Hôm nay 11-6, Phòng thương mại và Công nghiệp VN và Trung tâm nghiên cứu phát triển hỗ trợ cộng đồng đã tổ chức hội thảo “Giảm tham nhũng trong khu vực hộ kinh doanh tại VN".

Tại hội thảo, Trung tâm nghiên cứu phát triển hỗ trợ cộng đồng (CECODES) đã công bố kết quả khảo sát 500 hộ kinh doanh tại VN.

Theo ông Đặng Hoàng Giang (CECODES), để được cấp giấy phép và chứng chỉ hành nghề như mở hiệu thuốc thì có tới 23% hộ kinh doanh được hỏi cho biết họ phải qua trung gian và quan hệ cá nhân. Gần 20% hộ phải trả chi phí không chính thức có mức phổ biến từ 500.000 - 1 triệu đồng/ giấy phép.

Báo cáo khảo sát cũng nhấn mạnh thực tế đang xảy ra hiện tượng nhũng nhiễu và thỏa thuận ngầm trong khu vực hộ kinh doanh. Thuế môn bài có mức thu từ 50.000 - 1 triệu đồng/ năm. Tuy mức thu này không lớn nhưng vẫn có tới 30% hộ kinh doanh khai doanh thu thấp đi để được hưởng mức thuế thấp hơn, trong khi đó, 6% hối lộ cán bộ thuế để trả mức thuế thấp hơn.

Còn đối với thuế thu nhập cá nhân và thuế giá trị gia tăng có tới 14% hộ cho biết sẵn sàng hối lộ với cán bộ thuế để hưởng mức thuế thấp hơn. Ở đây có hiện tượng thỏa thuận ngầm với cán bộ thuế xảy ra phổ biến nhằm hai bên đều có lợi. Vì có tới 63% cho rằng luôn luôn xảy ra, đại đa số cho rằng đây là hiện tượng phổ biến trong các hộ kinh doanh. Và có tới 50% người được hỏi chấp nhận nếu được đề nghị bắt tay với cán bộ thuế vì mức phí bỏ ra là không “đắt”.

Theo ông Giang, ở đây có sự thỏa thuận ngầm giữa hộ kinh doanh và cán bộ thuế. Họ cùng thỏa thuận để ăn chia tiền thuế. Thực tế này đã tạo ra bất công bằng xã hội và nhà nước thất thu thuế.

Bà Nguyễn Thị Hạnh, Vụ trưởng vụ Thuế Thu nhập cá nhân (Tổng cục thuế) cho biết, hiện cả nước có 3,018 triệu hộ kinh doanh được cấp mã số thuế. Trong đó, chỉ khoảng 50% số này, tức là 1,7 triệu hộ đi vào hoạt động. Song, cũng chỉ có 60% trong số hoạt động này nộp thuế. Số thuế thu được hàng năm trong khu vực hộ kinh doanh chỉ khoảng 12 nghìn tỷ đồng. Cơ quan thuế xác định thất thu thuế nhiều năm nay do mức thuế khoán của các hộ kinh doanh này chưa sát với doanh thu thực.

Thừa nhận có tình trạng tiền thuế của nhà nước được chung chia giữa cán bộ thuế và hộ kinh doanh, đại diện Tổng cục thuế cho rằng ngành thuế đang chỉnh sửa quy trình về quản lý thuế đối với hộ kinh doanh.

Theo hướng, áp dụng việc kê khai và nộp thuế điện tử đối với cá nhân, trước mắt là người cho thuê nhà, thu lệ phí trước bạ đối với ô tô, xe máy và cá nhân chuyển nhượng bất động sản).

Năm 2016, sẽ thực hiện việc kê khai thuế điện tử đối với cá nhân thuê nhà… ở Hà Nội và TP.HCM, sau đó sẽ nhân rộng ra trên toàn quốc.