Một sự trùng hợp ngẫu nhiên thú vị: kể từ ngày 1-10, nước Nga chính thức áp dụng lệnh cấm hút thuốc trên bancông của các khu chung cư hoặc khách sạn theo sắc lệnh gây ồn ào của Tổng thống Vladimir Putin, thì cũng từ thời điểm này, Hà Nội chính thức thí điểm 30 điểm văn hóa, du lịch không khói thuốc tại quận Hoàn Kiếm.

Theo sắc lệnh của Tổng thống Putin, ai hút thuốc trên bancông sẽ bị phạt 50 - 90 USD và chịu trách nhiệm hình sự nếu gây ra hỏa hoạn cho các tòa nhà. Đây thực sự là một "cú sốc" bởi lệnh cấm hút thuốc lá của Nga đã lan tới một không gian khá riêng tư: bancông của mỗi hộ gia đình trong khu chung cư, chứ không phải nơi công cộng.

Tại Hà Nội, lần đầu tiên thí điểm 30 điểm du lịch nói không với khói thuốc lá và sẽ xử phạt nghiêm với trường hợp cố tình vi phạm cũng được xã hội chú ý và hoan nghênh. Thật ra, Luật phòng chống tác hại của thuốc lá đã quy định rất rõ ràng: không hút thuốc lá ở nơi công cộng, điểm đông người.

30 điểm du lịch không khói thuốc này chỉ là việc triển khai luật, nhưng lại trở thành một sự kiện và được dư luận rất đồng tình.

Bà Phạm Thị Thanh Nhàn - trưởng Phòng y tế quận Hoàn Kiếm - cho biết khi thí điểm mô hình này, các nhân viên tại điểm du lịch sẽ được tập huấn về Luật phòng chống tác hại của thuốc lá và tập huấn kỹ năng xử lý tình huống để kịp thời nhắc nhở, ngăn chặn hành vi hút thuốc nơi công cộng của du khách.

Nếu du khách cố tình vi phạm, nhân viên của điểm du lịch cũng có thể lập biên bản và chuyển cho cơ quan chức năng xử lý.

Đã có một số phản ảnh từ chính các điểm du lịch lo ngại rằng việc xử phạt sẽ khó khăn bởi họ không có chức năng xử phạt, nên cần sự phối hợp với lực lượng công an khu vực và điều này không dễ dàng. Tuy nhiên, bà Nhàn tin rằng chỉ cần có sự quyết tâm và nghiêm túc thực thi luật từ ban quản lý của các điểm du lịch thì chắc chắn thành công.

Bởi lẽ kinh nghiệm của quận Hoàn Kiếm cho thấy năm đầu tiên quận hô hào các nhà hàng, khách sạn trên địa bàn quận đăng ký thực hiện "Điểm nhà hàng, khách sạn không khói thuốc" cũng gặp rất nhiều e ngại từ các nơi này. Họ lo lắng khi thực hiện sẽ khiến nhiều khách có thói quen hút thuốc lá bỏ nhà hàng, lượng khách sẽ giảm xuống.

Nhưng thực tế thì ngược lại. Sau khi một số nhà hàng, khách sạn được gắn biển "Nhà hàng, khách sạn không khói thuốc" thì lượng khách của họ lại tăng lên. Hiện quận Hoàn Kiếm đã có 109 trong số gần 200 nhà hàng, khách sạn được công nhận nhà hàng, khách sạn không khói thuốc.

Nhìn vào việc thực thi pháp luật giao thông bắt buộc người ngồi trên môtô phải đội mũ bảo hiểm được dấy lên từ hơn chục năm trước, có thể thấy một bài học tốt cho việc thực thi Luật phòng chống tác hại của thuốc lá: chỉ cần các cơ quan quản lý quyết tâm thi hành luật nghiêm túc thì việc khó mấy cũng thành công.

Trước đây, hẳn không ít người đã nghi ngờ về điều luật bắt buộc đội mũ bảo hiểm với người ngồi trên môtô, xe máy; không nhiều người dám tin việc đội mũ bảo hiểm lại trở thành một thói quen bền chắc của hầu hết người Việt như hiện nay.

Chúng ta cũng có quyền hi vọng vào điều đó đối với lệnh cấm hút thuốc lá ở nơi công cộng, chỉ cần nhà quản lý quyết tâm và nghiêm túc thực thi luật.

Hà Nội tiên phong cấm hút thuốc lá tại các điểm du lịch

TTO - Từ tháng 10, du khách tới 30 điểm văn hóa, du lịch nổi tiếng của Hà Nội như Nhà thờ Lớn, Nhà hát Lớn, nhà tù Hoả Lò, Trung tâm giao lưu phố cổ, đền Ngọc Sơn… sẽ tuyệt đối không được hút thuốc lá theo cam kết của ban quản lý các điểm này.