Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong Un (trái) gặp Tổng thống Mỹ Donald Trump tại thượng đỉnh lần thứ nhất ở Singapore - Ảnh: AFP

Tại thượng đỉnh lần thứ hai này, các lãnh đạo Mỹ và Triều Tiên dự kiến sẽ tập trung làm rõ thỏa thuận về "phi hạt nhân hóa hoàn toàn" bán đảo Triều Tiên như tuyên bố chung đã ký ở thượng đỉnh lần đầu tại Singapore giữa năm ngoái.

Hãng thông tấn Yonhap của Hàn Quốc ngày 27-2 dẫn lời các chuyên gia cho biết "một quá trình phi hạt nhân hóa tiêu chuẩn" sẽ bắt đầu bằng việc đóng cửa các cơ sở hạt nhân như lò phản ứng và các nhà máy tái chế nhiên liệu đã qua sử dụng.

Theo các chuyên gia này, bước đầu tiên đòi hỏi các biện pháp đóng cửa tạm thời các cơ sở hạt nhân, niêm phong và lắp thiết bị giám sát để ngăn chặn mọi sự xâm nhập trái phép hoặc đóng băng tất cả các hoạt động hạt nhân.

Giai đoạn thứ hai là khai báo và xác minh. Trong giai đoạn này, Bình Nhưỡng sẽ được yêu cầu công khai đầy đủ các cơ sở hạt nhân, nguyên vật liệu, vũ khí và các thiết bị khác và các bên có thẩm quyền sẽ làm thủ tục kiểm kê "tính đúng đắn và đầy đủ" những khai báo của Triều Tiên.

Bước thứ ba là vô hiệu hóa. Bước này đòi hỏi phải tách một số bộ phận của các cơ sở hạt nhân chính và đem chúng đến những nơi khác hoặc phá hủy chúng để đảm bảo chúng không thể hoạt động trong một khoảng thời gian nhất định.

Đây thường là bước trung gian mang ý nghĩa tạm thời trước khi đi đến sự phá hủy hoặc tháo dỡ cuối cùng đối với các cơ sở hạt nhân.

Bước cuối cùng chính là tháo dỡ và phá hủy các cơ sở này. Giai đoạn này bao gồm một loạt thủ tục để ngừng hoạt động các cơ sở, khử sự nhiễm xạ và xử lý tất cả các cơ sở hạt nhân, vật liệu, thiết bị và các vật dụng liên quan khác.

Sau giai đoạn phá hủy, Triều Tiên có thể ngừng ngay lập tức hoạt động của các cơ sở hạt nhân như hoạt động tái chế và sản xuất nhiên liệu hạt nhân nếu quá trình này không gây rủi ro ô nhiễm phóng xạ.

Nếu có rủi ro nhiễm xạ, Triều Tiên có thể đợi đến khi lượng phóng xạ hạ xuống mức an toàn.

Theo thỏa thuận năm 1994 giữa Washington và Bình Nhưỡng, chính quyền Triều Tiên lúc bấy giờ đã thực hiện các bước để đóng băng lò phản ứng 5MW và cơ sở tái xử lý tổ hợp hạt nhân chính Yongbyon.

Tuy nhiên Triều Tiên đã không thực hiện tiếp các bước sau đó khi thỏa thuận sụp đổ vào năm 2002 khi có thông tin về việc nước này đang tiến hành bí mật chương trình làm giàu uranium.

Sau thỏa thuận năm 2005 từ cuộc đàm phán 6 bên liên quan gồm hai miền Triều Tiên, Mỹ, Trung Quốc, Nhật Bản và Nga, Bình Nhưỡng đã có những bước đi hướng đến vô hiệu hóa cơ sở hạt nhân nhưng không hoàn thành giai đoạn này.

Tại hội nghị thượng đỉnh ngày 27 và 28-2 tại Hà Nội, theo Yonhap, Triều Tiên có thể đồng ý dỡ bỏ khu phức hợp hạt nhân trọng yếu ở Yongbyon với khoảng 400 tòa nhà.

Khu phức hợp này gồm có một lò phản ứng 5MW, các cơ sở tái chế nhiên liệu và các phòng nghiên cứu và làm giàu uranium cùng những tòa nhà có chức năng khác.

Các chuyên gia cho biết việc phá dỡ Yongbyon sẽ ngăn Triều Tiên sản xuất thêm vật liệu phân hạch và là một bước ngoặt ý nghĩa đối với tiến trình phi hạt nhân hóa hoàn toàn.