Tình cờ phát hiện u tim khổng lồ phải mổ cấp cứu xuyên đêm

Các bác sĩ khoa phẫu thuật tim Bệnh viện Đa khoa trung ương Cần Thơ vừa phẫu thuật xuyên đêm, cấp cứu thành công trường hợp bệnh nhân bị u nhầy nhĩ phải rất lớn, dọa lấp van ba lá.

Bệnh nhân nam H.V.T. (sinh năm 1974, Cần Thơ) khám bệnh tổng quát tình cờ phát hiện u nhầy tại địa phương, sau đó chuyển đến Bệnh viện Đa khoa trung ương Cần Thơ nhập viện cấp cứu vào lúc 12h42 ngày 13-3.

Kết quả siêu âm tim ghi nhận u nhầy nhĩ phải kích thước 39 x 39 x 52mm đồng nhất, tròn đều, có cuốn, chiếm gần trọn nhĩ phải, u rất di động. 

Bệnh viện đã phải huy động nhiều chuyên khoa: Phẫu thuật viên, gây mê, hồi sức tim, tuần hoàn ngoài cơ thể, bác sĩ nội khoa… xuyên đêm mổ cấp cứu cho bệnh nhân.

Kết quả ghi nhận khối u có cuốn bám vào thành bên nhĩ phải, gần lỗ đổ tĩnh mạch chủ dưới, kích thước 50 x 40 x 30mm, mật độ u bở, nhiều múi, van ba lá hở do dãn vòng van. 

Tiến hành lấy trọn u kèm cuống, tái tạo một phần thành bên nhĩ phải, sửa van ba lá. Phẫu thuật thành công kết thúc lúc 3h sáng.

Hiện tại bệnh nhân tỉnh táo, tiếp xúc được, dấu hiệu sinh tồn ổn định, đang được theo dõi và điều trị tại khoa phẫu thuật tim. Sau mổ bệnh nhân cần được tái khám định kỳ và siêu âm tim hằng năm để tầm soát vì u có khả năng tái phát.

Ê kíp phẫu thuật do bác sĩ Lâm Việt Triều, trưởng khoa phẫu thuật tim, thực hiện ngay trong đêm, u nhầy (Myxoma) là loại u nguyên phát ở tim thường gặp nhất cũng chỉ chiếm tỉ lệ 0,0017% trong dân số chung, khối u có thể tồn tại và phát triển rất lâu trong cơ thể bệnh nhân. 

Ở ca bệnh này, u nhĩ phải rất lớn, thuộc loại u nhầy khổng lồ, chiếm toàn bộ buồng nhĩ phải, được phát hiện tình cờ khi kiểm tra sức khỏe tổng quát.

Theo GS.TS Lê Ngọc Thành - nguyên giám đốc Bệnh viện E, trường hợp trên là rất may mắn vì đã được phẫu thuật kịp thời. Thực tế, có không ít người còn rất trẻ đang học tập, lao động bình thường thì vào viện cấp cứu khi nửa thân người đã tím đen. 

Kết quả xét nghiệm, chiếu chụp cho thấy người bệnh bị u nhầy ở tim và một phần khối u ở tim bung ra làm tắc mạch máu...

Giáo sư Thành cảnh báo rất nhiều trường hợp đột tử đáng tiếc do không biết mình có bệnh lý ở tim. Nhiều người rất chăm đi khám sức khỏe định kỳ mà bỏ qua siêu âm tim vì không thấy có biểu hiện bệnh lý ở tim. 

Họ không biết rằng rất nhiều bệnh tim không có biểu hiện, hoặc khi có biểu hiện thì bệnh đã ở giai đoạn nặng.

Chẳng hạn, u nhầy nhĩ cũng là một bệnh điển hình. Đây là một bệnh lý rất nguy hiểm với những biến chứng nặng nề nhưng triệu chứng bệnh lại rất mơ hồ, có trường hợp không có triệu chứng cho đến biểu hiện đầu tiên là đột tử.

Gia tăng ở người trẻ

Giáo sư Thành phân tích tim được chia thành 4 buồng gồm hai tâm nhĩ và hai tâm thất. Trong đó tâm nhĩ trái chứa máu đỏ. Máu qua van 2 lá để xuống thất trái, từ đây đi ra động mạch chủ mang oxy và các chất dinh dưỡng đi nuôi cơ thể.

U nhầy nhĩ là loại u không ung thư nằm trong buồng nhĩ trái. Khối u phát triển từ vách ngăn của hai tâm nhĩ (vách liên nhĩ). Đây là loại u xuất phát tại tim (u nguyên phát) hay gặp nhất, trong đó 75% u nhầy nằm ở tâm nhĩ trái, 25% nằm ở tâm nhĩ phải.

Bệnh có thể gặp ở mọi lứa tuổi cả nam và nữ, nhưng có tới 75% bệnh nhân u nhầy nhĩ trái là nữ, tuổi phát hiện bệnh từ 3 - 83, tuổi trung bình là 37 và ngày càng nhiều người trẻ mắc bệnh.

Triệu chứng thường gặp là khó thở khi gắng sức (75%). Nếu nặng hơn, bệnh nhân có thể khó thở phải nằm đầu cao, những cơn khó thở kịch phát về đêm và nặng nhất là phù phổi cấp, một tình trạng cấp cứu đòi hỏi phải điều trị khẩn.

Đặc biệt, 20% trường hợp có thể xảy ra ngất, nguyên nhân là u tạm thời làm bít tắc lỗ van. Yếu liệt nửa người hoặc các dấu hiệu thần kinh khác do một phần khối u bung ra và theo dòng máu làm tắc các mạch máu nuôi não. 15% bệnh nhân u nhầy nhĩ trái có thể đột tử.

Theo bác sĩ Lâm Việt Triều, mô u nhầy rất bở, được giữ lại bằng cuống u, nên có khả năng các mảnh mô bong ra hoặc khối u nhầy bị vỡ ra, từ đó di chuyển vào dòng máu và có thể gây thuyên tắc tại các mạch máu trên khắp cơ thể, đưa đến các biến chứng nguy hiểm như: nhồi máu não, thuyên tắc phổi, nhồi máu cơ tim, tắc động mạch nuôi ruột, thận, hai chân...

Theo GS.TS Thành, u nhầy nhĩ trái nói riêng và u tim nói riêng là loại khó chẩn bệnh. Một số dấu hiệu như tiếng thổi ở tim (hay gặp trong u nhầy) có thể nghe thấy khi khám lâm sàng. Một vài trường hợp không có triệu chứng được phát hiện khi kiểm tra X-quang định kỹ thấy bóng tim to. 

Có thể tiến hành ghi điện tâm đồ, làm siêu âm tim và thông tim (trong một số trường hợp) để chẩn đoán xác định.

U nhầy nhĩ trái là một trong những nguyên nhân gây đột tử do u lấp kín lỗ van 2 lá, làm cho máu không thể lưu thông xuống tâm thất trái và đi ra ngoài nuôi cơ thể được, đặc biệt là não. Bên cạnh đó, bệnh nhân có thể bị nhồi máu cơ tim cấp hoặc nhồi máu não do một phần khối u bung ra và trôi theo dòng máu làm tắc mạch máu đến tim và não.

Cắt thành công khối u trong nhĩ phải tim

TT(Kiên Giang) - Ngày 24-10, bác sĩ Danh Trung - Bệnh viện Đa khoa tỉnh Kiên Giang - cho biết các bác sĩ của bệnh viện cùng Bệnh viện Chợ Rẫy vừa phẫu thuật thành công cho một bệnh nhân bị khối u nhầy trong nhĩ phải tim (một căn bệnh hiếm gặp). Bệnh nhân được cứu sống là bà Thị Bương (huyện An Biên, Kiên Giang).