Bơi để chữa vẹo cột sống, rồi… vô địch thế giới!

Các giải đấu bơi lội và điền kinh thường ghi nhận những câu chuyện kỳ lạ, và Popovici là một câu chuyện như vậy khi anh tỏa sáng ở Giải vô địch thế giới thể thao dưới nước 2022 diễn ra từ 17-6 tại Budapest (Hungary).

Chiến thắng bất quy tắc

Bản thân các nội dung mà Popovici vô địch đã khác thường. Kình ngư người Romania giành HCV ở các nội dung 100m và 200m tự do. Đó không phải là hai nội dung đồng bộ sở trường của một tay bơi. 50m và 100m tự do mới được xếp vào cùng nhóm cự ly tốc độ, còn 200m và 400m tự do thuộc nhóm cự ly trung bình. 

Trước Popovici, kình ngư người Mỹ Caeleb Dressel, được coi là tay bơi số 1 thế giới hiện tại, đã thống trị cặp nội dung 50m và 100m tự do ở hai giải vô địch thế giới gần nhất.

Hai tấm HCV của Popovici trở thành một chiến thắng bất quy tắc, cả về lịch sử, tuổi tác, lẫn khoa học thể thao. 

Romania chưa từng là một cường quốc bơi lội, và người đầu tiên mang về HCV đường bơi nam cho họ ở giải thế giới lại là một chàng trai 17 tuổi. Popovici cao 1,90m, chiều cao lý tưởng, nhưng chỉ nặng 80kg, thể hình khá mỏng so với những kình ngư xuất sắc khác. 

Tuy nhiên quan niệm về thể hình lý tưởng ở giới VĐV bơi đỉnh cao đã thay đổi nhiều những năm qua. Giờ đây, tiến bộ của khoa học thể thao khiến công tác huấn luyện thay đổi lớn. 

Hiện trong bơi lội, người ta không quá tập trung vào sức mạnh mà chuyển sang những vấn đề tinh tế hơn nhiều, như giảm tối đa lực cản của nước.

Những ai biết Popovici từ nhỏ không ngạc nhiên về dáng dấp thư sinh của anh. Năm anh 4 tuổi, cha mẹ phát hiện cậu con trai bị vẹo cột sống giai đoạn đầu với một phần cột sống bị xoắn và lệch hẳn sang một bên. Các bác sĩ đưa ra lời khuyên: cậu nhóc nên đi bơi. 

 

Không có nhiều nghiên cứu khoa học chỉ ra rằng bơi lội thực sự giúp chữa vẹo cột sống, nhưng đây vẫn là quan niệm thực hành được chia sẻ rộng rãi trong giới y khoa. Ít nhất bơi lội là môn thể thao tốt cho tim mạch, sự phát triển xương khớp và ít rủi ro.

Với Popovici, bơi lội đã thực sự trở thành phương thuốc chữa lành hữu hiệu. Năm lên 9 tuổi, chứng vẹo cột sống của Popovici được cải thiện đáng kể và chàng trai sinh ra tại Bucharest bắt đầu chứng tỏ năng khiếu tuyệt vời. 

Các HLV chuyên nghiệp nhanh chóng nhìn ra những đặc điểm cơ thể tiêu biểu cho một kình ngư nơi Popovici - bàn tay, bàn chân to, thân hình cao dong dỏng…

Cả nhà cùng theo khoa học thể thao

Con đường bơi lội chuyên nghiệp của Popovici chính thức bắt đầu khi anh gặp HLV Adrian Radulescu - một bậc thầy về khoa học thể thao ở Romania, theo lời giới thiệu của Viện Nghiên cứu thể thao quốc gia Romania. 

Ở Romania có nhiều HLV xuất thân từ VĐV như Radulescu, nhưng có bằng tiến sĩ khoa học thể thao và là một học giả thực thụ về lĩnh vực này như ông lại rất hiếm.

Ấn tượng ban đầu của Radulescu về Popovici là gì? Đó là cậu bé này… yếu xìu. 

“Cậu ấy cao, nhưng chuyện đó bình thường thôi. Phần lớn những đứa trẻ được đưa đến đây đều cao. Nhưng Popovici không giống những người còn lại. Hầu hết những đứa trẻ ở hồ bơi đều rất khỏe, một số có thể chống đẩy 100 lần, nhưng Popovici không làm nổi một lần. Rõ ràng có điều gì đó rất kỳ lạ ở cậu nhóc này”, ông Radulescu nhớ lại về cậu học trò nhỏ. 

Tất nhiên, điều làm ông ngạc nhiên là tại sao một đứa trẻ yếu như vậy lại có thể bơi nhanh như vậy.

Chỉ sau một thời gian ngắn được huấn luyện, Popovici nhanh chóng trở thành học trò cưng của Radulescu. Ông phải tìm giáo án riêng cho cậu học trò đặc biệt nhằm xây dựng hệ thống cơ bắp, thể lực cho Popovici, giúp anh “dầy cơm” hơn. 

Thậm chí, cả gia đình Popovici cũng đã lao vào cuộc chiến khoa học thể thao đồng hành cùng con trai.

Cha anh, ông Mihai Popovici, vốn làm trong lĩnh vực bán lẻ, nhưng từ khi con trai quyết tâm theo đường bơi lội, ông cũng đi học rồi trở thành một chuyên gia dinh dưỡng. Mẹ anh, bà Georgeta, vốn là một nhà tâm lý học, cũng đi học thêm các khóa học về doping để kiểm soát việc thuốc men cho anh. 

Thế là đội ngũ chuyên gia “cây nhà lá vườn” của Popovici hình thành, không hề cần sự đầu tư của chính phủ. Thể thao Romania còn chưa quen với sự đầu tư kiểu gia đình này. Ở các giải đấu trẻ, Popovici từng bị nhiều phụ huynh khác soi mói.

Hai năm qua, làng bơi thế giới ngày càng chú ý Popovici. Anh giành một loạt thành tích ấn tượng ở các giải trẻ, nhanh chóng đạt đến tầm cỡ thế giới ngay khi bước sang tuổi 16. 

Việc Dressel bất ngờ rút lui trong những ngày thi đấu cuối cùng Giải vô địch thế giới 2022 đã tạo cơ hội cho Popovici làm nên bất ngờ lớn nhất trên đường đua xanh năm nay.

Làng bơi thế giới sẽ còn mất một thời gian nữa để lý giải đầy đủ thành công của kình ngư trẻ tuổi người Romania - người hứa hẹn sẽ tạo nên cuộc đua khốc liệt với Dressel trong vài năm tới. 

Trước Popovici, cựu VĐV bơi người Mỹ Natalie Coughlin cũng là một kình ngư vượt qua chứng vẹo cột sống để tỏa sáng trên đường đua xanh (giành 3 HCV Olympic và 8 HCV giải thế giới). 

Nổi tiếng nhất trong giới VĐV đỉnh cao mắc bệnh vẹo cột sống là Usain Bolt - vốn còn bị di chứng khiến một bên chân ngắn hơn bên còn lại. Bolt đã chung sống với cơ thể dị dạng đó suốt sự nghiệp đỉnh cao, khiến nhiều người phải giả thuyết rằng phải chăng vẹo cột sống là… lợi thế cho Bolt.

Đó là những bí ẩn thể thao mà khoa học còn phải mất thời gian để giải đáp. Còn với riêng Popovici lúc này, anh là ví dụ cho thấy thành tựu đến từ việc cả gia đình kiên trì theo đuổi thể thao một cách khoa học có thể mang lại những gì.■