Với giá bán hiện nay, người nhập cư có thu nhập thấp rất khó tiếp cận nhà ở ở các dự án nhà ở xã hội. Trong ảnh: Một dự án nhà ở xã hội tại huyện Hóc Môn, TP.HCM - Ảnh: QUANG ĐỊNH

Đó là đề xuất của KTS Nguyễn Văn Tất, phó Chủ tịch Hội kiến trúc sư Việt Nam tại Hội thảo "Đề xuất ý tưởng kiến trúc quy hoạch TP.HCM" do Hội Kiến trúc sư TP.HCM tổ chức, chiều 28-11.

Theo ông Tất, hiện nay người nhập cư chiếm 70% lực lượng lao động và là động lực kinh tế chiến lược cho đô thị. Tuy nhiên, suốt nhiều năm qua, người nhập cư phải tự bươn chải sinh sống bằng nguồn thu nhập thấp của mình và cư dân tại chỗ lại phải chia sẻ nguồn lực hạn chế của họ cho lực lượng dân nhập cư. 

Trong khi đó, chính sách dành 20% đất trong các dự án nhà ở thương mại để xây dựng nhà ở xã hội không khả thi vì chi phí đầu tư hạ tầng, giá bán nhà ở các dự án cao, thường nằm ngoài "tầm với" của người nhập cư. Vì vậy, 90% dân nhập cư phải ở nhà thuê, thậm chí nhiều người ở một phòng.

Từ thực trạng trên, ông Tất đề xuất Nhà nước phải đưa vào cấu trúc quy hoạch đô thị những quỹ đất sạch dành riêng để xây dựng khu đô thị cho người nhập cư. Không để họ sống "ké" vào các khu đô thị mới. Những khu đô thị mà ông Tất gọi là "Khu đô thị tương tác" đó sẽ được đầu tư hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội cơ bản để kêu gọi chủ đầu tư xây dựng nhà ở cho người nhập cư. 

"Nhà nước chỉ bố trí quỹ đất sạch và đầu tư hạ tầng giao thông vừa phải để kêu gọi các nhà đầu tư xã hội hóa đến xây dựng nhà giá rẻ với chi phí vận hành thấp cho người nhập cư tập trung sinh sống. Chứ không bao giờ Nhà nước có thể bao cấp được", ông Tất chia sẻ.

Ủng hộ đề xuất trên, TS.KTS Lê Văn Năm, nguyên Kiến trúc sư trưởng TP.HCM, cho hay chúng ta chưa tìm đủ giải pháp để giải quyết cơ bản, tạo cơ hội để người thu nhập thấp có nhà ở ở mức bình dị cho người nhập cư. 

Trước đây trong quy hoạch đô thị, chúng ta thường mong muốn có một khu vực Nhà nước đầu tư hạ tầng kỹ thuật, xã hội ở mức cho phép để tạo khu vực ở cho người nhập cư. Tuy nhiên, đến nay vẫn bế tắc. 

Do vậy, ông Năm đề xuất Sở Quy hoạch – kiến trúc kiến nghị TP cho chọn một số điểm với quỹ đất hợp lý để xây dựng hạ tầng kỹ thuật, xã hội cơ bản để kêu gọi đầu tư xây dựng chỗ ở cho người nhập cư. 

Trong đó, có thể bố trí những khu vực gần khu công nghiệp, khu dịch vụ lớn…, người nhập cư sinh sống nhiều. 

"TP phải quyết tâm làm thí điểm một vài nơi, phải làm dần chứ vấn đề nhà ở cho người nhập cư bây giờ bức xúc, nóng bỏng và xót xa lắm", ông Năm nhấn mạnh.