Đó là kết luận của của Phó thủ tướng Trịnh Đình Dũng về các dự án khai thác bôxit, sản xuất alumin Nhân Cơ (Đắk Nông), Tân Rai (Lâm Đồng) và Nhà máy điện phân nhôm Đắk Nông vừa được Văn phòng Chính phủ thông báo.

Phó thủ tướng yêu cầu để hai nhà máy alumin Nhân Cơ và Tân Rai hoạt động hiệu quả, đảm bảo chất lượng, an toàn, TKV phải tiếp tục rà soát lại dự án, nhằm tối ưu hóa, phát hiện và khắc phục những khâu bất hợp lý có nguy cơ mất an toàn, làm tăng giá thành, giảm sức cạnh tranh.

Đồng thời, phải khắc phục thất thoát lãng phí trong khai thác, tuyển luyện nhằm bảo vệ tiết kiệm tài nguyên khoáng sản; chống thất thoát; chú trọng công tác bảo vệ môi trường, kiểm soát chặt chẽ chất thải, lắp đặt bổ sung hệ thống quan trắc, hoàn nguyên các khu vực đã khai thác để tuyệt đối không để xảy ra sự cố môi trường; quan tâm đến đời sống người dân.

Đối với dự án điện phân nhôm Đắk Nông, Phó thủ tướng đề nghị cần phải tiếp tục đẩy nhanh tiến độ, sớm đưa dự án vào vận hành sản xuất.

Với dự án Nhân Cơ, yêu cầu Bộ Công thương phối hợp với các cơ quan liên quan chỉ đạo Tập đoàn công nghiệp than, khoáng sản Việt Nam (TKV) tổ chức đánh giá, tổng kết việc thực hiện 2 dự án khai thác bôxit, sản xuất alumin.

Trên cơ sở đánh giá hiệu quả của hai dự án, Bộ Công thương phối hợp với các bộ, địa phương nghiên cứu xây dựng đề án Quy hoạch tổng thể khai thác, chế biến quặng bôxit và xây dựng ngành công nghiệp alumin – nhôm ở khu vực, báo cáo Chính phủ xem xét, trình Bộ Chính trị.

Theo đánh giá của Phó Thủ tướng, dự án khai thác bôxit, sản xuất alumin Nhân Cơ và Tân Rai là hai dự án thí điểm, có ý nghĩa quan trọng nhằm xây dựng ngành công nghiệp nhôm.

Việc các dự án đi vào hoạt động sẽ giúp Chính phủ có đủ thông tin và cơ sở đánh giá tình hình thực hiện Nghị quyết của Bộ Chính trị và làm cơ sở cho việc định hướng phát triển đồng bộ ngành công nghiệp nhôm của Việt Nam.

Cùng với việc đầu tư dự án Nhà máy điện phân nhôm Đắk Nông sẽ hình thành tổ hợp khai thác - sản xuất alumin - luyện nhôm và sản phẩm sau nhôm, là mô hình đồng bộ cho ngành công nghiệp nhôm ở nước ta.

Ngoài ra, Phó Thủ tướng cũng yêu cầu Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) sớm tiếp nhận đường điện 110kV Nhân Cơ do TKV đầu tư, cho phép tiếp tục hóa lượi điện quốc gia, cũng như giải quyết các vấn đề như hướng dẫn giảm thuế xuất khẩu alumin; phê duyệt tiền cấp quyền khai thác khoáng sản…

Trao đổi với Tuổi trẻ, ông Nguyễn Văn Biên, phó tổng giám đốc TKV, cho biết hiện dự án bôxit Tân Rai đã đi vào hoạt động, với mức lỗ tăng hơn so với dự kiến ban đầu là 3.696 tỉ đồng. Trong đó, khoản lỗ do hoạt động sản xuất kinh doanh là 2.520 tỉ đồng, vượt so với lỗ lũy kế dự kiến là 1.660 tỉ đồng, còn lại là lỗ chênh lệch tỉ giá là 1.176 tỉ đồng.

Tuy nhiên, ông Biên cho biết với giá xuất khẩu alumin hiện nay là 350 USD/tấn, nên từ cuối năm 2016 dự án đã bắt đầu cân bằng thu chi. Dự kiến năm 2017 dự án sẽ có lãi khoảng 100 tỉ đồng và thời gian thu hồi vốn dự tính là từ 10 – 12 năm, tính từ khi dự án đi vào sản xuất.