Phóng to

Bạc Hi Lai tại phiên tuyên án hôm 22-9 - Ảnh: AFP

Tòa án trung cấp thành phố Tế Nam (Trung Quốc) hôm qua chính thức tuyên án chung thân đối với ông Bạc Hi Lai và ra lệnh tịch thu toàn bộ tài sản của ông này. Mức án đưa ra, chung thân cho tội hối lộ, 15 năm cho tội danh tham ô, 7 năm cho lạm quyền, được coi là nghiêm khắc hơn nhiều so với dự đoán trước đó. Ngoài ra, tòa còn ra lệnh tịch thu toàn bộ tài sản cá nhân, trong đó có căn biệt thự ở Cannes (Pháp), và tước quyền chính trị suốt đời của vị cựu bí thư Trùng Khánh này.

Trang Sina Weibo (tương tự Twitter) của tòa đăng hình ảnh Bạc Hi Lai bị còng tay, bên cạnh là cảnh sát ở hai bên. Áo sơmi trắng trong quần âu dài, bàn tay ông Bạc nắm chặt, nét mặt đầy thách thức. “Bạc Hi Lai là công bộc của nhà nước, ông ta lạm dụng quyền lực, gây ra tổn thất to lớn cho đất nước và nhân dân... các tội đều đặc biệt nghiêm trọng” - phán quyết của tòa nói.

Dù buổi tuyên án được “tường thuật trực tiếp” trên trang Sina Weibo, nhưng Chính phủ Trung Quốc vẫn thắt chặt quản lý các thông tin có liên quan đến Bạc Hi Lai. Ba thân nhân, 22 nhà báo trong nước được tham dự ở phiên tuyên án. Một số đông cảnh sát bao quanh TAND trung cấp Tế Nam. Các nhân viên an ninh lập các chốt chặn không cho người đi đường đến gần khu vực tòa án.

Bản án nặng hơn dự đoán

Trước khi tuyên án, tòa kết luận không chấp nhận lời biện hộ do Bạc Hi Lai và luật sư đưa ra trong phiên xử kéo dài năm ngày hồi tháng 8-2013. Khác với mức án 18 năm tù giam như một số nguồn tin dự đoán, mức án chung thân được coi là nặng hơn nhiều. Một số nguồn tin cho rằng việc ông Bạc Hi Lai cứng đầu tại phiên tòa là nguyên nhân cho mức chung thân. Trước đó, một loạt kênh chính thống như Nhân Dân Nhật Báo và Tân Hoa xã đã có nhiều bài nói về chuyện sẽ xử nặng Bạc Hi Lai.

Ngay trước khi diễn ra buổi tuyên án vài phút, Weibo của TAND trung cấp Tế Nam còn trích đăng câu nói của quan tòa người Anh Alfred Thompson Denning: “Công lý không những phải được thực hiện, mà phải được thực hiện bằng các biện pháp rõ ràng” và câu nói trong sách Thận Tử: “Quan bất tư thân, pháp bất di ái, thượng hạ vô sự, duy pháp sở tại” (quan chức không vị nể tình thân, luật pháp không lưu tình, trên dưới vô sự khi có pháp luật).

“Việc ông ta không nhận tội có lẽ khiến mức án nặng hơn - Đồng Chi Vĩ, ĐH Chính Pháp Hoa Đông, nói - Nhưng mặt khác, mức án đó là khá nhẹ vì trong quá khứ việc không nhận tội trong các vụ như thế này có thể dẫn tới án tử hình”.

Giới lãnh đạo Trung Quốc thì hi vọng việc xét xử Bạc Hi Lai, cựu ủy viên Bộ Chính trị, cho thấy quyết tâm của chính quyền trong việc xử lý tham nhũng - điều khiến phần đông dư luận trong nước bức xúc. Trong phiên tòa, lần đầu tiên Trung Quốc cho blog của tòa được tường thuật chi tiết nhiều phần tranh luận nóng bỏng với các cáo buộc ngoại tình của cả Bạc Hi Lai và vợ.

Bạc Hi Lai sẽ kháng án?

Truyền thông trong nước nói nhiều khả năng Bạc Hi Lai sẽ kháng án. Điều đó đồng nghĩa án tuyên chưa thể hạ màn bê bối chính trị lớn nhất Trung Quốc trong nhiều thập kỷ qua. Theo phán quyết của tòa, ông Bạc có mười ngày để kháng án tính từ ngày 23-9 và tòa Tế Nam sẽ xét xử trong vòng hai tháng. Trước đó, trong lá thư gửi người thân, Bạc Hi Lai vẫn khẳng định mình vô tội và tuyên bố tên của mình sẽ có ngày được gột rửa như cha mình - Bạc Nhất Ba, người từng hai lần tù đày, rồi sau đó trở thành bát đại nguyên lão của Đảng Cộng sản Trung Quốc. “Tôi sẽ yên lặng chờ trong tù” - Bạc Hi Lai viết.

Trong phiên tòa kéo dài năm ngày hồi tháng 8-2013, ông Bạc đã phủ nhận hoàn toàn cáo buộc nhận hối lộ 26,8 triệu nhân dân tệ (khoảng 4,4 triệu USD), tham ô 5 triệu nhân dân tệ từ một công trình xây dựng của nhà nước và lạm dụng chức vụ để che giấu việc bà Cốc Khai Lai giết người. Bê bối chính trị liên quan đến cựu bí thư Trùng Khánh Bạc Hi Lai được đưa ra ánh sáng khi cánh tay phải của ông này là cục trưởng Cục Công an thành phố Trùng Khánh chạy vào lãnh sự quán Mỹ ở Thành Đô hồi tháng 2-2012. Ông này mang theo chứng cứ tố giác bà Cốc Khai Lai (vợ Bạc) giết doanh nhân người Anh Neil Heywood.

Trước khi bị buộc tội nhận hối lộ, tham ô và lạm quyền, Bạc Hi Lai là một chính trị gia đang lên trên chính trường Trung Quốc và là một trong 25 thành viên Bộ Chính trị. Bạc trở thành ngôi sao sáng trên chính trường Trung Quốc khi khởi động phong trào “đả hắc” (chống xã hội đen) tại thành phố Trùng Khánh. Ông này cũng cho đầu tư hàng tỉ USD vào các công trình công cộng và chương trình nhà ở khi còn là bí thư Trùng Khánh.