Nhà thơ Từ Nguyên Thạch (đứng) giới thiệu tập thơ của Đoàn Vị Thượng cùng bạn bè tại chương trình - Ảnh: L. ĐIỀN

Chương trình gặp gỡ Đoàn Vị Thượng & Bạn bè được tổ chức với sáng kiến của gia đình cùng các thân hữu, đặc biệt là nhà văn Trần Nhã Thụy và chi nhánh Nhà xuất bản Hội Nhà văn tại TP.HCM.

Có rất nhiều bạn thơ đến với chương trình này, trừ Đoàn Vị Thượng. Do lẽ mấy năm nay anh đang chống chọi với căn bệnh ung thư, hiện tại theo tin từ gia đình, sức khỏe anh chỉ còn tính từng ngày, và mỗi ngày anh phải dùng một liều thuốc lên đến 4 triệu đồng.

Thơ Đoàn Vị Thượng có "một độ lắng đặc biệt"

Nhiều thế hệ bạn đọc tuổi học trò từng đọc và say mê thơ Đoàn Vị Thượng. Các nhà thơ tại TP.HCM vốn yêu quý anh, một người thơ gốc Huế và gắn bó phần lớn tuổi đầu đời ở Quảng Ngãi, sau đó lập thân lập nghiệp tại Sài Gòn.

Nhưng Đoàn Vị Thượng vốn không muốn in thơ mình. "Anh không hợp tác, nên chúng tôi phải tìm bản thảo thơ anh từ nhiều nguồn truyền bản khác nhau: trên mạng và trong bạn bè", nhà thơ Từ Nguyên Thạch - anh trai của Đoàn Vị Thượng và cũng là người đứng ra thực hiện tập thơ - cho biết.

"Dù vậy, khi tập thơ in ra, tôi đem về đưa Thượng, thấy Thượng nở nụ cười và nói 'cảm ơn anh’, chúng tôi biết anh hài lòng và vui với sự kiện này" - nhà thơ Từ Nguyên Thạch phát biểu tại buổi gặp gỡ.

Từ tâm tình của nhiều bạn văn thơ, mới biết thơ Đoàn Vị Thượng vốn trở thành một phần kỷ niệm đáng yêu của rất nhiều người.

Nhà thơ Trần Quốc Toàn nhớ lại một bài thơ rất tình cảm của Đoàn Vị Thượng viết về cô gái Stiêng đăng trên Tuổi Trẻ, hay đến nỗi "tôi đã chọn chép chung vào cuốn sổ "Thơ tình chép tặng vợ tôi" - gồm toàn những bài mà tôi tâm đắc.

Nhà văn Phan Hoàng cảm nhận được trong thơ Đoàn Vị Thượng có "một độ lắng đặc biệt, xuất phát từ sự chênh vênh của tác giả trước cuộc sống". Và trong tập Đoàn Vị Thượng -Thơ này có in kèm hai bài văn xuôi của Đoàn Vị Thượng viết về Trịnh Công Sơn mà theo Phan Hoàng thì phải hiểu và yêu mến Trịnh Công Sơn lắm mới viết được về cái tôi của Trịnh Công Sơn như trong bài "Hai cái ‘tôi’ của Trịnh Công Sơn".

"Hễ nhắc đến thơ là nhắc Đoàn Vị Thượng"

Chương trình gặp gỡ ra mắt thơ tưởng chỉ gói gọn trong bạn văn Sài Gòn, nhưng bất ngờ được đón nhà nghiên cứu, giảng viên, nhà văn Tịnh Thy từ Huế kịp vào góp mặt.

Tịnh Thy chia sẻ những kỷ niệm từ thời trung học của chị, khi lần đầu tiên được đọc bài Xin lỗi em của Đoàn Vị Thượng: "Một sự chấn động khi đọc những dòng thơ về tình yêu, lạ và rung động như thể tình yêu đầu đời", Tịnh Thy nhớ lại.

Và trong dòng hồi ức của mình, Tịnh Thy cho biết trong số bạn học của cô hồi trung học, "hễ nhắc đến thơ là nhắc Đoàn Vị Thượng, có nhiều bạn chép thơ Đoàn Vị Thượng vào sổ tay, giữ gìn đến nay ngót ba mươi năm vẫn còn nguyên vẹn. Bây giờ nhớ lại, tôi thấy thơ Đoàn Vị Thượng như một sự xoa dịu những bươn bả vất vả của chúng tôi thời đó".

Nhà nghiên cứu Tịnh Thy chia sẻ những kỷ niệm về thơ Đoàn Vị Thượng - Ảnh: L. ĐIỀN

Còn nhà thơ Trần Quang Châu - người bạn cao niên của Đoàn Vị Thượng - vừa xúc động khi nhắc đến bệnh tình của tác giả, vừa cho biết "trong giai đoạn về sau, thơ Đoàn Vị Thượng có tính thiền, một kiểu sắc tức thị không, không tức thị sắc" mà ông Châu thừa nhận rằng "với tôi, chỉ có thể nói thơ Đoàn Vị Thượng thật mênh mông, không diễn đạt được bằng ngôn ngữ, chỉ cảm nhận qua giao cảm mà thôi".

Theo nhà thơ Từ Nguyên Thạch, trong số mấy trăm bài thơ của Đoàn Vị Thượng, 63 bài trong tập này chỉ là tuyển lại, ghi lại những đường thơ của Đoàn Vị Thượng qua mỗi thời kỳ sống và viết của anh.

Nhạc sĩ Châu Đăng Khoa trình bày bản nhạc phổ tại chỗ bài thơ Bóng và anh của Đoàn Vị Thượng - Ảnh: L. ĐIỀN

Nhạc sĩ Châu Đăng Khoa đến dự chương trình khi lật tập thơ bắt gặp bài Bóng và anh đã xúc động sâu sắc, anh phổ nhạc ngay và trình diễn luôn như một đóng góp cho chương trình.

Bài thơ Bóng và anh có chất triết lý độc đáo rất riêng của Đoàn Vị Thượng: "...Khi mặt trời tắt ai cũng đêm đen/ Anh không thấy anh vẫn nghe hơi bóng/ Bóng là người thù không có oán ghen/ Ở đâu có sáng thì bóng mới ra/ Bóng mới là người anh chỉ là ma" (2008).

Thơ của bạn thơ

TTO - Ba tâm trạng được viết với ba phong cách khác nhau. Mỗi người gửi gắm trong đó một chút tình riêng. Tưởng chừng như cảm xúc vu vơ, nhưng thật ra tất cả đều say đắm. Nhưng từ trong cảm xúc say đắm ấy, ta lại thấy gợi những một điều gì đó thật vu vơ nhưng lại khó quên. Từ đó, thơ đã đến...(Nhà thơ Lê Minh Quốc)