Lãnh đạo TP.HCM kiểm tra tình trạng xây dựng không phép tại xã Vĩnh Lộc A, huyện Bình Chánh sáng 17-5 - Ảnh: T.LONG

Nhiều lãnh đạo TP được chứng kiến tận mắt những căn nhà "bao tôn" bên ngoài, xây tường bên trong ở một trong những điểm nóng xây dựng trái phép của TP thuộc ấp 4A, xã Vĩnh Lộc A.

Khi đọc báo cáo của các đồng chí, chúng tôi rất yên tâm và thấy có vẻ chúng ta đang lập thành tích rất lớn trong xử lý vi phạm xây dựng. Nhưng những hình ảnh đi thực tế phản ánh khác...
Ông Trần Lưu Quang (phó bí thư thường trực Thành ủy TP.HCM)

Xử hàng loạt nhưng cũng chỉ là phần nổi!

Quanh khu vực đoàn đến kiểm tra có khoảng 20 căn nhà bao tôn phía ngoài. Đường đất vào nhếch nhác, đất đai trống. Hai căn nhà bị cưỡng chế tháo dỡ trước ngày đoàn đến còn ngổn ngang gạch đá, mái tôn.

Bí thư Nguyễn Thiện Nhân đã đến hỏi thăm một số người dân đang sống trong những căn nhà không phép. Hầu hết họ cho biết mua nhà không có giấy tờ, dọn về ở nhiều năm nay.

Trao đổi tại buổi làm việc sau đó, ông Trần Vũ Hữu Duy - chủ tịch UBND xã Vĩnh Lộc A - nêu ra khó khăn hiện nay xã có 15 ấp với dân số khoảng 120.000 người. Xã chỉ có 3 công chức địa chính, tính ra mỗi người quản lý 400ha và 40.000 dân.

Mặt khác, nhu cầu nhà ở của người dân nhập cư tăng nhưng diện tích đất ở thiếu. Xã có 1.200ha đất tự nhiên, trong đó đất nông nghiệp chiếm đến 2/3. Ông Duy cho rằng cần điều chỉnh tăng diện tích đất ở nông thôn để xây dựng các khu dân cư.

Ông Trần Phú Lữ - chủ tịch UBND huyện Bình Chánh - ví xây dựng trái phép ở Bình Chánh như những vòi bạch tuộc, đầu não liên quan đến các đầu nậu - những đối tượng đầu cơ đất nông nghiệp.

Bên trong "bạch tuộc" gắn với một số cán bộ bị mua chuộc để làm ngơ cho vi phạm, bên ngoài liên kết với các cò đất, xây dựng trái phép bán cho dân. Huyện Bình Chánh đã xử lý hàng loạt cán bộ, công chức, từ kỷ luật đến cho thôi việc kể cả xử lý hình sự.

"Tuy nhiên, đây mới chỉ là phần nổi của tảng băng chìm. Cần xử lý hình sự các đầu nậu về hành vi đưa nhận hối lộ, vấn đề trốn thuế, hành vi lừa dối khách hàng... để chặt đứt những "vòi bạch tuộc" về xây dựng trái phép" - ông Lữ nói.

Tư liệu: D.N.HÀ - Đồ họa: N.Kh.

Không điều chỉnh hợp thức hóa sai phạm

Trao đổi về đề nghị điều chỉnh quy hoạch, tăng diện tích đất ở tại xã Vĩnh Lộc A, ông Võ Văn Hoan - phó chủ tịch UBND TP - khẳng định: "Không có chuyện điều chỉnh quy hoạch để hợp thức hóa nhà trái phép tại điểm nóng xã Vĩnh Lộc A, người dân đừng chờ đợi!

Trước mắt, chính quyền phải ổn định và xử lý trật tự xây dựng tại đây, có biện pháp tháo dỡ các công trình vi phạm, rà soát quy định để đưa ra xử lý hình sự các đầu nậu mua đất xẻ nền để sang nhượng trái phép".

Giải pháp cho lâu dài, theo ông Hoan, Nhà nước phải xây dựng các chính sách đảm bảo quyền và lợi ích chính đáng của người sử dụng đất nông nghiệp; cụ thể hóa quy hoạch sử dụng đất để từ đó hướng dẫn cho dân sử dụng đất đúng mục đích và có lợi; xây dựng chính sách hỗ trợ nông dân sống được trên đất.

Xử lý nghiêm để răn đe

Phát biểu tại buổi làm việc, ông Trần Lưu Quang - phó bí thư thường trực Thành ủy TP.HCM - cho rằng ngoài những lý do khách quan về quy hoạch, nhu cầu nhà ở tăng đột biến... đâu đó hệ thống chính trị còn chưa làm hết trách nhiệm khiến tình trạng xây dựng trái phép xảy ra nhiều năm mà đến giờ vẫn "nóng" ở các xã thuộc huyện Bình Chánh.

Ông Quang nói thẳng: "Khi đọc báo cáo của các đồng chí, chúng tôi rất yên tâm và thấy có vẻ chúng ta đang lập thành tích rất lớn trong xử lý vi phạm xây dựng. Nhưng những hình ảnh đi thực tế phản ánh khác".

Ông Quang nhấn mạnh tại cuộc họp "nếu chúng ta cứ ứng xử công việc kiểu như thế này chúng ta sẽ thất bại, chỉ thị 23 của Thành ủy sẽ thất bại".

Theo ông Quang, mục tiêu trước mắt không phát sinh nhà xây dựng trái phép mới. "Từ ngày 1-6 trở đi, xã Vĩnh Lộc A không còn nhà xây trái phép mới xuất hiện. Lãnh đạo xã có dám cam kết không?" - ông Quang đặt câu hỏi.

Bên cạnh đó, phải xử lý ngay các đầu nậu nghiêm minh để răn đe. Khi đó, người dân không dám mua, đầu nậu sợ, không dám phân lô, bán nền. Cán bộ, công chức nào có hành vi không đúng, không chuẩn cũng phải sợ.

Ông Quang chỉ đạo: "UBND TP và các sở, ngành có cơ chế đặc biệt để xử lý công trình xây dựng trái phép, trước mắt áp dụng tại huyện Bình Chánh và xã Vĩnh Lộc A. Bên cạnh đó, huyện phải xây dựng quy trình xử lý thông tin phản ánh về xây dựng sai phép nhanh chóng, kịp thời".

Bí thư Thành ủy TP.HCM Nguyễn Thiện Nhân:

Nói không với phân lô đất nông nghiệp bán nền

Bí thư Thành ủy TP.HCM Nguyễn Thiện Nhân

Việc xây dựng trái phép ở xã Vĩnh Lộc A và các điểm nóng khác ở huyện Bình Chánh là "có công nghệ, có hệ thống" mà cách xử lý của chính quyền địa phương thời gian qua không giải quyết được căn cơ.

Chính quyền có lập biên bản xử lý vi phạm nhưng xử lý rồi để cho tồn tại. Việc này rất nguy hiểm, người mua thấy có tương lai nên tiếp tục mua, đầu nậu có động lực tiếp tục xây dựng nhà trái phép.

Các đầu nậu đứng ra mua đất nông nghiệp của người dân để phân lô nền, tung thông tin sai sự thật về quy hoạch, về hợp thức hóa nhà để thu hút người mua. Vì vậy, cần tập trung xử lý các đối tượng đầu nậu.

Với người dân, cán bộ, đảng viên phải tuyên truyền, yêu cầu cam kết không vi phạm, liên quan đến phân lô đất nông nghiệp. Phải nói không với việc phân lô đất nông nghiệp để xây dựng nhà không phép, trái phép và chuyển nhượng nhà trái phép...

Đề nghị lãnh đạo UBND huyện Bình Chánh cần trao đổi sâu về việc xử lý tình trạng xây dựng không phép ở xã Vĩnh Lộc A.

Việc chỉ đạo xử lý xây dựng trái phép ở xã Vĩnh Lộc A sẽ là bài học của huyện Bình Chánh và cho cả TP.

Đồng thời, UBND TP và Sở Xây dựng TP rà soát, xác định quy trình xử lý khi có thông tin sai phạm trong đất đai ở một phường, một xã.

Bình Chánh phải trả lời được hệ thống chính trị ở Bình Chánh có khả năng chấm dứt sự hoạt động của đầu nậu được không?...

10.000 công trình vi phạm chưa xử lý xong

Một khu nhà xây dựng trái phép bị buộc tháo dỡ tại huyện Nhà Bè, TP.HCM - Ảnh: TỰ TRUNG

Ông Đặng Minh Đạt - chánh Thanh tra TP - cho biết từ năm 2016 đến nay số vụ vi phạm xây dựng tại huyện Bình Chánh có giảm dần nhưng tổng số vụ còn cao, trên 1.400 vụ vi phạm.

Đáng nói, năm 2016 có đến hơn 67% quyết định xử lý vi phạm xây dựng của thanh tra Sở Xây dựng chưa thực hiện xong. Năm 2019 có tới 80% quyết định chưa xử lý tới nơi tới chốn.

Với các quyết định xử lý vi phạm xây dựng do UBND TP ban hành thì trong năm 2019 còn tới 70-80% quyết định không thực hiện, những năm trước thì không thực hiện quyết định nào.

Ông Trần Văn Nam - phó chủ nhiệm Ủy ban kiểm tra Thành ủy - cho biết trong nhiệm kỳ 2015 - 2020 có nhiều tổ chức Đảng, đảng viên ở Bình Chánh bị kỷ luật liên quan đến quản lý đất đai, xây dựng.

Năm 2019 có 12 tổ chức Đảng và 120 đảng viên ở huyện Bình Chánh bị kỷ luật. Đến nay còn tồn hơn 5.700 công trình vi phạm chưa được xử lý đến chốn.

Nếu cộng với số công trình phát sinh thì huyện Bình Chánh hiện có đến 10.000 công trình chưa xử lý xong.

Bí thư Thành ủy: Huyện Bình Chánh có muốn chấm dứt xây không phép hay muốn 'sống chung' với nó?

TTO - Sáng 17-5, Bí thư Thành ủy TP.HCM Nguyễn Thiện Nhân dẫn đầu đoàn công tác của Thành ủy TP trực tiếp kiểm tra việc xây dựng không phép, trái phép tại xã Vĩnh Lộc A, huyện Bình Chánh.