Từng lâm vào tình huống khó ở Việt Nam

Một lần vào dịp tết ở Việt Nam, một trong những đối tác dự án gửi cho tôi một giỏ quà trong đó có bánh, rượu... thông qua dịch vụ. Lúc nhận được quà, tôi gọi cho giám sát viên văn phòng của tôi và hỏi phải làm gì.

Người này nói rằng đó là văn hóa Việt Nam, nếu gửi quà trả lại là không lịch sự, đặc biệt là trong dịp tết. Trong trường hợp này, tôi có thể mang đến văn phòng dự án chia cho mọi người.

Giám sát viên của tôi đề nghị tôi cảm ơn người đã gửi món quà và nói rõ rằng chúng tôi không được nhận những món quà như vậy nữa, để người đó không mong đợi bất cứ điều gì từ chuyện quà cáp này. Đôi khi thật khó để cân bằng giữa văn hóa của nước sở tại và các quy tắc của tổ chức.

SAM KASKELI

* Anh Andrew Hill (người Mỹ):

Cần cơ quan giám sát nghiêm khắc

Anh Andrew Hill (người Mỹ)

Do nước tôi không có văn hóa ăn nhậu như ở Việt Nam nên chẳng có quy định nào tương tự như quy định cấm cán bộ kiểm toán đi uống rượu bia với đơn vị được kiểm toán của các bạn.

Tuy nhiên, chúng tôi phải đối mặt với vô vàn vấn đề tương tự để đảm bảo sự chính trực, công minh và đạo đức những người làm công vụ.

Cụ thể, vấn đề chúng tôi đối mặt không phải là việc các cán bộ, chuyên viên công vụ ở cấp độ địa phương ăn hối lộ, thiếu đạo đức, hay không được niềm nở, mà vấn đề chúng tôi gặp thường là những phi vụ lớn liên quan đến những người cấp cao.

Đây cũng có thể là phần nào do cơ cấu hành chính của Mỹ được thiết kế để các cơ quan và bộ phận ở cấp địa phương giám sát lẫn nhau, tránh xảy ra những chuyện tiêu cực và hành vi không phù hợp.

Chính vì vậy, mặc dù ở Mỹ lương của cán bộ công nhân viên cấp địa phương không thật sự cao, thậm chí là chỉ trên mức lương tối thiểu một ít, việc ăn hối lộ hay hoa hồng hầu như chẳng bao giờ nghe đến.

Ngoài ra, còn một lý do khác giúp bộ máy cấp địa phương nước tôi ít có chuyện tiêu cực là những người làm việc ở các cơ quan này thật sự tin vào công việc của họ. Chính vì vậy mà người làm nghề sẽ thường có tính liêm khiết.

Để Việt Nam có được một bộ máy công quyền công minh và chính trực hơn, tôi cho rằng việc tuyển dụng và thay thế các vị trí trực tiếp làm việc với người dân không quan trọng bằng việc đầu tư cho các cơ quan giám sát. Khi cơ quan giám sát và cấp trên nghiêm khắc, những vấn đề tiêu cực trong bất cứ ngành nghề nào sẽ không còn chỗ đứng.

* Anh Phattra Phattraprasit (chuyên gia của văn phòng thuế tiêu thụ đặc biệt, Bộ Tài chính Thái Lan):

Thái Lan có Bộ luật đạo đức công vụ

Anh Phattra Phattraprasit (chuyên gia của văn phòng thuế tiêu thụ đặc biệt, Bộ Tài chính Thái Lan)

Là chuyên gia kinh tế thuế, tôi có trách nhiệm nghiên cứu chính sách thuế và tư vấn cho chính quyền.

Chính sách thuế là một chính sách công có tác động đến toàn xã hội nên đây là lĩnh vực mà người ta có thể dễ lạm dụng chức quyền của mình để đưa ra chính sách thiên vị.

Người Thái có tập tục mang quà bánh theo tặng khi họ đến thăm ai đó, đặc biệt là dịp đầu năm, nên khi có dịp, các công ty cũng thường mang bánh trái đến, thỉnh thoảng mời đi ăn tối để nói chuyện và giải thích về những hạn chế hay lợi thế của công ty họ.

Hầu hết các công ty lớn đều có phòng ban chuyên trách làm việc với công chức nhà nước. Luật Thái Lan quy định giá trị cao nhất của các món quà là 3.000 baht (khoảng 2,1 triệu đồng). Tuy nhiên, gần đây chúng tôi đã có chính sách mới là cán bộ, công chức không được nhận quà.

Chúng tôi cũng có Bộ luật đạo đức công vụ được áp dụng như khung quy tắc để công chức tránh các hành vi sai trái, như là một biện pháp phòng ngừa. (Trong đó có điều khoản quy định công chức không được yêu cầu, nhận và chấp nhận quà cho bản thân hay cho người thân, dù là trước hay sau khi làm nhiệm vụ... - PV).

Lãnh đạo của cơ quan tôi cũng đưa ra một tuyên bố về tính trung thực trong quản trị như một lời đảm bảo rằng cơ quan chúng tôi sẽ hoạt động một cách trung thực.

Có một vài cơ quan chuyên trách xử lý những vi phạm liên quan đến vấn đề này, trong đó có Ủy ban Chống tham nhũng quốc gia (NACC) và Văn phòng Ủy ban chống tham nhũng khu vực công (PACC).

HÀ MY - H.VÂN ghi