"Đồng ý với chủ trương"

Giám đốc Sở Nội vụ tỉnh Bắc Ninh Nguyễn Trọng Tân dẫn thực tế tại địa phương có việc sở vướng mắc, huyện vướng mắc xin ý kiến UBND thì cho một câu "đồng ý với chủ trương". Song đến lúc sai lại truy người đề xuất.

"Việc này không được, lãnh đạo cấp trên đồng ý cho làm, người ta mới dám làm nhưng lúc sai lại truy người tham mưu. Đây là chuyện có thật ở Bắc Ninh. Lãnh đạo không sao cả, còn người tham mưu bị xử lý", ông Tân nêu và đề nghị cơ quan nào đồng ý thì cơ quan đó phải chịu trách nhiệm. Còn những người cấp dưới liên đới ở mức thấp hơn bao nhiêu thì phải định lượng.

"Cần phải đưa vào nghị định mới khuyến khích được cán bộ tham mưu", ông Tân nêu thêm.

Nghị định cần thiết vô cùng

Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà đánh giá đây là nghị định rất khó, "khó nhất trong các loại nghị định" mang tính chính trị rất cao, thể chế hóa không dễ. Nhưng lại là một nghị định cần thiết vô cùng. Bởi thúc ép về thực tế, đặc biệt trong bối cảnh đang tích cực đẩy mạnh công tác phòng chống tham nhũng, tiêu cực, một bộ phận cán bộ có tư tưởng chần chừ, giữ an toàn, sợ sai.

"Vì vậy cần có những cơ chế, chính sách để cán bộ dám nghĩ, dám làm, dám đột phá vì lợi ích chung, theo tinh thần và tư tưởng của Bác Hồ, những gì có lợi cho dân thì quyết tâm làm, những gì có hại cho dân phải ra sức tránh", bà Trà nhấn mạnh.

Về cơ sở chính trị, bà Trà chỉ rõ cần bám vào tinh thần nghị quyết của Đại hội XIII của Đảng và kết luận 14 của Bộ Chính trị. Đồng thời khi làm cần xác định sẽ có những vấn đề vượt lên quy định liên quan pháp luật thì mới làm được.

Bà nói thêm "không cầu toàn" và cố gắng đến mức cao nhất hoàn thiện nghị định để đưa vào thực tiễn, kiểm nghiệm và nếu cần điều chỉnh, bổ sung thì sẽ thực hiện để hoàn thiện hơn.

Bà Trà cũng đồng tình với việc cần quy định đảm bảo cho tất cả các cán bộ, công chức, người lao động trong hệ thống đều là đối tượng được khuyến khích, bảo vệ và sẽ nghiên cứu trình xin ý kiến Chính phủ.

PGS.TS NGUYỄN VIẾT THÔNG (nguyên tổng thư ký Hội đồng Lý luận trung ương):

Gỡ về thể chế để cán bộ dám nghĩ, dám làm

Hiện nay luật của chúng ta chưa thực sự đầy đủ, không rõ ràng và trong tình trạng luật chờ nghị định, nghị định lại chờ thông tư. Chưa kể luật còn mâu thuẫn nhau.

Do đó cùng với nghị định khuyến khích, bảo vệ cán bộ dám nghĩ, dám làm thì quan trọng hơn cần sớm chỉnh sửa, bổ sung các thể chế, pháp luật cho đồng bộ để cán bộ có thể yên tâm khi thực hiện.

Nói cách khác phải gỡ về thể chế mới khắc phục được tình trạng sợ không dám làm và từ đó cũng mới khuyến khích được cán bộ dám nghĩ, dám làm.

Nghị định cần quy định rõ, khi cán bộ cấp trên đồng ý cho cán bộ cấp dưới làm việc sáng tạo, đổi mới thì bên cạnh việc phân cấp, phân quyền cũng phải chịu trách nhiệm cùng nếu chẳng may xảy ra vấn đề gì.

Còn nếu người lãnh đạo thấy có vấn đề sẽ vướng cái này, cái kia cần góp ý cụ thể để cán bộ dễ dàng thực hiện. Không được trả lời một cách chung chung kiểu "theo đúng quy định pháp luật", bởi đó là đánh đố họ.

Đại biểu PHẠM VĂN HÒA (ủy viên Ủy ban Pháp luật của Quốc hội):

Nghị định là "bùa hộ mệnh" để cán bộ dám nghĩ, dám làm

Chính Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng hay Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng khi còn làm thường trực Ban Bí thư cũng đã nhiều lần nêu phải sớm có cơ chế để bảo vệ cán bộ dám nghĩ, dám làm. Do đó việc ban hành sớm nghị định bảo vệ cán bộ đổi mới, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm là rất cấp thiết.

Ngoài ra với dự thảo nghị định này cần phải lấy ý kiến của tất cả cán bộ, công chức để họ có ý kiến, từ đó, ban hành được chính xác. Cạnh đó phải lấy ý kiến các cơ quan bảo vệ pháp luật, bởi họ đã xử lý các sai phạm của cán bộ nên sẽ nắm chắc được làm thế nào để đúng, để khuyến khích, bảo vệ được cán bộ.

Quan trọng hơn, nghị định ban hành ra phải làm thế nào để cán bộ, công chức coi đây là "bùa hộ mệnh, đèn xanh" để họ dám đổi mới, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm.

Bà NGUYỄN THỊ BÍCH NGÀ (nguyên ủy viên Ủy ban Kiểm tra Trung ương):

Cần chi tiết, cụ thể các vấn đề

Thực tế thời gian qua việc quyết tâm chống tham nhũng, tiêu cực của Đảng, Nhà nước đã phát sinh một số tư tưởng, tâm lý hơi chùn bước, hơi ngại, sợ làm mới không thành công sẽ bị kỷ luật, xử lý.

Do đó, việc sớm ban hành nghị định để bảo vệ cán bộ dám nghĩ, dám làm vì lợi ích chung, không có yếu tố vụ lợi, cá nhân là rất cần thiết.

Nghị định cần ban hành thật chi tiết, cụ thể các vấn đề nào còn chồng chéo, mâu thuẫn giữa luật này, luật kia để cán bộ dám nghĩ, dám làm, không vụ lợi nếu vi phạm có thể không bị hoặc giảm nhẹ khi xem xét kỷ luật.

Việc càng quy định rõ được các mô hình, dạng thức thế này là dám nghĩ, dám làm và quy trình khi phát hiện sáng kiến mới cần phải làm gì... sẽ giúp tổ chức thực hiện được tốt hơn.

THÀNH CHUNG ghi