Thi công tuyến cao tốc Phan Thiết - Vĩnh Hảo - Ảnh: Đ.TRONG

Tại cuộc họp của Ban chỉ đạo Nhà nước các công trình, dự án quan trọng quốc gia, trọng điểm ngành giao thông vận tải lần thứ 3 diễn ra chiều tối ngày 16-11, sốt ruột trước tình hình chậm tiến độ của nhiều dự án, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã nhấn mạnh yêu cầu các bộ ngành, địa phương "đã hứa phải làm", tôn trọng kỷ luật, kỷ cương hành chính.

Việc đẩy nhanh tiến độ các dự án cũng là tạo công ăn việc làm và sinh kế cho người dân, tăng trưởng cho đất nước để không lãng phí nguồn lực. Thủ tướng yêu cầu phải "thực hiện nghiêm túc, ai không làm được thì phải thay thế". 

Vậy tình hình tiến độ triển khai các dự án giờ ra sao và Bộ Giao thông vận tải đã đề xuất giải pháp gì để đẩy nhanh tiến độ cho những dự án này?

Dự án cao tốc vướng nhiều thủ tục

Báo cáo của Bộ Giao thông vận tải cho biết hiện nay bộ này đang triển khai 70 dự án, dự án thành phần đi qua 40 tỉnh, thành phố, nhưng cơ bản tiến độ thực hiện các dự án còn chậm so với yêu cầu.

Trong đó, với các dự án đường bộ nổi bật nhất là dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017 - 2020 dài 652km, tổng giá trị khối lượng xây lắp hoàn thành đến ngày 12-11 tăng thêm 5,8% so với báo cáo tại cuộc họp lần thứ 2 ngày 17-9, lũy kế đạt 55,8% giá trị hợp đồng.

Mặc dù đã phát động phong trào thi đua 120 ngày đêm, các đơn vị tăng cường thiết bị, nhân lực, tăng ca kíp, nhưng do ảnh hưởng cơn bão số 4, số 5 nên thi công gặp khó khăn. 

Vì vậy, bộ đã yêu cầu các đơn vị có phương án khắc phục các khó khăn, nỗ lực để hoàn thành đưa đoạn Cam Lộ - La Sơn vào khai thác và thông xe kỹ thuật các đoạn Mai Sơn - quốc lộ 45, Vĩnh Hảo - Phan Thiết, Phan Thiết - Dầu Giây theo đúng kế hoạch.

Đối với dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021 - 2025 (dài 721,2km) hiện đã phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu với 25 gói thầu xây lắp; hoàn thành thẩm định, phê duyệt thiết kế kỹ thuật và dự toán 12 gói thầu khởi công, thực hiện các thủ tục chọn nhà thầu để khởi công.

Đến nay, các địa phương đã cơ bản hoàn thành đo đạc, kiểm kê tài sản, phê duyệt phương án bồi thường và giải ngân đạt 31%. Việc triển khai mỏ vật liệu xây dựng đã được các địa phương làm việc, đảm bảo đủ nhu cầu, nhưng còn vướng mắc thủ tục với các mỏ khai thác mới.

Một số dự án khác như đường bộ cao tốc Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột đã cơ bản hoàn thành công tác khảo sát, triển khai công tác lập dự án để thẩm định, phê duyệt vào tháng 1-2023; dự án đường bộ cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu hoàn thành khảo sát, nhưng việc lập báo cáo ĐTM và báo cáo nghiên cứu khả thi chậm…; dự án đường bộ cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng đã hoàn thành công tác khảo sát, triển khai công tác lập dự án đầu tư để thẩm định và phê duyệt trong tháng 1-2023.

Với hai dự án gồm đường vành đai 4 - vùng thủ đô Hà Nội đang triển khai giải phóng mặt bằng, khảo sát, lập dự án đầu tư. Tuy vậy, việc lập báo cáo ĐTM, khảo sát địa chất còn chậm. 

Dự án đường vành đai 3 - TP.HCM cũng triển khai chậm trong giải phóng mặt bằng, lập báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM), lập dự án.

Cảng hàng không: Vướng giải phóng mặt bằng 

Đối với các dự án đường sắt, gồm có đường sắt đô thị Nhổn - ga Hà Nội, chủ đầu tư phấn đấu đưa đoạn trên cao vận hành vào tháng 12-2022, nhưng đang trình phê duyệt điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án.

Dự án đường sắt đô thị Bến Thành - Suối Tiên có tăng về sản lượng nhưng UBND TP.HCM đang trình các bên liên quan phê duyệt điều chỉnh vốn vay. Dự án đường sắt đô thị Bến Thành - Tham Lương đang cập nhật hồ sơ mời thầu để chuẩn bị triển khai lựa chọn nhà thầu.

Với các dự án cảng hàng không, Bộ Giao thông vận tải cho hay cảng hàng không quốc tế Long Thành đã thực hiện giải phóng mặt bằng đạt 95,24%. Tuy vậy, khối lượng thi công các công trình là rất lớn, cần tập trung giải quyết dứt điểm công tác giải phóng mặt bằng, tái định cư, đẩy nhanh công tác đấu thầu, thi công đồng bộ các hạng mục…

Với dự án nhà ga hành khách T3 - cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất, chủ đầu tư đã lựa chọn xong nhà thầu thi công hạng mục nền, móng nhà ga, thẩm định hồ sơ thiết kế kỹ thuật thân nhà ga, song việc bàn giao mặt bằng còn vướng mắc.

Về các giải pháp, Bộ Giao thông vận tải kiến nghị cần tập trung hỗ trợ tháo gỡ khó khăn vướng mắc với các dự án, đôn đốc khẩn trương thực hiện thi công các gói thầu. Giải quyết dứt điểm vướng mắc về giải phóng mặt bằng, bồi thường tái định cư, triển khai thủ tục liên quan mỏ vật liệu xây dựng, hoàn thiện thủ tục trong giao vốn...

Thưởng tiền cho nhà thầu rút ngắn thời gian xây dựng công trình giao thông trọng điểm

TTO - Có 19 dự án giao thông trọng điểm quốc gia áp dụng cơ chế thưởng hợp đồng nếu nhà thầu, nhà đầu tư thi công dự án nhanh, hiệu quả, đưa dự án về đích sớm.