Bộ Công an vừa hoàn thiện báo cáo giải trình của Chính phủ về một số nội dung lớn trong dự án Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ gửi xin ý kiến Chính phủ. Trong đó, Bộ Công an tiếp tục đề xuất cấm nồng độ cồn với tài xế.

Phải xử nghiêm tài xế sử dụng rượu bia

Theo dự thảo của Bộ Công an, sau kỳ họp thứ 6 đã phối hợp cùng Bộ Y tế tham khảo kinh nghiệm quốc tế, tổ chức điều tra xã hội học, hội thảo khoa học, lấy ý kiến các chuyên gia y tế tại các bệnh viện lớn của Việt Nam.

Kết quả xác định rượu bia ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe tâm thần và hành vi của con người, đặc biệt là những người sau khi sử dụng rượu bia điều khiển phương tiện tham gia giao thông.

Các nhà khoa học đều đồng thuận cao, phải xử lý nghiêm người điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ có sử dụng rượu, bia.

Cũng theo dự thảo báo cáo, từ tháng 6-2022 đến tháng 12-2023 số người chết, bị thương vì tai nạn giao thông đường bộ liên quan đến rượu, bia chiếm 20% tổng số người chết, bị thương do tai nạn giao thông đường bộ gây ra.

Trong số đó 80% là lỗi do người điều khiển phương tiện đã sử dụng rượu, bia gây ra.

Theo thống kê, điều tra xã hội học đối với 43.765 phạm nhân đang chấp hành án phạt tù tại các trại giam của Bộ Công an thì có 22.442 phạm nhân trước khi phạm tội đã sử dụng rượu, bia (chiếm 51,28%).

Nghiên cứu này với 7 nhóm tội danh như giết người, cố ý gây thương tích, gây rối trật tự công cộng, hiếp dâm, chống người thi hành công vụ, vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ và vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường thủy.

Bộ Công an nêu rõ việc kiểm soát vi phạm nồng độ cồn đối với lái xe đang phát huy rất hiệu quả.

Trong năm 2023, sau khi lực lượng chức năng tăng cường xử lý đối với người điều khiển phương tiện vi phạm nồng độ cồn, số vụ tai nạn giao thông liên quan đến sử dụng rượu bia giảm 25% số vụ, 50% số người chết, 22% số người bị thương so với cùng kỳ năm 2022.

Do đó, cần tiếp tục duy trì việc kiểm soát, xử lý quyết liệt, phát huy hiệu quả hơn nữa của chủ trương này.

Hình thành văn hóa "đã uống rượu bia không lái xe"

Bộ Công an chỉ rõ sử dụng rượu bia khi lái xe là vấn đề xã hội không chỉ ở Việt Nam, mà cả trên thế giới.

Hiện nay, các quốc gia trên thế giới quy định xử lý rất nghiêm khắc đối với người điều khiển phương tiện có nồng độ cồn, chia làm 2 nhóm.

Gồm nhóm các quốc gia nghiêm cấm tuyệt đối vi phạm nồng độ cồn và nhóm các quốc gia quy định về ngưỡng nồng độ cồn trong máu, trong hơi thở được phép đối với người lái xe, theo đối tượng mức chuẩn, người lái xe thương mại (taxi, xe buýt, lái xe thuê) và người mới lái xe.

Tuy nhiên, trong điều kiện văn hóa và giao thông ở Việt Nam hiện nay, thực sự rất cần nồng độ cồn bằng 0 khi điều khiển phương tiện.

Bộ Công an đã đưa ra một số lý do, trong đó có vấn đề điều kiện giao thông ở Việt Nam có nhiều đặc thù... Việc kiểm soát chặt chẽ nồng độ cồn ngoài ý nghĩa với bảo đảm trật tự, an toàn giao thông còn có ý nghĩa xã hội sâu sắc.

Ngoài ra, nếu quy định nồng độ bằng 0 thì không uống. Nhưng nếu có một hạn mức nào đó, lái xe có thể gặp trường hợp bị ép uống...

Bên cạnh đó, ý thức tham gia giao thông của một bộ phận người dân hiện nay chưa tốt, xem thường pháp luật, cố ý vi phạm, thậm chí thách thức lực lượng chức năng khi bị kiểm tra, xử lý.

Khi một ý thức tồi có thể cướp đi sinh mạng của nhiều người, do đó xã hội rất cần sự nghiêm khắc.

Bộ Công an đề nghị tiếp tục kế thừa quy định Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia cấm người điều khiển phương tiện có nồng độ cồn tham gia giao thông để có chế tài xử lý nghiêm khắc, dần hình thành thói quen, văn hóa "đã uống rượu bia không lái xe".

Sau khi ý thức, văn hóa giao thông hình thành tốt có thể nghiên cứu điều chỉnh cho phù hợp.

Quy định cho chặt chẽ, không để lợi dụng 'nồng độ cồn nội sinh'

Trao đổi với Tuổi Trẻ, đại biểu Quốc hội Phạm Văn Thịnh (đoàn Bắc Giang) chỉ rõ tác hại của việc người tham gia giao thông mà trong cơ thể có nồng độ cồn là rất lớn.