Sau khi thông tin tòa nhà d không nằm trong danh mục kiểm kê di tích của ngành văn hóa thành phố được vị giám đốc Sở Quy hoạch Kiến trúc TP.HCM đưa ra tại cuộc họp hôm 2-5, câu chuyện bảo tồn dinh Thượng Thơ lại được công chúng đặc biệt chú ý.

Bà Lê Tú Cẩm - Chủ tịch Hội Di sản TP.HCM - cho rằng: "Tất cả thủ tục là do con người làm ra, khi xét thấy công trình kiến trúc này cổ, có giá trị văn hóa và nhất là gắn với nhiều công trình kiến trúc khác cũng có giá trị trong thành phố này, xứng đáng được giữ lại, thì thành phố ra một văn bản để đưa nó vào diện di tích cũng dễ thôi chứ đâu khó gì".

Mặc dù thừa nhận việc đề xuất công nhận di tích cấp quốc gia một công trình như dinh Thượng Thơ từ TP.HCM đến Bộ văn hóa Thể thao và Du lịch có thể mất nhiều thời gian, nhưng bà Tú Cẩm khẳng định: TP.HCM có đủ thẩm quyền đề giữ lại công trình này.

Đồng quan điểm với bà Tú Cẩm, TS Nguyễn Thị Hậu - Phó Tổng Thư ký Hội Khoa học lịch sử VN - bày tỏ sự bất bình: "Về những ý kiến của các nhà quản lý ở thành phố cho rằng, công trình dinh Thượng Thơ không phải là di tích đã được xếp hạng, cũng không nằm trong danh mục kiểm kê di tích của ngành văn hóa thể thao nên không thể bảo tồn mà sẽ phá đi để xây dựng công trình mới. Tôi cho rằng những ý kiến này chưa thể hiện hết trách nhiệm của chính quyền thành phố!".

Dinh Thượng Thơ nay là trụ sở của 2 sở thuộc TP.HCM - Ảnh: Tự Trung

Vấn đề bảo tồn dinh Thượng Thơ lại gắn với việc quy hoạch khu trung tâm hiện hữu TP.HCM (930ha), mà UBND TP đã phê duyệt Quy chế quản lý không gian, kiến trúc cảnh quan đô thị khu trung tâm này từ năm 2013. 

Ông Phúc Tiến - tác giả tập sách khảo cứu Sài Gòn không phải ngày hôm qua - đã tìm thấy thông tin quan trọng: tại bản Phụ lục của "Quy chế quản lý không gian, kiến trúc cảnh quan đô thị khu trung tâm hiện hữu TP.HCM (930ha)" nói trên, có kèm theo một "Danh sách vị trí các công trình kiến trúc có giá trị văn hóa lịch sử". 

Trong danh sách đó, tòa nhà 59 Lý Tự Trọng (dinh Thượng Thơ đang đề cập) mang ký hiệu A-16, nằm trong Phân khu 2 (Khu Trung tâm văn hóa - lịch sử).

Từ thông tin này, ông Phúc Tiến cho rằng: tòa nhà dinh Thượng Thơ vốn thuộc danh sách cần bảo tồn, nhưng tại sao bây giờ tòa nhà này lại không được xem xét giữ gìn? Vậy từ lúc nào tòa nhà này lọt ra khỏi danh sách trên?

"Vấn đề này cần phải công khai, cả nội dung "Quy chế quản lý không gian, kiến trúc cảnh quan đô thị khu trung tâm hiện hữu TP.HCM (930ha)" và danh sách "các công trình kiến trúc có giá trị văn hóa lịch sử" đề cập trên đây cũng cần được phổ biến công khai minh bạch cho người dân TP biết và có ý kiến, không chỉ tòa nhà này mà còn các công trình kiến trúc khác nữa", ông Phúc Tiến đề nghị.

Còn trên thực tế về câu chuyện dinh Thượng Thơ, ông Tiến cho rằng hiện vẫn còn thời gian để công nhận di sản tòa nhà này. 

"Vấn đề là TP có muốn không? Bây giờ hãy khoan đập, thay vào đó là tổ chức mời chuyên gia, báo chí, các cơ quan chức năng đến tham quan, khảo sát, tìm hiểu, và có một cuộc thảo luận trở lại. Tòa nhà này chưa được đưa vào danh sách kiểm kê để công nhận di tích là vì thủ tục, nay ta tiến hành thủ tục đó thôi, chứ không phải nhân khi chưa có thủ tục thì ta loại công trình này luôn".

Thăm dò ý kiến

Theo bạn, phương án tốt nhất với dinh Thượng Thơ là...

Bạn có thể chọn nhiều mục. Bình chọn của bạn sẽ được công khai.

Đưa vào danh sách di tích để bảo tồn

Tháo dỡ để xây mới

Chỉ nên cải tạo một số hạng mục

Ý kiến khác

TTO - Lãnh đạo Sở Quy hoạch - kiến trúc và Văn phòng UBND TP.HCM tại cuộc họp báo ngày 2-5 đã cho biết dinh Thượng Thơ không phải là di tích nên không được bảo tồn.