Thời điểm đã chín muồi, không cải cách tiền lương không được

Sáng 24-10, nêu ý kiến tại thảo luận tổ về cải cách tiền lương dự kiến thực hiện từ 1-7-2024, Bộ trưởng Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung cho biết tháng 5-2018, Ban Chấp hành Trung ương đã ban hành nghị quyết 27 về nội dung này.

Tuy nhiên, 6 năm qua, việc thực hiện nghị quyết chưa được nhiều, mỗi năm điều chỉnh lương 7% nhưng “thực ra là bù vào trượt giá, chưa phải cải cách tiền lương”.

Cho rằng đến thời điểm này đã chín muồi, không cải cách không được, ông Dung nhấn mạnh đầu tư cho cải cách tiền lương là đầu tư cho phát triển.

“Không thể khác, điều kiện đã đủ rồi. Đã 3 lần lỡ hẹn với cán bộ, công chức, viên chức”, ông Dung nhấn mạnh.

Dẫn mức lương của một kỹ sư ra trường là 3,5 triệu đồng, thấp hơn mức thấp của tối thiểu vùng (4 triệu đồng), tiếp nhận tài năng với bậc lương 2,67 nhân với 1,8 triệu đồng, ông bày tỏ "vậy thì sống làm sao?".

"Chúng ta đặt vấn đề lương đảm bảo cuộc sống của người lao động và gia đình họ, có được không?”. Ông đề nghị thực hiện đúng lộ trình cải cách tiền lương và mong Quốc hội ủng hộ.

Ông nêu quan điểm, đi cùng với cải cách tiền lương khu vực công phải cải cách tiền lương khu vực doanh nghiệp nhà nước cũng như điều chỉnh phù hợp lương với đối tượng hưu trí và các đối tượng khác.

Với khu vực công, ông Dung cho rằng quan trọng nhất là xóa bỏ mức lương cơ sở - đây là gốc, trả lương theo vị trí việc làm, ban hành 5 thang bảng lương.

Với khu vực doanh nghiệp nhà nước, ông cho biết hiện có tình trạng doanh nghiệp thua lỗ, công nhân không có thu nhập nhưng người quản lý lương rất cao, vì họ ăn bảng lương hoàn toàn khác với người lao động.

Do đó ông đề nghị phải cải cách lương ở khu vực này, với các nội dung. Cụ thể:

Thứ nhất, người quản lý ăn lương cùng lao động, khi lợi nhuận cao, cả hai hưởng cao.

Thứ hai là tách hoàn toàn người quản lý với người giám sát vì “các nước người quản lý sợ ông giám sát, nhưng ta ngược lại, ông giám sát sợ ông chủ vì ông chủ trả lương”.

Thứ ba, Nhà nước không can thiệp vào thang bảng lương, doanh nghiệp hoàn toàn ban hành, khi đó Nhà nước đưa ra mức lương tối thiểu cho người lao động.

“Hiện thang bảng lương 3 năm một lần tăng, bà tạp vụ có khi lương cao hơn kỹ sư ra trường nên công ty người ta sa thải thôi”, ông dẫn chứng.

Một nội dung nữa mà theo ông chưa được đề cập và “nếu không nói, Quốc hội không cho ý kiến thì Chính phủ không làm được”, đó là tiền lương của người nghỉ hưu, bảo trợ thế nào? Nếu không tính đồng bộ sẽ bỏ rơi đối tượng này.

“Từ 1-7-2024 bỏ lương cơ sở thì người nghỉ hưu giải quyết thế nào? Có cải cách tiền lương hưu hay không? Nếu có thì mức bao nhiêu? Không nâng thì vô hình trung để họ tụt lại phía sau, càng xa hơn mức sống đời thường”, ông Đào Ngọc Dung băn khoăn.

Ông đề nghị bên cạnh cải cách tiền lương khu vực nhà nước cần đi đôi với khu vực doanh nghiệp và điều chỉnh phù hợp lương đối tượng về hưu và các đối tượng khác.

3 điểm cần lưu ý khi thực hiện cải cách tiền lương

Phó chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách Vũ Thị Lưu Mai cũng cho hay theo đề án, lương công chức, viên chức... sẽ được cải cách từ 1-7-2024.

Tuy nhiên, theo bà Mai có 3 điểm cần lưu ý.

Một là kiềm chế lạm phát trong bối cảnh tăng lương, mỗi lần điều chỉnh lương kể cả lương của những người đã nghỉ hưu thì đều có những tác động tiêu cực về mặt lạm phát, giá cả tăng cao.

"Điều chỉnh lương mà không kèm theo những biện pháp kiềm chế lạm phát thì ý nghĩa của việc tăng sẽ không được bảo đảm", bà Mai nói.

Thứ hai, bà Mai nêu việc sẽ tăng lương như thế nào? Bà chỉ rõ trong bối cảnh ngân sách còn chừng mực, việc tăng lương là sự cố gắng nhưng tăng phải mang tính thực chất, không cào bằng.

"Theo nghị quyết 27, khi tăng lương sẽ không còn những khoản phụ cấp khác, Chính phủ phải hết sức lưu ý để khi không còn phụ cấp khác thì thu nhập của những người hiện đang có phụ cấp không bị ảnh hưởng", bà Mai nêu thêm.

Thứ ba, bà Mai chỉ rõ đi cùng với tăng lương cần quyết liệt hơn trong tinh giản biên chế, để bộ máy hiệu quả.

Chủ tịch nước: Mỗi lần hỏi mất 3 tháng, 6 tháng, 9 tháng rồi nhận trả lời 'làm đúng pháp luật'

Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng chỉ rõ việc phân cấp, phân quyền đạt kết quả chưa cao, chưa rõ ràng, chưa khích lệ trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, cá nhân.