Chiều 6-11, Quốc hội thảo luận ở hội trường về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quy hoạch, Luật Đầu tư, Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư và Luật Đấu thầu.

Nhà thuốc khó xây dựng kế hoạch đấu thầu

Một trong những nội dung được các đại biểu quan tâm là quy định buộc nhà thuốc trong bệnh viện công phải đấu thầu khi mua sắm thuốc, trang thiết bị y tế.

Đại biểu cho rằng quy định như vậy sẽ không giải quyết được khó khăn về thiếu thuốc, trang thiết bị y tế trong bệnh viện.

Đại biểu Trần Thị Nhị Hà (Hà Nội) cho biết cơ sở bán lẻ thuốc (gọi tắt nhà thuốc - NV) tại các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh là cơ sở cung cấp thuốc, thiết bị y tế, mỹ phẩm, thực phẩm chức năng và các hàng hóa thiết yếu khác trong khuôn viên cơ sở khám chữa bệnh.

Nhà thuốc bệnh viện do giám đốc bệnh viện chịu trách nhiệm toàn diện hoạt động. Quy định hiện nay buộc nhà thuốc bệnh viện mua thuốc không cao hơn giá trúng thầu của thuốc đó tại cùng thời điểm, hoặc không cao hơn giá trúng thầu tại cơ sở y tế tuyến tỉnh, tuyến trung ương trong vòng 12 tháng.

Tuy nhiên theo bà Hà, nhà thuốc bệnh viện bán thuốc theo nhu cầu của người bệnh, không dự trù trước được về danh mục, số lượng, mô hình bệnh tật cũng liên tục thay đổi, do đó rất khó để xây dựng kế hoạch lựa chọn nhà thầu.

Từ đó xảy ra thực trạng hiện nay các nhà thuốc bệnh viện đang thiếu rất nhiều loại thuốc, thiết bị y tế để phục vụ nhu cầu của bệnh nhân. 

Việc này buộc người dân phải mua bên ngoài, vừa bất tiện vừa khó kiểm soát được chất lượng và giá cả, ảnh hưởng đến quyền tiếp cận dịch vụ y tế tốt nhất.

"Ngoài thuốc, nhà thuốc bệnh viện cũng còn có một số loại mặt hàng khác như thiết bị y tế, mỹ phẩm, thực phẩm chức năng, các sản phẩm bổ sung, thực phẩm dinh dưỡng y học, sữa đều là những mặt hàng thiết yếu phục vụ trực tiếp bệnh nhân, người nhà bệnh nhân", bà Hà nói.

Từ thực trạng trên, nữ đại biểu đề nghị: "Đối với việc mua vắc xin để tiêm chủng theo hình thức dịch vụ; mua thuốc, thiết bị y tế, mỹ phẩm, thực phẩm chức năng, hàng hóa thiết yếu khác tại nhà thuốc ở bệnh viện công lập, cơ sở khám bệnh, chữa bệnh được tự quyết định việc mua sắm đảm bảo công khai, minh bạch, hiệu quả kinh tế và trách nhiệm giải trình mà không phải áp dụng các hình thức lựa chọn nhà thầu theo quy định của Luật Đấu thầu".

Tăng giá thành sản phẩm và người dân phải gánh chịu chi phí

Cùng nêu vấn đề trên, đại biểu Trần Khánh Thu (Thái Bình) cho rằng nhà thuốc bệnh viện hoạt động theo hình thức kinh doanh có đóng thuế. 

Nếu hàng hóa được bán tại đây bao gồm cả chi phí tổ chức đấu thầu và chi phí các loại thuế phí của cơ sở kinh doanh sẽ bị tính trên giá thành sản phẩm, và người dân phải chịu chi phí tăng thêm này.

Mặt khác nếu quy định như dự thảo áp dụng hình thức "mua sắm trực tiếp" sẽ không tháo gỡ khó khăn được đối với việc tổ chức mua sắm nói chung tại các cơ sở y tế, trong đó có mua thuốc cho các nhà thuốc bệnh viện. 

Theo bà Thu, mua sắm trực tiếp không phải là "áp giá", và trong quy định về đấu thầu cũng không có hình thức mua sắm nào là áp giá.

Trong khi mua sắm trực tiếp thực chất là một hình thức lựa chọn nhà thầu, nên vẫn phải thực hiện các quy định trình tự của việc lựa chọn nhà thầu.

Điều này bất cập bởi khi lựa chọn nhà thầu buộc phải xây dựng kế hoạch, trong khi nhà thuốc bệnh viện khó xác định nhu cầu nên khó xây dựng kế hoạch. 

Chưa kể thời gian thực hiện các bước tổ chức thẩm định, phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu, cũng như phát hành hồ sơ yêu cầu, nhà thầu nộp hồ sơ đăng ký... không thể cắt ngắn được. Trong khi nhà thuốc bệnh viện phục vụ không chỉ người bệnh nội trú mà bao gồm cả người bệnh ngoại trú, người nhà...

Bà Thu cũng đề nghị để cơ sở y tế tự quyết định việc mua sắm thuốc, trang thiết bị y tế không thuộc danh mục thuốc do quỹ bảo hiểm y tế chi trả, mua vắc xin để tiêm chủng theo hình thức dịch vụ, mua hàng hóa để bán lẻ bao gồm cả mua thuốc để bán lẻ tại các nhà thuốc bệnh viện công lập.

"Nguồn thu hợp pháp của đơn vị công lập tự chủ còn có nguồn thu từ các hoạt động dịch vụ khác như căng tin, tạp hóa... Nếu áp dụng phạm vi điều 2 Luật Đấu thầu, các sản phẩm, hàng hóa tại đây cũng thuộc đối tượng đấu thầu. Như vật rất bất hợp lý", bà Thu nói thêm.

Bệnh viện thiếu thuốc, thanh toán trực tiếp cho người bệnh chỉ là giải pháp tình thế

Theo Bộ Y tế, việc thanh toán trực tiếp cho người bệnh tự đi mua thuốc chỉ là giải pháp tình thế. Bệnh viện phải đảm bảo thuốc, vật tư y tế để điều trị cho người bệnh.