Thủ tướng Phạm Minh Chính giới thiệu chuyên đề tại hội nghị - Ảnh: THÀNH CHUNG

Thủ tướng Phạm Minh Chính đã báo cáo chuyên đề về tiếp tục đổi mới, hoàn thiện thể chế, chính sách, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý và sử dụng đất, tạo động lực đưa đất nước trở thành nước phát triển có thu nhập cao (nghị quyết 18).

Đất đẹp phải đưa vào sản xuất kinh doanh

Nêu việc sử dụng đất đai thế nào cho hiệu quả trong bối cảnh dân số ngày càng tăng cao, Thủ tướng chỉ rõ ở nhiều địa phương thấy chỗ nào đẹp đưa vào làm bất động sản là chưa phù hợp. Ông nói đáng lý chỗ nào phát triển tốt đưa vào sản xuất kinh doanh tạo công ăn việc làm, có người làm, đến ở, có người mua nhà mới phát triển bất động sản, phát triển đô thị.

Vì vậy, trước hết, từ đất đai phải tạo công ăn việc làm chứ không phải ưu tiên cho bất động sản. Thủ tướng cũng nhấn mạnh phải khắc phục bằng được tình trạng đất lãng phí, hoang hóa, suy thoái, vướng mắc về sử dụng đất do lịch sử để lại. "Vừa qua đi kiểm tra những cái sai từ các vụ án, qua thanh tra, kiểm tra hiện nay các dự án còn tồn đọng rất nhiều. Nhưng không thể hợp thức hóa cái sai này mà phải có cơ chế, chính sách để hóa giải, làm sao cho phù hợp với tình hình thực tế", Thủ tướng nói và cho biết đã giao Phó thủ tướng Lê Minh Khái phụ trách xử lý vấn đề này.

Mức thuế cao hơn với người nhiều nhà ở

Thủ tướng cho hay nghị quyết Hội nghị trung ương 5 khóa XIII khẳng định quan điểm xuyên suốt của Đảng là đất đai thuộc sở hữu toàn dân do Nhà nước là đại diện chủ sở hữu và thống nhất quản lý.

Về việc hoàn thiện cơ chế xác định giá đất, theo Thủ tướng, điểm đột phá mới của nghị quyết lần này là bỏ khung giá đất và đã được các cơ quan thống nhất sau khi thảo luận kỹ lưỡng "từ dưới lên trên, từ trên xuống dưới". Trung ương yêu cầu cơ chế, phương pháp xác định giá đất theo nguyên tắc thị trường, quy định chức năng, nhiệm vụ và trách nhiệm của cơ quan có nhiệm vụ xác định giá đất. Trung ương xây dựng tiêu chí và quy trình kiểm tra, giám sát các địa phương trong việc xây dựng bảng giá đất. HĐND cấp tỉnh quyết định, kiểm tra, giám sát việc thực hiện giá đất.

Cùng với đó phải công khai giá đất, bắt buộc giao dịch qua các sàn giao dịch, thanh toán qua ngân hàng, không dùng tiền mặt... Để đảm bảo giá đất công khai, minh bạch, theo Thủ tướng, "cuối cùng vẫn là con người". Các cơ quan cần sàng lọc kỹ khi chọn người tham gia xác định giá đất. Dù quản lý tốt, con người làm không tốt, tiêu cực, đưa vấn đề cá nhân vào thì "có cơ chế kiểm soát thế nào họ cũng tìm cách làm sai".

Quy hoạch có tầm, không vì "chạy chọt"

Thủ tướng cũng chỉ rõ nghị quyết bổ sung nội dung Nhà nước đảm bảo đủ nguồn lực để lập quy hoạch sử dụng đất và các quy hoạch ngành, lĩnh vực có sử dụng đất để hạn chế việc lạm dụng, tham nhũng, tiêu cực. Từ đó yêu cầu các đơn vị lập quy hoạch có tầm nhìn chiến lược, không thể lúc đầu giao cho đối tác này nhưng không làm được, khi đối tác khác đến tìm cách "chạy chọt", lại thay đổi quy hoạch.

Thủ tướng cho biết thêm khiếu kiện liên quan đến đất đai giai đoạn 2014 - 2020 thường chiếm 60 - 70% số vụ việc hành chính, chủ yếu liên quan đến bồi thường, hỗ trợ, tái định cư. Việc chậm giải phóng mặt bằng khiến nhiều dự án lớn chậm tiến độ, đội vốn. Để khắc phục, nghị quyết nêu rõ việc thu hồi đất chỉ được thực hiện sau khi phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư được phê duyệt. Người dân có đất bị thu hồi phải có chỗ ở đảm bảo cuộc sống bằng hoặc tốt hơn nơi ở cũ. Việc chuyển nhượng, thu hồi đất để làm nhà ở thương mại, khu đô thị sẽ thực hiện theo cơ chế tự thỏa thuận giữa người dân và doanh nghiệp.

Thủ tướng nêu điểm mới là quy định mức thuế cao đối với người sử dụng nhiều diện tích đất, nhiều nhà ở, đầu cơ đất, chậm sử dụng đất, bỏ đất hoang và có cơ chế điều tiết hợp lý, hiệu quả nguồn thu từ tiền sử dụng đất, tiền thuê đất giữa trung ương và địa phương...

Cũng trong ngày 21-7, Trưởng Ban Kinh tế trung ương Trần Tuấn Anh đã báo cáo chuyên đề nông nghiệp, nông dân, nông thôn đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045; Phó thủ tướng Lê Minh Khái báo cáo chuyên đề tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể trong giai đoạn mới.

Sáng nay 22-7, Trưởng Ban Tổ chức trung ương Trương Thị Mai sẽ báo cáo chuyên đề về tăng cường củng cố, xây dựng tổ chức cơ sở đảng và nâng cao chất lượng đội ngũ đảng viên trong giai đoạn mới.

Khung giá đất mới tăng 20%, người dân càng khó mua nhà?

TTO - Chính phủ vừa ban hành nghị định về khung giá đất áp dụng cho giai đoạn 2020-2024, với mức tăng chung 20%. Tuy nhiên, mức giá đất ở mức cao nhất cho các đô thị đặc biệt vẫn giữ nguyên như hiện nay là 162 triệu đồng/m2.