Luật bảo vệ đại lý ôtô đã trở thành một trở ngại lớn trong việc bán xe điện ở Mỹ - Ảnh: The Atlantic

Khi muốn mua quần áo, bạn có quyền lựa chọn bất cứ cửa hàng nào, bán lẻ hoặc chính hãng. Nhưng hầu hết người Mỹ không thể mua xe trực tiếp từ nhà sản xuất ôtô. 

Các bang đa số cấm nhà sản xuất ôtô mở cửa hàng bán xe trực tiếp tới người tiêu dùng, mà phải thông qua đại lý ôtô do bên thứ ba mở. Nếu muốn mua xe Ford, bạn phải đến đại lý Ford do người khác mở theo hợp đồng ký với nhà sản xuất. Một số bang nới lỏng hơn cũng chỉ cho phép duy nhất Tesla mở cửa hàng bán trực tiếp.

Khi so sánh New York và Florida, điều này sẽ tạo ra nghịch lý bán xe điện.

Chính quyền New York có chính sách khuyến khích xe điện, như trợ giá mua xe, hỗ trợ chi phí xây dựng trạm sạc, cho phép xe điện sử dụng làn HOV (vốn chỉ dành cho các xe đi chung, phương tiện công cộng như xe buýt). 

Trong khi đó, Florida, có dân số tương đương, không có chính sách khuyến khích xe điện. Trạm sạc mới được xây dựng gần đây. Thống đốc bang không tin vào "biến đổi khí hậu".

Theo logic, người dân New York phải mua nhiều xe điện, còn Florida thì không. Tuy nhiên, trong ba năm qua, người Florida mua xe điện nhiều hơn 60% so với người dân New York, theo IHS Markit.

Nhiều ưu đãi hơn nhưng doanh số xe điện ở New York thua xa Florida - Ảnh: Inside EVs

Nguyên nhân chính là Tesla đã mở 17 cửa hàng ở Florida, trong khi chỉ được mở tối đa 5 cửa hàng ở New York, còn hàng nghìn đại lý ôtô khác ở đây chỉ bày bán chưa đến 2 xe điện mỗi showroom.

Bức tranh này cũng phản ánh thị trường Mỹ. Trên khắp cả nước, 3/4 xe điện được bán ra dưới dạng trực tiếp. Hầu hết các đại lý ôtô không tính đến chuyện bán xe điện. Thậm chí, nhân viên khảo sát của Sierra Club khi giả làm người mua còn bị các đại lý mời chào mua xe xăng thay vì xe điện. 

CEO Tesla từng chỉ trích đại lý ôtô là "những kẻ phá hoại" - Ảnh: Jakarta Post

Daniel Crane, giáo sư luật tại Đại học Michigan, cho biết các đại lý ôtô ngại bán xe điện vì xe điện có chi phí bảo trì bảo dưỡng thấp hơn. Trong khi đó, lợi nhuận chủ yếu của các đại lý đến từ dịch vụ này (30%, bán xe chỉ mang về 5% lợi nhuận). Các đại lý ôtô truyền thống, như của Ford, đã tìm cách tăng giá và gây khó dễ để khách hàng buộc phải từ bỏ đặt hàng xe điện mà mua xe xăng.

Chính điều này khiến Mỹ lại đi sau các thị trường khác trong việc tiêu thụ xe điện. Theo Fatih Birol, Giám đốc Cơ quan Năng lượng Quốc tế, xe điện chiếm 20% doanh số bán ôtô mới ở châu Âu và châu Á, song chỉ chiếm một tỷ lệ nhỏ ở Mỹ. 

Đó là lý do tại sao các công ty xe điện đấu tranh để được tự mở showroom riêng, cũng là con đường VinFast chọn khi quyết định xâm nhập vào thị trường Mỹ.

Theo công bố của Vingroup, hãng xe Việt có tham vọng mở tới 60 showroom tại Mỹ trong năm 2022. Hai showroom đầu tiên từng lộ diện tại California.

Nói về kế hoạch bán xe tại Mỹ của VinFast, nhà báo Mike Rutherford của Auto Express thậm chí còn khẳng định, dù là kẻ sinh sau đẻ muộn, VV (VinFast Việt Nam - PV) có thể sẽ làm tốt hơn KK (Kia Korea - PV) trong tương lai.

Khi mở showroom, VinFast sẽ bày bán các mẫu xe điện vừa ra mắt tại CES 2022, trải dài từ VF5 tới VF9. 

Cận cảnh VinFast VF5, VF6, VF7 lần đầu ra mắt toàn cầu

Bộ 3 xe điện mới của VinFast là VF5, VF6 và VF7 xuất hiện bên cạnh 2 mẫu xe đã ra mắt trước đó.