Càng lo lắng hơn khi gần đây ngành thuế mạnh tay áp dụng biện pháp tạm hoãn xuất cảnh để "đòi" nợ thuế. Chỉ trong 9 tháng đầu năm nay, số người có nguy cơ không thể xuất cảnh do "dính" nợ thuế đã lên đến con số 23.747 người, gấp nhiều lần so với các năm trước.

Được hoàn thuế nhưng lại báo nợ

Thấy thông tin nhiều người nợ thuế bị tạm hoãn xuất cảnh, chị C.H.V. (Hà Nội) đã cài ứng dụng eTax Mobile để tra cứu thì tá hỏa khi mục "tra cứu thông tin quyết toán" ghi nhận từ năm 2021 đến 2023 chị đều nợ thuế. Số thuế còn phải nộp từ 7,5 -17 triệu đồng tùy năm trong khi chị đã quyết toán thuế cả ba năm này rồi.

Tương tự, chị L.T.N. (Hà Nội) cũng hết hồn vì bị nợ thuế cả ba năm từ 2021 đến 2023. Số tiền thuế còn phải nộp ở mục quyết toán thuế trên eTax Mobile là 4,5 - 7,9 triệu đồng được ghi nhận tại công ty chị làm công ăn lương - cũng là nơi chị ủy quyền quyết toán thuế thay.

"Tôi đã nộp thuế đầy đủ và quyết toán rồi. Thậm chí năm 2021 và 2022, tôi còn được hoàn lại tiền thuế đã nộp thừa. Không hiểu vì sao bây giờ vẫn bị ghi nợ", chị L.T.N. bức xúc.

Chị L.T.N. càng lo lắng hơn vì còn một tuần nữa là chị đi nước ngoài. Mọi thủ tục xuất cảnh đã hoàn tất. "Nếu ra sân bay mà bị chặn lại thì rắc rối to và thiệt hại cả tài chính vì tiền tôi đã thanh toán rồi. Tôi đã chạy đôn chạy đáo mấy ngày nay vừa để báo cho cơ quan chi trả vừa tìm hiểu vì sao mình nợ thuế. Rất mệt mỏi", chị L.T.N. nói.

Thông tin thêm, chị L.T.N. cho biết ứng dụng eTax Mobile hiện nay vừa được Tổng cục Thuế cập nhật phiên bản mới. Đầu năm nay chị cài đặt ứng dụng này, khi tra cứu thông tin quyết toán thì hệ thống không có thông tin số thuế còn phải nộp.

"Vậy sao thông tin trên eTax Mobile trước đây lại khác so với hiện nay? Thông tin trên ứng dụng phiên bản mới có chính xác? Điều quan trọng là tôi đã chấp hành nghĩa vụ thuế đầy đủ. Số tiền thuế tạm khấu trừ hằng tháng nhiều hơn số thuế phải nộp. Khi quyết toán, tôi đã được hoàn lại tiền thuế nộp thừa. Nhưng hệ thống của ngành thuế lại ghi nhận số thuế còn phải nộp, liệu tôi có nợ thuế?" - chị L.T.N. bức xúc.

Phản ảnh đến Tuổi Trẻ, nhiều người nộp thuế cho biết cũng hoang mang không biết có nợ thuế hay không. Bởi khi tra cứu vào phần quyết toán thuế chi tiết, eTax Mobile có thông tin số thuế còn phải nộp. Tuy nhiên, khi tra cứu tiền nợ thuế trong mục "tra cứu nghĩa vụ thuế" thì hệ thống tự động thông báo "không tìm thấy dữ liệu".

Bị treo đến 48 khoản nợ thuế hơn... 311.000 đồng

Cũng lâm vào tình cảnh bỗng dưng nợ thuế, chị H.Đ. (TP.HCM) cho hay sau khi nghe tin nhiều người bị tạm hoãn xuất cảnh, chị đã "soi" app eTax Mobile và phát hiện bị treo đến 48 khoản nợ từ mua bán đất vài năm trước.

Đáng nói là mỗi khoản chỉ từ vài trăm đồng đến vài ngàn đồng. Có khoản chỉ 195 đồng, khoản khác 684 đồng, có khoản 49.248 đồng hay 73.500 đồng với ghi chú "tiền chậm nộp các khoản khác điều tiết 100% ngân sách địa phương", hay "thu từ đất ở nông thôn", "thu từ đất ở đô thị".

Tổng số tiền cho 48 khoản này là hơn 311.000 đồng. Ngoài ra, chị còn một khoản nợ thuế thu nhập cá nhân gần 2 triệu đồng năm 2023 ở cơ quan chi trả, dù chị đã hoàn thành quyết toán thuế.

"Khi giao dịch đất đai tôi đã đóng đầy đủ, không nợ khoản nào thì mới có thể sang tên được. Không hiểu sao bây giờ hệ thống lại ghi nợ như thế này", chị H.Đ. nêu thắc mắc.

Theo chị N.H. (TP.HCM), điều chị băn khoăn không chỉ ở chỗ có những năm chị chỉ có một nguồn thu nhập duy nhất, đã ủy quyền cho cơ quan chi trả quyết toán thuế nhưng app eTax Mobile vẫn báo nợ. Mà băn khoăn nhất là số liệu của app này không thống nhất, mỗi nơi một kiểu khiến người bị nợ thuế hoang mang vì không biết số nào mới đúng.

Chị kể, trước đó app eTax Mobile báo chị bị nợ hai khoản, một khoản 150.000 đồng và một khoản 333.000 đồng ở kỳ quyết toán thuế năm 2019 và 2021.

Tuần trước khi ra ngân hàng đóng thuế phi nông nghiệp, chị N.H. đã định bấm bụng đóng luôn khoản thuế thu nhập cá nhân (TNCN) còn nợ trên app eTax Mobile mà không truy cứu thêm vì khoản thuế này cũng không lớn.

Tuy nhiên, khi nhân viên ngân hàng đưa cho chị tờ kê khai thì chị không biết làm sao vì hai khoản này chỉ báo nợ chứ không thông báo đóng vào tài khoản nào, hay chương, tiểu mục nào... nên không biết nộp vào đâu cho đúng.

Chị đành ra về và lên mạng tra cứu, sau đó chị liên kết tài khoản ngân hàng với app eTax Mobile để nộp thuế online. Tuy nhiên đúng lúc này app eTax Mobile lại yêu cầu cập nhật phiên bản mới. Khi chị nhấn nút cập nhật thì hai khoản nợ thuế ở trên biến mất, thay vào đó khi nhấp vào phần "xem chi tiết" thì hiện ra số thuế còn phải nộp năm 2023 lên đến hơn 4,5 triệu, năm 2022 là 3,1 triệu, năm 2021 là 3,9 triệu. Tổng số thuế còn nợ xấp xỉ 12 triệu đồng.

"Tôi hoang mang không biết số nào đúng, và vì sao còn nợ, vì những năm này tôi đã ủy quyền cho cơ quan chi trả quyết toán thuế TNCN rồi và năm nào cũng được hoàn thuế", chị N.H. bức xúc.

"Nợ thuế không có dữ liệu thì yên tâm!?"

Về vấn đề trên, phía Tổng cục Thuế giải thích với Tuổi Trẻ là chức năng "Tra cứu thông tin quyết toán thuế" trên eTax Mobile là để hỗ trợ người nộp thuế cá nhân nắm được thông tin về thu nhập của bản thân như nguồn thu nhập tại tổ chức chi trả, số thuế đã khấu trừ, số người giảm trừ gia cảnh, các khoản giảm trừ...

Còn thông tin về "số thuế còn phải nộp" là số tiền thuế mà cá nhân phải nộp tại thời điểm nộp tờ khai. Những thông tin này được cơ quan thuế tổng hợp từ dữ liệu do các tổ chức trả thu nhập của cá nhân kê khai với cơ quan thuế và là cơ sở để cá nhân có thể nắm bắt thông tin, theo dõi nghĩa vụ quyết toán thuế TNCN của bản thân.

Để biết mình có nợ thuế hay không, người nộp thuế cần tra cứu chức năng "Tra cứu nghĩa vụ thuế". Trường hợp hệ thống thông báo "không có dữ liệu" thì người nộp thuế hoàn toàn yên tâm. Trường hợp người nộp thuế là cá nhân có tiền thuế nợ sẽ được nhận thông báo nợ thuế qua email đã cung cấp cho cơ quan thuế, tài khoản thuế điện tử đã đăng ký.

"Hiện nay cơ quan thuế đã tích cực tuyên truyền đến người nộp thuế chủ động thực hiện cài đặt, đăng ký sử dụng ứng dụng eTax Mobile, cung cấp thông tin email và kịp thời cập nhật các thông tin mới nhất cho cơ quan thuế để người nộp thuế có thể kịp thời nắm được thông tin về tình hình nợ thuế", Tổng cục Thuế giải thích.

Ngành thuế phải điều chỉnh kịp thời

Trao đổi với Tuổi Trẻ, tiến sĩ Nguyễn Ngọc Tú - chuyên gia cao cấp về thuế - cho rằng lo lắng của người nộp thuế là chính đáng.

Vì họ đã nộp đầy đủ rồi, quyết toán xong xuôi cách đây ba năm mà vào ứng dụng của ngành thuế, hệ thống có thông tin số thuế còn phải nộp lên đến vài triệu đồng. Do đó, ngành thuế nên xem xét điều chỉnh kịp thời thông báo về số thuế còn phải nộp trên eTax Mobile. Thông tin cần rõ ràng, chính xác để người nộp thuế cá nhân không hoang mang, bất an.

"Cần ghi rõ "số thuế còn phải nộp đến thời điểm nộp tờ khai quyết toán" hoặc bỏ dòng thông tin này đi. Bởi thuế TNCN là quyết toán theo năm. Sau thời điểm quyết toán, nếu người nộp thuế không còn nợ thuế cá nhân thì không cần phải thông báo" - ông Tú góp ý.

Lần đầu tiên TP.HCM triển khai hệ thống dịch vụ thuế điện tử - eTax

TTO - Cục Thuế TP HCM cho biết từ ngày 10-2 sẽ triển khai hệ thống dịch vụ thuế điện tử - eTax nhằm hỗ trợ người nộp thuế thực hiện kê khai, nộp, hoàn thuế nhanh chóng và thuận lợi hơn.