Từ ngày 1-3, Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2025 chính thức có hiệu lực.

Chủ tịch xã có quyền tạm đình chỉ phó chủ tịch xã

Luật có nhiều quy định mới về tổ chức bộ máy, phân cấp, phân quyền, ủy quyền, nhằm phát huy tính chủ động, sáng tạo của địa phương theo phương châm "địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm".

Cùng với đó là cấp nào giải quyết hiệu quả hơn thì giao nhiệm vụ, thẩm quyền cho cấp đó.

Tại luật đã quy định cụ thể về các nhiệm vụ, quyền hạn của chủ tịch UBND xã.

Bao gồm lãnh đạo và điều hành công việc của UBND; triệu tập và chủ tọa các phiên họp của UBND.

Lãnh đạo, chỉ đạo việc thực hiện các nhiệm vụ thi hành Hiến pháp, pháp luật, các văn bản của cơ quan nhà nước cấp trên và của HĐND, UBND cấp xã; kiểm tra và xử lý các vi phạm trong quá trình triển khai thực hiện Hiến pháp và pháp luật trên địa bàn.

Lãnh đạo và chịu trách nhiệm về hoạt động của bộ máy hành chính nhà nước, bảo đảm tính thống nhất, thông suốt của nền hành chính; về thực hiện cải cách hành chính trên địa bàn; quyết định tạm đình chỉ công tác đối với phó chủ tịch UBND cấp mình và cán bộ lãnh đạo, quản lý do mình quản lý, điều hành.

Thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, bảo vệ tài sản của cơ quan, tổ chức, bảo vệ quyền con người, quyền công dân.

Bảo hộ tính mạng, tự do, danh dự, nhân phẩm, tài sản, các quyền và lợi ích hợp pháp khác của công dân, bảo đảm quyền con người, giải quyết các vấn đề liên quan trực tiếp đến đời sống của nhân dân.

Bảo đảm an ninh, trật tự, an toàn xã hội, phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí, phòng, chống tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật khác trên địa bàn theo quy định của pháp luật và phân cấp, ủy quyền của cơ quan nhà nước cấp trên.

Chỉ đạo, quản lý, tổ chức sử dụng có hiệu quả cơ sở vật chất, tài chính và nguồn ngân sách nhà nước được giao trên địa bàn theo quy định của pháp luật.

Thực hiện công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, phòng, chống quan liêu, tham nhũng, tiêu cực, lãng phí trong hoạt động của chính quyền địa phương cấp mình và trong các hoạt động kinh tế - xã hội trên địa bàn.

Chỉ đạo, xử lý kịp thời các tình huống khẩn cấp liên quan đến thiên tai, bão lụt, dịch bệnh tại địa bàn.

Hướng dẫn và kiểm tra hoạt động tự quản của thôn.

Ban hành, bãi bỏ, sửa đổi, bổ sung văn bản do mình ban hành khi xét thấy không còn phù hợp hoặc trái pháp luật.

Thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn được phân cấp, ủy quyền và các nhiệm vụ, quyền hạn khác theo quy định của pháp luật.

Nhiệm vụ, quyền hạn của chủ tịch phường, thị trấn

Đối với chủ tịch UBND thị trấn thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn quy định nêu trên trừ hướng dẫn và kiểm tra hoạt động tự quản của thôn.

Cùng với đó thực hiện các nhiệm vụ, quyền hạn, cụ thể chỉ đạo và tổ chức thực hiện quy hoạch, kế hoạch phát triển thị trấn theo quy định của pháp luật.

Thực hiện nhiệm vụ quản lý dân cư đô thị; phòng chống các tệ nạn xã hội ở đô thị; xây dựng nếp sống văn minh đô thị theo quy định của pháp luật.

Thực hiện nhiệm vụ quản lý, bảo vệ không gian, kiến trúc và cảnh quan đô thị; tổ chức, chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ bảo đảm trật tự công cộng, an toàn giao thông trên địa bàn thị trấn theo quy định của pháp luật.

Hướng dẫn và kiểm tra hoạt động tự quản của tổ dân phố.

Chủ tịch UBND phường thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn quy định như đối với chủ tịch UBND xã, trừ hướng dẫn và kiểm tra hoạt động tự quản của thôn.

Thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn quy định như đối với chủ tịch UBND thị trấn, trừ chỉ đạo và tổ chức thực hiện quy hoạch, kế hoạch phát triển thị trấn theo quy định của pháp luật.

Bỏ cấp huyện, làm gì để cấp xã mạnh hơn?

Nếu không tổ chức cấp huyện, tiếp tục sáp nhập đơn vị hành chính cấp xã theo kết luận 127 của Bộ Chính trị, nâng cao năng lực điều hành của chính quyền cấp xã sẽ là việc rất quan trọng.