Phóng to

Rất nhiều bậc cha mẹ cảm thấy ngượng ngùng khi đề cập đến vấn đề tình dục với con cái mình. Hầu hết họ im lặng và cho rằng bọn trẻ sẽ có được những thông tin cần thiết cho bản thân về vấn đề này từ trường học hoặc thông qua các phương tiện thông tin đại chúng.

Cần thiết đến mức nào?

Hiện nay, hàng ngày chúng ta phải chứng kiến vô số hình ảnh gợi dục trên các phương tiện thông tin đại chúng. Nhận thức của trẻ vị thành niên về giới tính và tình dục có thể bị lệch lạc bởi những thông tin chệch đối tượng, thậm chí sai hướng từ nhiều nguồn khác nhau. Có ảnh hưởng nhất đối với trẻ chính là cha mẹ. Cha mẹ có thể cung cấp thông tin và giúp cho trẻ cảm thấy thoải mái và có hiểu biết hơn về vấn đề tính dục.

Chủ yếu bé gái mang thai là do không sử dụng các biện pháp tránh thai khi quan hệ tình dục với bạn trai mà nguyên nhân chủ yếu là thiếu kiến thức cần thiết, sợ cha mẹ biết mình có bạn trai, có quan niệm rằng sử dụng biện pháp tránh thai là không tin tưởng người yêu, làm mất tự nhiên.

Thảo luận với con trẻ về chủ đề tình dục sẽ dễ dàng hơn nếu các bậc cha mẹ bắt đầu nói chuyện với chúng về vấn đề này từ khi chúng còn bé. Tuy nhiên, việc giáo dục giới tính cho con trẻ không bao giờ là quá muộn cả. Những cuốn sách liên quan đến vấn đề này có thể rất hữu ích nếu các bậc cha mẹ và con cái cảm thấy ngượng ngùng chưa thể thảo luận một cách thoải mái.

Những quan niệm sai lầm

Một số nghiên cứu mới đây ở Mỹ cho thấy các bậc cha mẹ thường không tự tin khi thảo luận các vấn đề tình dục với con cái. Chính vì thế, rất nhiều trẻ vị thành niên không nhận được những kiến thức quan trọng liên quan đến vấn đề này. Những nghiên cứu này cho thấy:

- Cha mẹ thường tránh tham gia vào các cuộc thảo luận liên quan đến giáo dục giới tính. Khi nói chuyện với con cái về tính dục, các ông bố thường hạn chế đề cập tới quan hệ tình dục.

- Các bà mẹ thường nói về quan hệ tình dục, vấn đề cảm xúc và tâm lý hơn các ông bố. Các bà mẹ thường nói chuyện tình dục với con gái hơn con trai.

- Cha mẹ thường không giảng giải cho con trai về vấn đề sinh lý của nữ giới như kinh nguyệt chẳng hạn.

- Một số bậc cha mẹ cho rằng trường học phải đảm nhận việc giáo dục giới tính cho con trẻ.

- Cha mẹ thường không đề cập đến vấn đề tính dục cho đến khi họ thấy bằng chứng con cái có quan hệ khác giới, chẳng hạn khi con cái bắt đầu hẹn hò. Những cuộc nói chuyện như vậy thường biến thành những buổi tranh luận chứ không phải là cơ hội để cha mẹ đưa ra những lời khuyên và hướng dẫn cho con cái.

- Cha mẹ thường tỏ ra ngượng ngùng khi nói chuyện tính dục với con cái, chẳng hạn như tránh tiếp xúc bằng mắt.

- Khi nói chuyện tính dục, cha mẹ thường chỉ nói về cơ chế hoạt động của bộ phận sinh dục, không đề cập đến những chủ đề khó nói như thủ dâm, đồng tính ái hay khoái cảm tình dục.

Cha mẹ cần chuẩn bị những gì?

Cha mẹ cần chuẩn bị cho mình càng nhiều kiến thức về vấn đề tính dục càng tốt - những vấn đề như tuổi dậy thì, kinh nguyệt phụ nữ, cơ quan sinh sản, các bệnh lây nhiễm qua đường tình dục, biện pháp tránh thai, mang thai ngoài ý muốn, nạo phá thai, đồng tính ái…

Bạn càng trang bị được cho mình nhiều kiến thức thì bạn càng ít bị động. Đồng thời cần chuẩn bị những nguồn tài liệu dự trữ như các sách hướng dẫn, các bài báo và băng video, đĩa VCD để hỗ trợ khi cần thiết.

Lập kế hoạch và luyện tập những gì bạn cần nói. Hãy sử dụng những ngôn từ mà trẻ dễ tiếp thu. Bạn cần nhớ rằng nên giáo dục từ từ, thường xuyên. Giáo dục giới tính là một quá trình liên tục, những buổi nói chuyện thường xuyên và ngắn sẽ mang lại một kết quả tốt hơn một cuộc nói chuyện dài đề cập nhiều vấn đề.

Chủ động: đừng chờ đợi con bạn đề cập vấn đề này trước. Hãy tự lập kế hoạch và chủ động nói chuyện với con bạn. Đừng biến cuộc nói chuyện giữa bạn và con cái thành những buổi giảng bài mà phải là cuộc thảo luận giữa hai bên.

Nên bắt đầu buổi nói chuyện như thế nào?

Đừng biến buổi nói chuyện giữa cha mẹ và con cái thành một buổi học trang trọng. Phần lớn các bậc cha mẹ và con cái thấy họ dễ dàng thảo luận các vấn đề liên quan đến tình dục hơn khi đang làm những công việc hàng ngày như nấu ăn, rửa xe hay dắt chó đi dạo.

Không được tránh tiếp xúc bằng mắt vì điều đó có nghĩa bạn đang ngượng ngùng hoặc không thoải mái. Nếu con cái nhận thấy điều này ở bạn, chúng sẽ thấy rằng việc thảo luận về tính dục là rất ngại ngùng. Tất nhiên, bạn không phải lo lắng về điều này lắm nếu như cả bạn và con cái đang bận rửa xe hoặc rửa bát.

Sử dụng những sự việc diễn ra xung quanh bạn làm cớ: cuộc nói chuyện có thể bắt đầu khi xuất hiện những cảnh lãng mạn trên truyền hình hay một chuyện gì đó xảy ra với một người mà gia đình bạn quen biết. Bạn có thể bắt đầu bằng cách hỏi những câu hỏi gợi mở, chẳng hạn: “Con sẽ làm gì nếu rơi vào tình huống đó?”. Một cuộc thảo luận dựa trên một tình huống giả định là rất dể bắt đầu và nó cho cả bạn và con cái một cơ hội để bày tỏ những suy nghĩ và quan điểm của mình.

Sử dụng kinh nghiệm của chính bản thân: nếu bạn cảm thấy thoải mái, hãy minh hoạ cho những quan điểm cụ thể của mình bằng kinh nghiệm của chính bản thân.

Tránh những nhân tố có thể làm gián đoạn một cuộc đối thoại, một số phản ứng có thể làm gián đoạn cuộc đối thoại hoặc biến nó thành một cuộc tranh luận kịch liệt.

Cha mẹ cần cung cấp những thông tin gì cho trẻ?

Những thay đổi của tuổi dậy thì

Tuổi dậy thì đêm đến những thay đổi mạnh mẽ về thể xác cũng như cảm xúc khiến cho những đứa trẻ chưa được chuẩn bị sẵn sàng có thể hoảng sợ. Nếu bạn không hiểu biết lắm về những thay đổi của tuổi dậy thì hãy tìm hiểu trong sách báo trước khi nói chuyện với con cái.

Bạn cần cho con cái biết rằng có những bé gái có thể bắt đầu có kinh nguyệt từ 8 tuổi. Hãy dạy chúng những hiểu biết xung quanh vấn đề này và hướng dẫn chúng cách sử dụng băng vệ sinh. Các bé trai thì cần biết về sự cương dương và hiện tượng di mộng tinh để khi những hiện tượng này xảy ra chúng không hoảng sợ. Bạn nên dạy con gái về những thay đổi ở tuổi dậy thì ở nam giới và ngược lại, những thay đổi khi bước vào giai đoạn dậy thì ở nữ giới cho con trai.

Trách nhiệm đối với vấn đề tình dục

Khi con bạn đã hiểu trẻ em được thụ thai và sinh ra như thế nào, bạn có thể thảo luận đến vấn đề tránh thai. Nếu bạn không cảm thấy ngại ngùng, hãy cho chúng xem viên thuốc tránh thai hay chiếc bao cao su để chúng hiểu rõ hơn. Cần cho trẻ biết rằng sinh hoạt tình dục có thể lây bệnh truyền nhiễm. Hãy thảo luận về tình dục an toàn, chẳng hạn như tầm quan trọng của việc sử dụng bao cao su.

Dạy cho cả bé gái và bé trai biết rằng tình dục phải là sự đồng thuận của cả hai phía và tất cả mọi người đều có quyền nói “không”. Giải thích cho chúng hiểu thế nào là quấy rối tình dục. Nhấn mạnh rằng không một ai có quyền đụng chạm vào những chổ kín trên cơ thể chúng và phải thông báo cho cha mẹ nếu chuyện đó xảy ra.

Cảm xúc và các mối quan hệ.

Tuỳ thuộc vào những quan điểm đạo đức, tôn giáo và của riêng bạn đối với tình dục, bạn có thể giải thích cho trẻ hiểu được quan điểm của mình. Nếu bạn có quan điểm cứng rắn đối với tình dục thì đây chính là lúc thông báo cho trẻ biết. Nhưng rất có thể xảy ra khả năng, hiện nay con bạn đồng ý với quan điểm này của bạn nhưng sau này chúng sẽ không đồng tình nữa. Hãy nhấn mạnh rằng trong các mối quan hệ phải tôn trọng lẫn nhau.

Quyết định đối với vấn đề tình dục

Trẻ em cần biết cách thảo luận về kinh nghiệm tình dục theo những cách thức tích cực và có trách nhiệm. Cha mẹ có thể giúp đỡ chúng đưa ra những quyết định an toàn và khôn ngoan liên quan đến vấn đề tình dục.

Để làm được điều này, cha mẹ cần cung cấp cho con cái những thông tin chính xác và rõ ràng về các biện pháp tránh thai, tình dục an toàn và các bệnh lây nhiễm qua đường tình dục. Khuyến khích chúng thảo luận vấn đề tình dục và hậu quả của nó với bạn của mình. Hướng dẫn chúng cách chống lại những cám dỗ và áp lực tình dục.

Những điều cần tránh

- Hãy nhớ rằng đây là những buổi thảo luận với con cái bạn chứ không phải là những buổi giảng bài.

- Thuyết phục chứ không bắt ép con cái phải đồng ý với những quan điểm của bản thân bạn.

- Đừng vội quả quyết rằng quan điểm của con bạn là sai trái.

- Đừng chỉ trích, phản ứng thái quá hay tức giận.

- Đừng ngắt lời khi chúng đang trình bày quan điểm của mình hay không thèm nghe chúng nói nữa.

- Không được tỏ ra lạnh lùng hoặc không thể tiếp cận được. Tránh những lời tuyên bố như đinh đóng cột rằng: ”Nếu mày mà có thai thì đừng bao giờ vác mặt về nhà!”.

- Đừng cho rằng con bạn đã sinh hoạt tình dục hoặc có vấn đề nếu như chúng hỏi những câu hỏi liên quan đến tình dục. Một sự phản ứng không tế nhị sẽ khiến chúng không bao giờ dám hỏi bạn những câu hỏi liên qua đến vấn đề này nữa.