Góp ý kiến vào dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi) vào ngày 18-9 vừa qua, một cán bộ ở TP Hà Nội đã nói về những sai phạm ở chung cư mini phát cháy vừa qua, cái sai trong xây dựng đã được bỏ lơ. Tôi nghĩ ông nói trúng trọng tâm vấn đề nhiều người rất dè dặt khi nói ra.

Công tác thẩm duyệt phòng cháy chữa cháy (PCCC), một bước quan trọng trong thủ tục cấp phép xây dựng đối với nhiều công trình trong danh mục buộc có thiết kế PCCC, tuy đã khá đầy đủ, rõ ràng về thủ tục, trình tự và thời gian. Nhưng thực thi vấn đề này chưa bao giờ là dễ dàng, nếu không muốn nói khiến nhiều người ngao ngán.

Trên các diễn đàn xây dựng, nhiều người trong nghề từng ta thán công tác thẩm duyệt PCCC rất nhiêu khê, phụ thuộc rất lớn vào "ý chí" chủ quan của cá nhân ở cơ quan gác cửa công tác này. 

Để thuận lợi trong đầu tư xây dựng, chủ đầu tư thường chọn giải pháp là cậy nhờ cá nhân hoặc đơn vị thẩm duyệt PCCC "hỗ trợ" vấn đề này (tức thiết kế PCCC) bằng cách chuyển hồ sơ cho họ... để mọi việc được nhanh gọn.

Vấn đề không thực sự quá đáng bàn nếu chỉ dừng lại ở đó. Nhiều công trình xây dựng việc thẩm duyệt PCCC chỉ mang tính thủ tục, chủ đầu tư không thực hiện đúng thiết kế. Công tác hậu kiểm, hoàn công chỉ liên quan xây dựng như diện tích, tầng cao..., các vấn đề liên quan PCCC chưa chặt chẽ.

Công tác kiểm tra PCCC về nguyên tắc phải được tiến hành thường xuyên bởi chủ đầu tư và cơ quan chức năng nhưng thực tế việc này rất lơi lỏng.

Ở góc độ khác, tự bao giờ một bộ phận người hành nghề thiết kế xây dựng chọn kiểu "bít bùng hóa", "hộp hóa" các công trình. Chung cư nói riêng, công trình nói chung theo quan niệm đó được phủ kín mặt tiền bằng tường xây, nhôm, kính, sắt thép. Quá nhiều những công trình "ngộp thở", phải luôn dùng biện pháp chiếu sáng và thông thoáng nhân tạo.

Chủ đầu tư cũng chọn những thiết kế "nén chặt" diện tích và sau này còn tự cơi nới ngăn chia phòng ốc. Giảm bớt một phòng, một căn hộ, nhường diện tích cho khoảng không gian chung tạo không khí thoáng đãng hay đầu tư một cầu thang thoát hiểm là điều xa xỉ đối với nhiều chủ đầu tư.

Cần phải chặt đứt "sợi dây" tiêu cực trong công tác PCCC từ công tác thẩm duyệt đến hậu kiểm sau khi công trình xây dựng xong, tiến hành hoàn công để đưa vào họat động cùng với việc thường xuyên kiểm tra vấn đề này một cách thực chất, nghiêm túc.

Chủ chung cư mini ở quận Tân Phú không có mặt để đoàn kiểm tra phòng cháy chữa cháy

Đoàn công tác đến kiểm tra chung cư mini thì không có chủ để làm việc. Đoàn đã lập biên bản hành vi 'không bố trí người có thẩm quyền, trách nhiệm làm việc với người có thẩm quyền kiểm tra phòng cháy chữa cháy'.