Phạm Thế Minh

- Anh Thế Minh thân mến, con trai anh 9 tuổi nặng 20-21kg là rất gầy và được chẩn đoán suy dinh dưỡng. Bé trai 9 tuổi có cân nặng và chiều cao trung bình 28kg và 132cm. Thiếu máu là nguyên nhân rất thường gặp làm trẻ chậm tăng trưởng. Bên cạnh đó, thiếu máu còn làm cho người bệnh cảm thấy mệt mỏi, lao động, học tập mau mệt, da xanh (có thể nhìn da lòng bàn tay trắng hơn người khác), niêm nhạt (niêm mạc mắt, móng tay). Ở trẻ nhỏ có triệu chứng lạnh bàn tay chân, nếu thiếu máu nhiều sẽ làm chậm phát triển trí tuệ.

Đa số trường hợp thiếu máu là do thiếu cung cấp sắt, acid folic, vitamin B12. Trong đó thiếu chất sắt là phổ biến nhất. Ở nước ta thiếu chất sắt thường do chế độ ăn thiếu chất sắt hoặc mất máu do nhiễm giun sán. Chế độ ăn thiếu chất sắt thường thấy ở trẻ biếng ăn, kén ăn, không chịu ăn thịt cá, trong khẩu phần chỉ uống nhiều sữa, đặc biệt là các trẻ uống hơn 800ml sữa mỗi ngày sẽ làm giảm hấp thu các khoáng chất khác bao gồm sắt, kẽm, manhê...

Ngoài ra thiếu máu không do thiếu sắt cũng thường gặp không kém. Theo quan sát của chúng tôi khi khám tại phòng khám Trung tâm Dinh dưỡng, tỉ lệ trẻ thiếu máu do bệnh Thalasemia khá cao. Đây là bệnh thiếu máu do bất thường di truyền trong quá trình tạo hồng cầu. Phần lớn trẻ đến khám vì nguyên nhân biếng ăn, chậm lớn và không đáp ứng khi dùng chất sắt. Thiếu máu do nguyên nhân này không dùng chất sắt mà ngược lại bệnh nhân có khi có nguy cơ dư chất sắt cần dùng thuốc thải chất sắt ra khỏi cơ thể.

Trở lại trường hợp của con anh Thế Minh, anh nên đưa bé đến các cơ sở khám nhi để được làm thêm xét nghiệm chẩn đoán nguyên nhân thiếu máu. Nếu bé thiếu máu do thiếu chất sắt phải được uống bổ sung chất sắt trong ba tháng liên tục với liều điều trị chứ không thể cải thiện qua chế độ ăn nhiều thịt đỏ và rau xanh. Còn nếu bé thiếu máu do nguyên nhân khác thì nên được giới thiệu đến khám chuyên khoa tại Bệnh viện Nhi Đồng hoặc Bệnh viện Truyền máu huyết học TP.HCM.