Phát biểu tại lễ tổng kết năm 2023 của Bộ Thông tin và Truyền thông tại Hà Nội ngày 29-12, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng đánh giá chương trình chuyển đổi số (CĐS) quốc gia đã đi qua bốn năm.

Trong đó, năm thứ nhất 2020 là năm khởi động CĐS. Năm 2021 là năm tổng diễn tập CĐS trên phạm vi toàn quốc để phòng chống COVID. Năm 2022 là năm tổng tiến công với việc phát triển các nền tảng số dùng chung quốc gia. Năm 2023 là năm dữ liệu số.

"Đã đến lúc và đã đủ điều kiện để CĐS quốc gia phải gắn với nhiệm vụ trung tâm là phát triển kinh tế - xã hội" - ông Hùng nhấn mạnh.

Phát biểu tại lễ tổng kết, Phó thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang khẳng định: "CĐS là mục tiêu vừa là động lực. Các bộ, ngành, địa phương đều cần, muốn CĐS và bị áp lực CĐS. CĐS là "cứu cánh" trong cải cách hành chính và hướng đến các năm 2030, 2045 phải "đi tắt đón đầu" thông qua CĐS".

Thể hiện sự tâm đắc với câu nói của Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng "đối với những việc khó phải có cách tiếp cận và cách xử lý khác", theo Phó thủ tướng, trước hết phải thay đổi tư duy, suy nghĩ, cách làm và xây dựng hành lang pháp lý phù hợp.

Đây là việc làm không dễ, có thể kể đến ba cách thực hiện gồm tạo sự hứng khởi để mọi người làm theo, vận động thuyết phục, yêu cầu thực thi bằng các quy định.

"Thể chế có những quy định tạo thuận lợi nhưng cũng còn quy định là rào cản. Ngoài việc xây dựng thể chế, còn phải sửa các quy định không hợp lý. Cần làm nhanh, kịp thời và phải hết sức chuẩn mực, sửa chữa những quy định chưa hợp lý. Đối với các lĩnh vực đặc biệt cần có những cơ chế đặc thù" - Phó thủ tướng lưu ý.

Năm 2024 là năm phát triển kinh tế số

Theo Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng, kinh tế số là động lực tăng trưởng kinh tế quan trọng. Kinh tế số của Việt Nam đang chiếm 16,5% GDP và luôn có tốc độ tăng trưởng cao hơn tăng trưởng GDP khoảng ba lần. Đặc biệt kinh tế số còn giúp tăng năng suất lao động.

Vì vậy, khi phát triển kinh tế số với bốn trụ cột: công nghiệp, công nghệ thông tin và truyền thông, số hóa các ngành, quản trị số và dữ liệu số để tạo động lực phát triển kinh tế nhanh và bền vững, có thể cùng lúc đạt hai mục tiêu: vừa tăng trưởng GDP, vừa tăng năng suất lao động.

Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho biết năm 2024 cũng là năm phổ cập hạ tầng số, phổ cập các thành tố nền tảng của chuyển đổi số, phát triển các ứng dụng số để phát triển kinh tế số, tạo ra động lực mới để tăng trưởng kinh tế và tăng năng suất lao động.

"Hạ tầng này phải được ưu tiên đầu tư, hiện đại hóa và đi trước một bước để thúc đẩy chuyển đổi số quốc gia", bộ trưởng khẳng định.

Năm 2024 cũng là năm dịch vụ công trực tuyến phải hoàn chỉnh và thực chất. Dịch vụ công trực tuyến hoàn chỉnh là phải được làm từ nhà, từ xa, người dân không đến nộp hồ sơ tại trung tâm một cửa. Dịch vụ công thực chất thì ít nhất phải có 70% người dân sử dụng.

Theo bộ trưởng, năm 2023, chúng ta đã làm được một số dịch vụ công trực tuyến hoàn thiện và thực chất, thậm chí có đến 95% người dân sử dụng, tạo niềm tin và quyết tâm để chúng ta làm mạnh mẽ hơn nữa trong năm 2024. Từ đó, kết thúc giai đoạn Chính phủ điện tử và thực sự bắt đầu giai đoạn Chính phủ số tại Việt Nam.

Năm 2024 sẽ ứng dụng mạnh mẽ AI

"Năm 2024 sẽ là năm ứng dụng mạnh mẽ AI, trợ lý ảo" - người đứng đầu ngành thông tin truyền thông khẳng định.

Bộ trưởng cho rằng với 120.000 văn bản, thể chế trong hệ thống pháp luật của chúng ta đã vượt quá khả năng xử lý của cá nhân. Số lượng này đang tiếp tục tăng qua mỗi năm.

"Vì vậy, lời giải duy nhất hiện nay là hãy để AI xử lý số lớn, con người thì xử lý số nhỏ. Số nhỏ cần nhiều sự tưởng tượng, cần nhiều sáng tạo và đó là thế mạnh của con người. Số lớn thì con người luôn thấy không thoải mái khi làm, thấy vất vả khi làm và có xu thế thoái thác. Và hiện nay đã có AI làm thay được, lại làm tốt hơn rất nhiều" - ông Hùng nhận định.

"Nhiều cán bộ công chức hiện nay sợ trách nhiệm, không dám làm, một phần là do không thể hiểu hết, biết hết các quy định của pháp luật. Một nền tảng làm việc số thông qua một trợ lý ảo giúp việc cho cán bộ công chức thì ít nhất 70 - 90% công việc có quá nhiều dữ liệu sẽ được trợ lý ảo xử lý.

Như vậy, năng suất lao động tăng, chất lượng công việc tăng và công việc của con người cũng sẽ thú vị hơn vì được tập trung vào những việc sáng tạo" - Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng nói.

Theo bộ trưởng, "trước đây thì chẳng có cách nào, cứ phải cố mà làm thôi. Nay đã có AI làm thay được, lại làm tốt hơn nhiều, vậy thì năm 2024 này, các bộ ngành và địa phương hãy dành sự quan tâm đặc biệt để chuyển những việc vất vả, khó khăn, tốn thời gian sang cho AI, giải phóng con người vào những việc thú vị hơn".

"Làm được như vậy thì năng suất lao động tăng, chất lượng công việc tăng, công việc của con người thú vị hơn vì được tập trung vào việc mang tính sáng tạo.

Bộ Thông tin và Truyền thông đang chỉ đạo phát triển bốn trợ lý chính: Trợ lý ảo hỗ trợ cán bộ công chức; Trợ lý ảo phát hiện mâu thuẫn văn bản pháp luật; Trợ lý ảo hỗ trợ pháp lý cho người dân; Trợ lý ảo hỗ trợ thẩm phán, đã đưa vào sử dụng hơn một năm nay, giảm thời gian xử án 30%, và nâng cao chất lượng - ông Hùng thông tin thêm.

Việt Nam phát triển kinh tế số nhanh nhất Đông Nam Á 2 năm liên tiếp

Theo thông tin tại phiên họp của Ủy ban Quốc gia về chuyển đổi số, tốc độ phát triển kinh tế số Việt Nam nhanh nhất Đông Nam Á trong 2 năm liên tiếp 2022, 2023.