Báo Tuổi Trẻ Online nêu câu hỏi: Tình trạng thiếu vắc xin tiêm chủng mở rộng đang diễn ra trên cả nước. Có thông tin cho rằng Bộ Tài chính chậm trình ngân sách để mua vắc xin và có vướng mắc về đấu thầu. Vậy đề nghị Bộ Y tế làm rõ nguyên nhân và giải pháp khắc phục tình trạng này?

Trả lời câu hỏi này, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Liên Hương cho biết chương trình tiêm chủng mở rộng do Nhà nước chi trả miễn phí, nhằm cung cấp dịch vụ tiêm chủng cho người dân. 

Tìm nguồn tài trợ trong lúc thiếu vắc xin

Thứ trưởng cho biết theo quy định của Luật Ngân sách, các địa phương chủ động thực hiện các thủ tục mua sắm vắc xin từ ngân sách của địa phương, tuy nhiên gặp nhiều khó khăn. Vì vậy, Bộ Y tế là cơ quan đầu mối mua vắc xin phân bổ cho toàn quốc. 

Vì vậy, với vắc xin trong nước sản xuất, Bộ Y tế đã rà soát các quy định của pháp luật và thực hiện mua theo hình thức đặt hàng và phê duyệt phương án giá cụ thể, giao Viện Vệ sinh dịch tễ trung ương ký hợp đồng và phân bổ. 

Với vắc xin 5 trong 1 phải nhập khẩu, bà Hương cho biết đã giao Viện Vệ sinh dịch tễ trung ương tiến hành các thủ tục đấu thầu mua sắm vắc xin DPT-VGB-Hib theo quy định, với hình thức đấu thầu rộng rãi. 

Trong quá trình chờ hoàn tất thủ tục, Bộ Y tế cho hay đã chủ động tìm nguồn viện trợ, tài trợ, tiếp nhận 258.000 liều vắc xin 5 trong 1 và phân bổ cho địa phương. Ngoài ra có thêm 490.600 liều vắc xin do Úc hỗ trợ, dự kiến về Việt Nam trong tháng 12. 

"Bộ Y tế đã có hướng dẫn các tỉnh về việc tiêm bổ sung, tiêm vét cho các địa phương. Mũi tiêm còn thiếu sẽ được rà soát, danh sách trẻ cần tiêm bù từng loại vắc xin sẽ được lập để các trạm y tế lên kế hoạch triển khai cụ thể" - bà Hương nói. 

Năm 2024, thứ trưởng cho biết sẽ tiếp tục triển khai và mở rộng hoạt động rà soát tiền sử tiêm chủng và tiêm bù tại 30% số tỉnh/thành phố, để chủ động hơn nữa trong công tác phòng chống dịch bệnh cho trẻ em và cộng đồng.

Bộ cũng đang chỉ đạo các đơn vị liên quan để tránh tình trạng thiếu vắc xin, đảm bảo không bị gián đoạn. Các địa phương chủ động trong giám sát, phát hiện dịch và đáp ứng, triển khai các biện pháp về tiêm chủng vắc xin cho đối tượng nguy cơ cao tại ổ dịch để khoanh vùng, không để dịch bệnh lây lan.

Đối với câu hỏi quan điểm của Bộ Y tế về việc chuyển tuyến bệnh nhân, làm thế nào để người bệnh được chữa bệnh với chất lượng cao nhất, bà Hương cho hay nguồn kinh phí do quỹ bảo hiểm y tế chi trả cho chi phí khám chữa bệnh đang chiếm tỉ trọng lớn trong nguồn thu của bệnh viện, chất lượng dịch vụ y tế ngày càng được nâng cao. 

Quy định này theo bà Hương, nhằm góp phần bảo đảm ổn định, cân đối và bền vững hệ thống khám chữa bệnh. Tuy nhiên, quá trình thực hiện cũng đã phát sinh vướng mắc như quy định đăng ký khám chữa bệnh còn nặng hành chính. 

"Thủ tục chuyển tuyến, cấp giấy chuyển tuyến còn có tình trạng gây phiền hà cho người bệnh, thậm chí có trường hợp phát sinh tiêu cực, xin cho, giữ bệnh nhân lại gây bức xúc" - bà Hương nói. 

Nhiều giải pháp giải quyết bất cập khi chuyển tuyến

Ngoài ra, việc thông tuyến khám chữa bệnh cũng tạo ra nhiều vướng mắc liên quan đến chuyển tuyến, gây ra tình trạng quá tải tuyến trên và giảm tỉ lệ khám chữa bệnh tại y tế cơ sở. Tuy nhiên, theo bà Hương, không thể thông tuyến đến tuyến trung ương và bỏ quy định về chuyển tuyến vì sẽ gây quá tải, xáo trộn hệ thống, ảnh hưởng chất lượng và mất cân đối quỹ. 

Do vậy, để đảm bảo chất lượng, thứ trưởng cho biết đã tăng cường chỉ đạo, triển khai đồng bộ các giải pháp để nâng cao năng lực và mở rộng phạm vi chi trả bảo hiểm y tế cho tuyến dưới. Áp dụng hình thức giấy chuyển tuyến điện tử để việc cấp giấy chuyển tuyến được thuận tiện, nhanh chóng. 

Lập hồ sơ quản lý sức khỏe người dân và mở rộng mô hình bác sĩ gia đình, nâng cao chất lượng y tế cơ sở. Tiếp tục mở rộng danh mục và thời gian cấp phát thuốc bảo hiểm y tế cho tuyến xã, cải tiến quy trình cấp giấy chuyển tuyến có thời hạn 1 năm cho một số bệnh mãn tính; cân đối, cải cách các quy định về chuyển tuyến.

Tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động về chỉ đạo tuyến, bệnh viện vệ tinh, luân phiên luân chuyển cán bộ, đào tạo chuyển giao kỹ thuật để tăng cường năng lực và trình độ chuyên môn của tuyến dưới, đảm bảo thực hiện tốt các kỹ thuật theo phân tuyến chuyên môn kỹ thuật của các tuyến... 

Giấy chuyển tuyến còn phiền hà, nhưng không thể bỏ?

Giấy chuyển tuyến khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế vẫn còn gây phiền hà, khó khăn cho người bệnh, thậm chí có thể phát sinh tiêu cực. Thế nhưng các chuyên gia nhận định không thể bỏ quy định này.