* Chưa thể khẳng định các nhà mạng có liên kết tăng giá hay không

Phóng to

Ảnh minh họa: Internet

Theo Bộ TTTT, hiện VN đang có 91,21 triệu thuê bao di động còn phát sinh cước, trong đó, tính đến tháng 9-2013, có 18,94 triệu thuê bao 3G. Ngay từ tháng 8-9/2013, các doanh nghiệp viễn thông có vị trí thống lĩnh thị trường gồm Viettel, Mobifone, Vinaphone đã lần lượt gửi hồ sơ đăng ký điều chỉnh giá cước 3G.

Theo ông Phạm Hồng Hải, Cục trưởng Cục Viễn thông, Bộ TTTT, nguyên tắc xác định và thẩm định giá cước của Bộ TTTT là phải xác định trên giá thành, cung cầu thị trường và mặt bằng giá cước trong khu vực, thế giới; đảm bảo môi trường cạnh tranh, các doanh nghiệp có vị trí thống lĩnh thị trường không được có giá cước thấp hơn giá thành.

Ông Hải cho biết thời gian qua, các doanh nghiệp đã đầu tư tới trên 27 ngàn tỷ đồng để triển khai công nghệ 3,5G để đáp ứng nhu cầu sử dụng với khoảng 44.000 trạm phát sóng. Giai đoạn đầu ít người dùng, nên doanh nghiệp phải giảm giá để khai thác hiệu quả hạ tầng đã đầu tư.

Nay thuê bao lên tới 18,9 triệu, dung lượng tăng quá khả năng cung cấp dịch vụ với chất lượng đảm bảo nên việc từng bước phải điều chỉnh giá là cần thiết để tái đầu tư, mở rộng mạng lưới, giúp doanh nghiệp hoạt động hiệu quả.

Theo báo cáo của các doanh nghiệp viễn thông, Bộ TTTT nêu dịch vụ 3G có gía thành trung bình theo kế hoạch năm 2013 là 184,4đ/MB (đã gồm thuế VAT). Trong khi đó, giá cước trung bình trên thị trường hiện nay mới ở mức 100đ/MB. Do vậy, Bộ TTTT đã chấp nhận cho tăng giá.

Ông Phạm Hồng Hải nêu thực tế các doanh nghiệp viễn thông đã có giảm một số gói cước, bên cạnh việc tăng giá và đưa thêm gói cước mới. So sánh tương đối với thế giới theo thu nhập quốc dân (bình quân đầu người), thông cáo của Bộ TTTT dù không nêu cụ thể đã khảo sát được bao nhiêu nước, nhưng khẳng định mức giá cước 3G của VN chỉ bằng 18-27% mặt bằng chung thế giới, bằng 34-57% so với mặt bằng chung khu vực Châu Á Thái Bình Dương.

Tính toán mức tăng, ông Hải nêu tính cả việc điều chỉnh giá do thay đổi phương thức tính cước thì tổng mức tăng giá cước 3G của ba “đại gia” viễn thông thời gian qua trung bình lên tới 20%. Đáng lưu ý, trong tổng số 18,9 triệu thuê bao 3G, ông Hải khẳng định chỉ có 8,66% số thuê bao bị tăng giá cước.

Tuy nhiên, khi báo chí nêu tiếp câu hỏi Chính phủ đã chỉ đạo xem xét hành vi liên kết độc quyền, Bộ TTTT có kiểm tra, phát hiện dấu hiệu gì không, ông Lê Nam Thắng, thứ trưởng Bộ TTTT cho biết hiện Cục Quản lý Cạnh tranh, Bộ Công thương vẫn đang phối hợp với Bộ TTTT yêu cầu doanh nghiệp báo cáo xem có dấu hiệu liên kết độc quyền không, nếu có sẽ xử lý theo đúng quy định pháp luật.

Trước câu hỏi thực tế thiết bị viễn thông có thể sử dụng hàng chục năm. Hiện các nhà mạng đều đang có lãi nhưng thời điểm này vẫn tăng 20-40% có hợp lý – ông Lê Nam Thắng lại cho rằng viễn thông là lĩnh vực yêu cầu khấu hao rất nhanh do công nghệ thay đổi liên tục.

Trung bình nhà nước cho 5-7 năm, nhưng như Vietel phải xin cơ chế đặc thù để khấu hao nhanh. Bởi nếu không nhanh khấu hao, thu hồi vốn thì khi có công nghệ mới ra, không đủ điều kiện đầu tư công nghệ mới. Càng ngành công nghệ cao càng phải khấu hao nhanh.

Phóng to

Ông Lê Nam Thắng - Thứ trưởng Bộ Thông tin Truyền thông - Ảnh: Nguyễn Khánh

Ông Thắng công nhận nhiều doanh nghiệp viễn thông có lãi, nhưng điều ước quốc tế không cho phép bù chéo, vì có doanh nghiệp chỉ kinh doanh một dịch vụ, như cố định. Nếu các doanh nghiệp như Vietel lấy mảng kinh doanh khác bù cho 3G thì doanh nghiệp nhỏ và vừa sẽ không cạnh tranh được, không có khả năng vào thị trường, hoặc phá sản, phải sát nhập. Vì vậy, lâu dài có thể tạo thế độc quyền…

Ông Lê Nam Thắng không quên nhấn mạnh việc điều chỉnh giá là theo cơ chế thị trường, trên cơ sở giá thành, mức tăng là phù hợp, theo đúng điều ước quốc tế vì doanh nghiệp hiện nay hiệp định liên quan đến viễn thông đều phải cam kết giá bán theo giá thành.

Ông Thắng nêu ngay cả khi điều chỉnh tăng giá, giá cước 3G hiện nay cũng mới bằng khoảng 60% giá thành. Tuy nhiên, ông Thắng từ chối khẳng định khả năng tăng giá trong 2014 và cho rằng còn phải phụ thuộc vào nhiều yếu tố, phải xem giá thành có giảm hay không…