Hồ Khuê (đội mũ, đứng giữa) với đại diện Quỹ hòa bình Hàn - Việt và các học sinh trong ngày bàn giao sân chơi xanh tại Điện Dương, Điện Bàn, Quảng Nam - Ảnh: B.D.

Điều đặc biệt là tất cả công trình này đều được lên ý tưởng gần như miễn phí. Kiến trúc sư (KTS) Hồ Khuê - người nhận các bản vẽ - nói rằng ông muốn dùng màu xanh của công trình để xóa mờ ký ức đau thương nơi chiến tranh đi qua.

Những ngày đầu tháng 5, Hồ Khuê cùng cộng sự thường xuyên có những chuyến đi đường dài từ Đà Nẵng để về tận xã Tây Vinh, huyện Tây Sơn (Bình Định) - nơi Quỹ hòa bình Hàn - Việt đang đầu tư thêm 4 sân chơi cho học sinh tiểu học. Trong cái nóng nực đầu hè, các kiến trúc sư bày la bàn ra giữa nền đất, đo vẽ không gian sân trường để hình thành các ý tưởng độc lạ, biến sân trường thành không gian mơ ước cho lũ trẻ.

Vẽ màu xanh nguyện cầu cho hòa bình

Hồ Khuê cho biết từ trước tới nay ông tập trung sáng tác các dự án thương mại theo hướng tạo ra các không gian xanh, nên không tham gia nhiều hoạt động cộng đồng. 

Ở miền Trung Việt Nam, câu chuyện nạn nhân của các vụ thảm sát đau thương trong chiến tranh những năm 1967-1971 do lính Đại Hàn gây ra tới nay vẫn âm ỉ đau thương. Sự hoạt động năng nổ, thiết thực của những người Hàn Quốc tiến bộ trong Quỹ hòa bình Hàn - Việt đã giúp nhiều ngôi trường mới được xây lên, những chuyến viếng thăm và xin lỗi nạn nhân chiến tranh được các nhóm trí thức Hàn Quốc thực hiện thường xuyên hơn. 

Năm 2017, khi cố gắng tìm một kiến trúc sư trẻ có tâm hồn để đồng hành xây dựng các sân chơi xanh tại các ngôi trường nơi từng xảy ra thảm sát, Quỹ hòa bình Hàn - Việt đã kết nối được với Hồ Khuê.

Ông Khuê nói rằng khi biết ý nguyện của những người bạn tiến bộ ở Hàn Quốc, ông không mấy đắn đo và nhận lời ngay. 

"Tuổi thơ tôi lớn lên ở những vùng chiến tranh nên hơn ai hết tôi hiểu rõ giá trị của hòa bình. Chúng ta không thể sống với nhau bằng lòng thù hận mà dùng niềm hi vọng để hướng tới tương lai. Đó cũng là tâm nguyện của tôi khi nhận lời để tạo ra những gam màu xanh, những sân chơi xanh cho trẻ em vùng đau thương" - ông Khuê nói.

Những thành viên của Quỹ hòa bình Hàn - Việt tại Việt Nam tổ chức buổi lễ bàn giao hai sân chơi xanh mà quỹ này tặng Trường Văn Thanh Tùng và Trường Hồ Văn Biển (phường Điện Dương, thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam). 

Khỏi nói hết sự hớn hở, háo hức của lũ học trò nơi đây. Hơn 50 năm về trước, trên vùng đất Điện Dương xảy ra vụ thảm sát kinh hoàng khi 135 thường dân vô tội ở làng Hà My đã chết oan ức dưới họng súng trong buổi đi càn của lính Hàn Quốc (Thảm sát Hà My ngày 25-2-1968). Nửa thế kỷ trôi qua, người dân ở đây đã tạm gác lại nỗi đau để tái thiết cuộc sống. Những ngôi trường và lũ trẻ con là hình ảnh cho sự vượt lên mạnh mẽ hơn bất cứ biểu tượng nào.

Hồ Khuê cho biết cuối năm 2019, khi được Quỹ hòa bình Hàn - Việt giao làm kiến trúc sư trưởng hai sân chơi này, ông đã rơi nước mắt khi biết trong hai ngôi trường này đang có rất nhiều con em là thế hệ sau của các nạn nhân đã bị chết trong thảm sát Hà My. 

"Tôi tạo ra các hình khối cho sân chơi đặt trong trường để làm sao khi vui chơi, các em được cảm thấy mình tự do, an toàn và được che chở" - ông Khuê nói.

Mong làm "sứ giả" cho hòa bình

Trên vùng đất khô cằn cát bỏng, hai ngôi trường mọc lên nằm cách nhau chừng 5km và rợp bóng cây xanh. Là hai ngôi trường nghèo, nhưng sân chơi được đầu tư bài bản, vẽ bằng trái tim của kiến trúc sư đã khiến lũ trẻ mê mẩn.

Ông Kwon Hyun Woo, điều phối viên Quỹ hòa bình Hàn - Việt tại Việt Nam, cho biết hai sân chơi trở thành biểu tượng về sự gắn kết, hướng đến tương lai. 

"Các thầy cô và học trò ở đây rất thích. Chúng tôi nhìn thấy sự hạnh phúc trên nét mặt các thầy cô, các em mỗi khi tới thăm. Do yêu cầu đặc biệt về câu chuyện lịch sử nên khi xây dựng công trình, chúng tôi muốn KTS thiết kế phải tạo ra thông điệp. Đó chính là lời nguyện cầu cho hòa bình, hòa bình ở đây được thể hiện bằng nụ cười của trẻ thơ, những giờ vui chơi tràn ngập niềm vui" - Kwon Hyun Woo, người có cái tên Việt Nam là "Vũ", nói.

Nhưng hai sân chơi xanh ở Quảng Nam chưa phải là hành trình duy nhất mà vị kiến trúc sư tài năng của Đà Nẵng thực hiện cho trẻ em ở nơi từng là vùng đau thương. Hồ Khuê nói rằng đó là sự khởi đầu, càng đi về nơi hứng chịu đau thương của chiến tranh ông càng mong muốn thực hiện được thêm nhiều dự án xanh. 

Sau hai dự án này, Quỹ hòa bình Hàn - Việt tiếp tục đề nghị Hồ Khuê lên ý tưởng, nhận lời cho một loạt sân chơi khác ở tỉnh Bình Định.

Những ngày này Khuê cùng êkip tiếp tục hành trình rong ruổi vào các miền quê ở xã Tây Vinh - nơi sẽ có 4 sân chơi xanh tiếp tục mọc lên trong nỗ lực chung tay xoa dịu nỗi đau chiến tranh. Tây Vinh là nơi được biết đến trong vụ thảm sát do lính Đại Hàn gây ra năm 1966. 

Trong suốt cuộc hành quân từ ngày 12-2 đến 17-3-1966, lính Đại Hàn đã đột kích 15 thôn của xã Bình An (huyện Tây Sơn). Điển hình tại một thôn, họ đã lùng sục và bắn chết 68 người. Chỉ có 3 thường dân sống sót.

Theo Hồ Khuê, dự án sân chơi xanh tại xã Tây Vinh sẽ bao gồm 4 khuôn viên tại 4 trường học. Ý tưởng về mô hình cho từng sân chơi được khởi nguồn từ chính các bạn sinh viên địa phương, bằng những bức tranh ngây ngô mô tả về khu vui chơi mơ ước, các KTS đã kiến tạo nên những không gian xanh gần gũi với trẻ em và gia đình. 

Để ra được ý tưởng này, ông Khuê đi tới các làng quê và tìm gặp những nhân chứng chiến tranh, trò chuyện với những người còn sống sót.

"Chúng tôi đặt hết tâm tư, tình cảm để đưa công trình vào trường học, đây không chỉ là món quà cho học sinh nơi nghèo khó mà đó là một thông điệp của hòa bình, khép lại quá khứ đau thương. Bằng cách kết nối và đến với những nơi nghèo khó, những vùng đau thương từ chiến tranh, tôi thấy công việc của mình có đóng góp nhiều hơn" - ông Khuê nói.

Dự kiến dự án này sẽ được bàn giao trong vài tháng tới.

Những bức tranh hi vọng vẽ từ giường bệnh nhi ung thư

TTO - Hơn 50 bức tranh đa màu sắc màu được các bệnh nhi ung thư vẽ nên từ những tháng ngày nằm trong bệnh viện sẽ xuất hiện ở Ngày hội Hoa hướng dương lần thứ 10 tại TP.HCM ngày 26-11.