Ngày 10-10, Nghị viện châu Âu chính thức thông qua việc đưa hệ thống giám sát biên giới Eurosur vào hoạt động nhằm kiểm soát và ứng phó với tình trạng nhập cư trái phép, ngăn chặn thảm kịch đường biển, cứu giúp những người di cư thoát khỏi tình trạng nguy hiểm đến tính mạng. Hệ thống Eurosur sẽ vận hành từ ngày 2-12 với sự tham gia của 18 nước thành viên EU và sau đó sẽ thiết lập ở một số nước khác.

AFP dẫn lời bà Cecilia Malmström, Cao ủy châu Âu về đối nội, cho biết dự án Eurosur đã có được 479 phiếu thuận, so với 101 phiếu chống. Eurosur cho phép các nước EU chia sẻ hình ảnh, dữ liệu ở các khu vực biên giới đường bộ và đường thủy ngoài châu Âu. Thông qua mạng lưới vệ tinh, Eurosur là một công cụ giám sát hữu ích.

Mục đích của hệ thống Eurosur là ngăn chặn kịp thời làn sóng dân nhập cư ồ ạt và xử trí trong thời gian sớm nhất nhằm tránh những thảm kịch chết người như đã xảy ra ở đảo Lampedusa.

Trong thời gian đầu, nhiệm vụ của Eurosur là “cảnh báo và theo dõi khu vực đường biển của EU, kiểm soát mọi hoạt động trên biển như an toàn đường thủy, bảo vệ môi trường biển, giám sát ngành đánh bắt cá, áp dụng chặt chẽ các quy định trên biển”.

Nhờ vào hệ thống Eurosur, việc trao đổi thông tin của các nước sẽ phải tuân thủ các quy định về “tôn trọng nhân quyền” và nhất là không đẩy dân nhập cư đến một đất nước mà cuộc sống của họ có thể bị đe dọa. Song song đó, các nước buộc phải tôn trọng và bảo vệ thông tin cá nhân của dân nhập cư.

Tuy nhiên, chi phí mới là điều đáng nói. Hệ thống Eurosur phải nhận được hỗ trợ tài chính từ các nước tham gia vì chi phí lắp đặt rất mắc. Nghị sĩ Dominique Riquet, thành viên của Ủy ban ngân sách châu Âu, tiết lộ số tiền dự kiến phải chi mỗi năm là 35 triệu euro (47 triệu USD) để đảm bảo hệ thống Eurosur được hoạt động thường xuyên và liên tục. Trong đó, Cơ quan giám sát biên giới châu Âu (Frontex) sẽ trích 19 triệu euro (28 triệu USD) ngân sách của mình để phục vụ hệ thống này.

Mới đây, Thủ tướng Ý Enrico Letta đã yêu cầu các nhà lãnh đạo EU đưa vấn đề nhập cư và tị nạn lên bàn thảo luận trong hội nghị thượng đỉnh hai ngày 24 và 25-10 tại Brussels.

Theo số liệu của hệ thống Frontex, năm 2012 có hơn 72.000 người nhập cư trái phép vào EU.