Điều trị ngưng thở khi ngủ với phương pháp CPAP - Ảnh dailymedicalinfo.com

Nếu bạn cảm thấy bản thân đang mệt mỏi và buồn ngủ trong suốt ngày dài, cho dù đã ngủ ít nhất 7 tiếng theo tiêu chuẩn, bạn có thể cần cân nhắc đến kiểm tra với bác sĩ về vấn đề ngưng thở khi ngủ.

Thông thường tình trạng này không được chẩn đoán bởi các triệu chứng thường gặp đều xảy ra trong giấc ngủ (như ngáy, ngừng thở, thở hổn hển). Chính vì vậy nhiều người không hề biết rằng họ đang có các triệu chứng hay không.

Mỗi loại ngưng thở khi ngủ đặc trưng bởi nhiều triệu chứng giống nhau. Tuy nhiên cơ chế, nguyên nhân của ngưng thở có phần khác nhau giữa mỗi loại.

Điểm chung của các loại ngưng thở khi ngủ

Những người bị ngưng thở khi ngủ có những cơn ngưng thở liên tục. Thuật ngữ này được định nghĩa là việc ngừng thở kéo dài từ 10 giây trở lên. Những khoảnh khắc ngưng thở xảy ra nhiều lần trong giấc ngủ của người bệnh khiến cho họ thức dậy trong đêm để cố gắng thở. Người có vấn đề về ngưng thở nghiêm trọng có thể có những kích động từ giấc ngủ trong mỗi đêm.

Bởi những lần tỉnh giấc này thường rất ngắn gọn nên nhiều người thậm chí còn không nhận thức được rằng họ đang trải qua giấc ngủ bị gián đoạn. Tuy nhiên, việc này sẽ tàn phá giấc ngủ của bạn, ngăn chặn những bệnh nhân này đến các giai đoạn ngủ sâu và yên tĩnh. Đó là lý do tại sao những người bị ngưng thở khi ngủ có thể bị kiệt sức và buồn ngủ vào ngày hôm sau mặc dù họ đã ngủ đủ giấc đêm trước đó.

Ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn (OSA)

Đây là dạng phổ biến nhất của ngưng thở khi ngủ, xảy ra do đường hô hấp trên bị tắc nghẽn một phần hay toàn phần trong khi ngủ (do lưỡi, các mô ở thành sau họng quá to hay xương hàm bất thường). Khi đường thở bị chặn, người bệnh có thể bắt đầu ngáy. Điều đáng chú ý là những người ngáy khi ngủ không phải tất cả đều có ngưng thở.

Khi não bạn cảm thấy không nhận đủ oxy, nó sẽ báo hiệu cơ thể thức dậy để mở lại đường hô hấp. Nói một cách đơn giản, ngưng thở khi ngủ là không đủ không khí đi vào phổi ban đêm và não bạn sẽ đánh thức bạn thở lại.

Nghiên cứu đã chỉ ra rằng các trường hợp ngưng tắc nghẽn khi ngủ đang tăng lên đáng kể trong hai thập kỷ qua. Điều này có thể do hai yếu tố chính: béo phì và kiến thức chẩn đoán của bác sĩ tăng lên.

Ngưng thở khi ngủ được điều trị bằng các thiết bị để giữ cho đường thở của bạn mở ra, ví dụ như máy đẩy áp suất không khí vào phổi. Bác sĩ cũng khuyên bạn nên giảm cân và tránh nằm ngửa khi ngủ để ngăn chặn lực đẩy của lưỡi, amidan và các mô mềm khác trong cổ họng vào đường hô hấp.

Ngưng thở khi ngủ do nguyên nhân trung ương

Trường hợp này ít phổ biến hơn và phức tạp hơn khi chẩn đoán cũng như điều trị. Không giống như ngưng thở tắc nghẽn gây ra bởi vấn đề cơ học làm tắc nghẽn đường hô hấp, ngưng thở do nguyên nhân trung ương xảy ra khi não không gửi được thông điệp đến các cơ quan kiểm soát hơi thở. Bệnh lý này do nguyên nhân thần kinh gây ra.

Trong ngưng thở khi ngủ do nguyên nhân trung ương, nhiều triệu chứng sẽ xảy ra hơn: Các đợt ngừng thở, thức giấc liên tục trong đêm và buồn ngủ cực độ vào ban ngày. Các bệnh thông thường liên quan đến ngưng thở khi ngủ trung ương bao gồm: béo phì mức độ nặng, bệnh nhân Parkinson, đột quỵ và suy tim mãn tính. Một số loại thuốc, chẳng hạn như opioid hoặc benzodiazepines có thể đóng một vai trò quan trọng trong ngưng thở khi ngủ do nguyên nhân trung ương.

Các bác sĩ sẽ kết hợp với các chuyên gia về tim mạch để yêu cầu bạn thực hiện những kiểm tra bệnh lý về tim nhằm loại trừ các căn bệnh khác. Điều trị ngưng thở do nguyên nhân trung ương thường là giải quyết các vấn đề gây ra cơn ngưng thở. Ví dụ điều trị các vấn đề về tim sẽ cải thiện các triệu chứng ngưng thở khi ngủ.

Ngưng thở khi ngủ hỗn hợp

Các bác sĩ gần đây đã xác định một loại ngưng thở khi ngủ thứ ba được gọi là ngưng thở khi ngủ hỗn hợp bởi dó là sự kết hợp của hai dạng ở trên. Những bệnh nhân này đầu tiên có thể nhận thấy các triệu chứng của ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn nhưng vấn đề là các bệnh nhân này không đáp ứng hoàn toàn khi điều trị CPAP (Continuous Positive Airway Pressure - một phương pháp đặc hiệu điều trị ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn).

Đối với bệnh nhân mắc hội chứng này, các vấn đề ngưng thở vẫn xảy ra ngay cả khi tắc nghẽn đường thở được xử lý. Điều này có nghĩa là còn một nguyên nhân nào đó cũng góp phần vào ngưng thở.

Vấn đề này hiện đang gặp nhiều tranh luận giữa những chuyên gia về vấn đề giấc ngủ bởi họ vẫn chưa thể xác định được các yếu tố ảnh hưởng đến nguy cơ bị ngưng thở khi ngủ hỗn hợp. Các nghiên cứu bổ sung vẫn cần thiết để tìm hiểu thêm về các phương pháp điều trị có hiệu quả cho căn bệnh này.