Ngày ngày em đến trường với chiếc xe đạp cà tàng Ảnh: Lư Thế Nhã

Đó là hoàn cảnh của em Nguyễn Thái Toàn học sinh lớp 6/7, trường THCS Nguyễn Văn Tư (xã Tân Thành Bình, Mỏ Cày Bắc, Bến Tre).

"Để dành tiền mua gạo ăn nghe ngoại"

Mẹ của Toàn mất vì bệnh suy thận lúc bà 33 tuổi, khi đó Toàn mới 6 tuổi và em gái mới 5 tuổi. Từ ngày mẹ mất, cha bỏ đi biền biệt, không tin tức, Toàn và em gái về sống với ông bà ngoại trong căn nhà tình thương, ở ấp Thanh Sơn 1, xã Thanh Tân.

Ông bà ngoại của Toàn lúc còn trẻ sinh sống bằng nghề làm thuê mướn ở nông thôn nhưng ông nay tuổi 60, bà tuổi 55, tuổi cao, sức yếu nên ít người thuê mướn, cuộc sống vốn đã thiếu thốn nay càng khó khăn hơn, thu nhập của ông bà chỉ trông vào 800 m² vườn tạp, nên việc nuôi hai cháu ăn học không được đủ đầy như những đứa trẻ khác.

12 tuổi nhưng Toàn nhỏ thó như cậu bé mới 7-8 tuổi. Em nặng 25 kg, trong lớp học em là học sinh nhỏ người nhất. Bà ngoại em cho biết: Toàn bị suy dinh dưỡng từ trong bụng mẹ (thai yếu) nên sinh ra luôn ốm yếu, chậm lớn.

Đồng phục em đi học được ngoại sắm từ năm học lớp ba, nay học lớp 6 mà em vẫn còn mặc đi học. Áo quần đi học cũ đã ngả màu vàng ngà nhưng Toàn nói với ngoại: "Áo quần đi học con còn mặc vừa, ngoại đừng sắm mới, để dành tiền mua gạo ăn nghe ngoại".

Nhà nghèo, quần áo Toàn và em gái mặc ở nhà là của bà con ở xóm cho lại. Chiếc xe đạp cà tàng hàng ngày Toàn đi học cũng là của bạn học cho. Nhỏ người, sức yếu mỗi ngày đến trường qua cầu Cái Cấm gặp gió mạnh, em phải xuống xe dẫn bộ.

Bà Nguyễn Thị Trang, ngoại của Toàn cho biết: "Cháu Nguyễn Thái Toàn và em gái là Nguyễn Thị Bình Nhi dễ nuôi, nhà có gì thì ăn nấy. Thức ăn thường là đậu hũ với nước tương, vậy mà hai cháu vẫn ăn ngon lành. Nhiều lúc nhà không có thức ăn, bà cho cháu ăn mì gói thay cơm. Nhìn hai cháu ăn mà nghẹn cả lòng"!

Nhà nghèo không được ăn uống đầy đủ, có lúc Toàn nhìn các bạn cùng xóm uống sữa mà thèm thuồng và nói với ngoại: "Khi nào có tiền nhiều, ngoại mua sữa cho con và em uống nghe ngoại". Bà ngoại lúc này chỉ biết nói với cháu: "Thôi con...!"

Hai anh em đều là học sinh giỏi

Sau giờ học hai anh em chuốt cọng lá dừa cho ngoại bán - Ảnh: Lư Thế Nhã

Sống trong hoàn cảnh thiếu khó như vậy nhưng Toàn luôn vâng lời ông bà ngoại cố gắng học giỏi. Hôm nào học và làm bài xong em mới đi ngủ. Ông Nguyễn Thạc Tú - ngoại của em cho biết: "Cháu nó sáng dạ học bài không lâu, đã thuộc rồi'.

Toàn luôn đạt từ 9,5 đến 10 điểm ở các môn học. Hôm nào 9,5 điểm, về đến nhà Toàn vừa khóc vừa nói ông bà ngoại đừng rầy con. Toàn không chỉ học giỏi mà còn thêu đẹp, điểm môn thêu của em luôn đạt điểm 10.

Toàn còn hướng dẫn em gái, các bạn, em nhỏ cùng xóm và trong lớp những bài học khó. Em gái Bình Nhi của Toàn học sinh lớp 5 trường tiểu học Thanh Tân 1 cũng là học sinh giỏi.

Nói về ước mơ của mình, Toàn cho biết: "Em cố gắng học để sau này được làm kỹ sư chế tạo máy tự động". Còn Bình Nhi thì có ước mơ làm bác sĩ để chữa cho những người bệnh như mẹ của em.

Có hai cháu ngoại học giỏi, ông bà ngoại của hai em rất vui, tự hào nhưng luôn lo lắng: tuổi đã cao lại nghèo, không biết nuôi nổi hai cháu ăn học đến thành tài!

"Em Nguyễn Thái Toàn gia đình khó khăn nhưng là học sinh ngoan và học giỏi nhất lớp. Các môn học em đều đạt từ 9,5-10 điểm. Em không chỉ học giỏi cho riêng mình mà còn hướng dẫn các bạn học kém hơn. Với vai trò chi đội trưởng của lớp, em giúp cô quản lý lớp rất tốt, lớp học luôn trật tự" - cô Huỳnh Thanh Hương, giáo viên chủ nhiệm lớp 6/7 trường THCS Nguyễn Văn Tư chia sẻ.