Hộ chiếu Cyprus - Ảnh: REUTERS

“Các giá trị của châu Âu không phải để đem bán. Chúng tôi cho rằng việc bán quyền công dân thông qua ‘hộ chiếu vàng’ là bất hợp pháp theo luật của EU và đặt ra nhiều nguy cơ nghiêm trọng cho an ninh của khối”, ông Didier Reynders - Ủy viên châu Âu phụ trách tư pháp - tuyên bố ngày 28-3. “Việc đó tạo điều kiện cho tham nhũng, rửa tiền và trốn thuế”.

Trong khoảng thời gian 2011 - 2019, chương trình "hộ chiếu vàng" đã mang lại cho các quốc gia thành viên EU tổng số tiền đầu tư lên đến hơn 20 tỉ euro (tương đương 21,8 tỉ USD). Có đến 12 quốc gia thành viên EU cho áp dụng chương trình đầu tư tài chính lấy hộ chiếu với mức đầu tư từ 60.000 euro đến 1,25 triệu euro, theo truyền thông Mỹ.

Một cuộc điều tra của Chính phủ Cyprus hồi đầu năm 2021 cho biết trong giai đoạn 2013 - 2019, hơn 3.000 công dân nước ngoài có khoản đầu tư tối thiểu 2 triệu euro (2,2 triệu USD) vào bất động sản hoặc một công ty có trụ sở tại Cyprus đã được cấp "hộ chiếu vàng" tại đảo quốc này. Chính phủ Cyprus đã ngừng chương trình đầu tư định cư này vào năm 2020 sau một vụ bê bối tham nhũng làm ảnh hưởng đến uy tín của chính phủ.

Chương trình này hiện gần như hoàn toàn không được kiểm soát trong khối. Một báo cáo mới đây cho biết trong năm 2021, có hơn phân nửa trong số 6.779 hộ chiếu đã được cấp là bất hợp pháp liên quan chuyện đầu tư tài chính.

Hiện chỉ có Malta, CH Cyprus và Bulgaria còn áp dụng chương trình "hộ chiếu vàng" dành cho những nhà đầu tư giàu có. Tuy nhiên, 3 nước này đều đã cam kết sẽ chấm dứt chương trình trên. Quốc hội CH Cyprus đã bỏ phiếu thông qua dự luật loại bỏ chương trình "hộ chiếu vàng".

Theo Nghị viện châu Âu (EP), quyết định chấm dứt các chương trình "hộ chiếu vàng" có thể gây ra tác động kinh tế đáng kể đối với một số quốc gia. Do đó, giới lập pháp EU đề xuất loại bỏ dần những chương trình này, đồng thời áp dụng các quy định nghiêm ngặt về thủ tục cư trú, bao gồm cả yêu cầu kiểm tra nhân thân người nộp đơn.

Tháng 2 vừa qua, Chính phủ Anh đã loại bỏ "thị thực vàng" dành cho các nhà đầu tư giàu có do lo ngại về dòng tiền bất hợp pháp từ nước ngoài.

Cùng với chương trình "thị thực vàng", EC cũng kêu gọi các nước trong khu vực ngừng cấp thị thực cho công dân Nga và Belarus trong bối cảnh căng thẳng giữa Nga và Ukraine.

Những ai thích mua 'hộ chiếu vàng' của Cyprus, vì sao?

TTO - Tài liệu từ bài điều tra của Đài Al-Jazeera (Qatar) cho thấy chỉ trong hai năm, khoảng 1.000 người giàu có ở Nga đã mua 'hộ chiếu vàng' để trở thành công dân Cyprus.