Phóng to

Hàng trăm giấy chủ quyền còn tồn đọng tại quận 8 (TP.HCM) vì người dân không đến nhận (ảnh chụp chiều 14-5) - Ảnh: Hoàng Thạch Vân

Theo thống kê chưa đầy đủ, hiện toàn TP có gần 3.500 hồ sơ nhà, đất do cơ quan chức năng đã làm xong thủ tục cấp giấy chủ quyền nhưng người dân không đến nhận. Các trường hợp này tập trung ở các quận: 8, Gò Vấp, Tân Phú. Theo các chi cục thuế, đây là hiện tượng bất thường.

“Mua” đất của mình

“Đất của cha mẹ cho tôi từ trước giải phóng đến giờ, nay phải đóng gần cả tỉ đồng tiền sử dụng đất, giống như đi mua lại đất của mình”, bà P. (Q.Thủ Đức) than vãn như vậy khi nói về khoản tiền sử dụng đất mà bà phải đóng cho khuôn viên nhà, đất rộng hơn 250m² của mình.

Phần đất này bà P. được chia thừa kế từ năm 1974 nhưng do đã có nhà ở Q.Bình Thạnh nên bà không xây nhà ở. Nay bà định chuyển mục đích sử dụng đất để xây nhà ở hoặc bán lấy tiền mua nhà ở nơi khác. Khi làm thủ tục chuyển mục đích sử dụng đất, bà P. khai đã có một căn nhà ở Q.Bình Thạnh nên toàn bộ khuôn viên 250m² của bà bị tính tiền sử dụng đất với giá bằng bốn lần giá đất do TP quy định.

Tổng cộng số tiền sử dụng đất bà P. phải đóng đến hơn 980 triệu đồng. Không “chạy” đâu ra tiền đóng cho Nhà nước, bà P. đành phải ghi nợ tiền sử dụng đất.

Tương tự, nhiều hộ dân ở quận 8 cũng tá hỏa khi nhận được thông báo tiền sử dụng đất quá cao. Thắc mắc với cán bộ thuế, họ được giải thích do họ có phần nhà, đất vượt hạn mức đất ở hoặc là có nhà, đất thứ hai nên phải đóng tiền sử dụng đất theo hệ số do UBND TP ban hành (bằng hai lần giá đất do TP quy định đối với trường hợp cấp giấy chủ quyền, bằng bốn lần giá đất do TP quy định đối với trường hợp chuyển mục đích sử dụng đất).

Nhiều hộ dân không có tiền đóng tiền sử dụng đất đã xin hủy giấy chủ quyền nhà, đất hoặc xin điều chỉnh giảm diện tích đất trên giấy chủ quyền để số tiền phải đóng thấp hơn nhưng đều không được chấp nhận. UBND Q.8 cho biết, theo quy định, chỉ khi nào xác định giấy chủ quyền đã cấp là trái luật thì cơ quan thanh tra mới kiến nghị thu hồi. Trong trường hợp này, các giấy chủ quyền trên đều được cấp đúng quy định nên không có lý do để hủy bỏ, thu hồi hay điều chỉnh giảm diện tích.

Tại Chi cục Thuế Q.8, hiện có hơn 500 trường hợp đã có thông báo thuế nhiều lần nhưng người dân không liên hệ cơ quan này để nộp thuế hay ghi nợ. Đây là con số cao bất thường từ trước đến nay. Tại Q.Thủ Đức, hiện có khoảng 150 hồ sơ ghi nợ tiền sử dụng đất với số tiền khoảng 49 tỉ đồng; có 46 hồ sơ không được người dân liên hệ lại với số tiền sử dụng đất phải đóng khoảng 20 tỉ đồng.

Vì sao thu cao?

Một người dân ở P.5, Q.8 viết tâm thư gửi chủ tịch UBND phường cho biết số tiền sử dụng đất cao quá sức tưởng tượng nên gia đình bà không biết phải đóng bằng cách nào. Cuối thư, người dân này kiến nghị xin các cấp có thẩm quyền giảm mức thu tiền sử dụng đất để người dân bớt khổ.

Một thành viên của ban soạn thảo các quy định về hệ số tính tiền sử dụng đất tại TP cho biết những chính sách về tiền sử dụng đất của TP đều tuân thủ đúng những quy định của pháp luật. Nghị định của Chính phủ quy định tiền sử dụng đất phải bằng giá thị trường, cách tính của TP.HCM thực tế đã giảm tiền sử dụng đất khoảng 20-30% so với giá thị trường. Lãnh đạo một sở có trách nhiệm của TP giải thích: tại TP.HCM, mức giá bồi thường giải phóng mặt bằng ngang bằng với giá thị trường nên tiền sử dụng đất cũng phải thu ở mức cao.

Được biết, trong cuộc họp gần đây, UBND TP.HCM đã quyết định xin ý kiến của Thủ tướng Chính phủ áp dụng giá đất để thu tiền sử dụng đất bằng hai lần giá đất của Nhà nước. Hiện nay, thường trực thành ủy và UBND TP đã yêu cầu Sở Tài chính TP phải báo cáo về tình hình áp dụng giá đất để thu tiền sử dụng đất.