ông Trump nói Mỹ sẽ giúp đỡ Myanmar sau động đất, USAID sẵn sàng cứu trợ

Trận động đất 7,7 độ ở Myanmar diễn ra trong bối cảnh được cho là không thể tồi tệ hơn, khi Myanmar cần nhiều viện trợ trong khi chính quyền ông Trump đang cắt giảm viện trợ nước ngoài của Mỹ.