Tàu MV Bavaria (bên phải) do Canada thuê chở 69 container rác về cho “chính chủ” tại cảng Subic trong vịnh Subic, bắc Manila ngày 30-5-2019 - Ảnh: AFP

Mệt mỏi vì bị trở thành bãi rác của thế giới, nhiều nước Đông Nam Á, trong đó có Philippines đã trả rác lại cho các nước phát triển. Chiếc tàu chở 69 container rác cập cảng ngày 29-6 một cách suôn sẻ. 

Ngành chức năng địa phương cho biết số rác này sẽ được đốt tại một cơ sở xử lý lấy năng lượng từ rác. 

Các container trên được chở sang Philippines trong giai đoạn năm 2013-2014 và được dán nhãn là nhựa tái chế. 

Tuy nhiên, đây chỉ là mánh qua mắt cơ quan chức năng. Bên trong các container là giấy, túi nhựa, đồ điện tử, rác thải gia đình, rác thải nhà bếp và tã trẻ em. Theo luật, Philippines cấm nhập rác nhựa lẫn với rác sinh hoạt. 

Một số container đã được xử lý ở Philippines nhưng số còn lại - 69 container nằm tại cảng trong nhiều năm, đã trở thành vấn đề ảnh hưởng nặng nề đến quan hệ ngoại giao hai nước. 

Đến tháng 4-2919, Tổng thống Philippine Rodrigo Duterte mạnh miệng tuyên bố cương quyết với Canada nếu nước này không chịu mang rác của mình trở về.

Từ tháng 11-2016, Canada đã sửa các quy định về xử lý chất thải để ngăn chặn các sự cố tương tự như đã xảy ra ở Philippines. 

Bà Jenn Gearey - người phát ngôn của Bộ Môi trường Canada, cho biết hiện nay các nhà xuất khẩu phế liệu ở Canada nếu muốn có giấy phép xuất khẩu chất thải nguy hại phải có văn bản đồng ý của nước nhập khẩu. Tuy nhiên, trên thực tế vẫn có cách để luồn lách. 

Tháng 5-2019, nhà chức trách Malaysia chỉ trích Canada vì một công ty tư nhân đã xuất khẩu các container chứa túi nhựa bẩn của một chuỗi cửa hàng thực phẩm lớn ở Canada đến Kuala Lumpur. 

Các nhà môi trường đang vận động và đấu tranh để các nước phát triển ngừng xuất khẩu rác ra nước ngoài và tăng cường xử lý chúng tại địa phương.

Trên toàn cầu, sự quan tâm về ô nhiễm nhựa đang lan rộng với hình ảnh các dòng sông ô nhiễm nặng nề và bị tắc nghẽn ở bởi rác, ngày càng nhiều sinh vật biển chết mà trong dạ dày chúng chứa đầy rác thải.